Arşîvên Tag: fransa

Li Fransayê Serfiraziya dîplomasiya katalan

Dîplomasiya Katalonyayê ya ji bo teşhîrkirina kiryarên dewleta îspanyol, li Ewrûpayê pêş de diçe. 52 parlementerên fransewî, bi nameyekê bang li Îspanyayê kirin ku rêzê ji mafên demokratîk re bigire. Parlementerên ku ji grûbên partiyên çep bigire heta partiyên rasta navendê ne, di nameya xwe de diyar kirin, nûnerên meşrû …

Bêtir »

Korsîka doza xweseriya xwe dike

Mijara xweseriya Korsîkayê carek din di navbera rêvebiriya Fransa û Korsîkayê de bû sebeba dubendiyê. Serokwezîrê Fransayê Emmanuel Macron di serdana xwe ya Korsîkayê de da xuyakirin ku ew ji bo Korsîkayê xweseriyeke ku tê de mafê qanûnçêkirinê tuneye pêşniyaz dike. Herwiha Macron da zanîn ku di çarçoveya pêşniyaza wî …

Bêtir »

Oksîtan polîtîkayên perwerdeyê yên Fransayê protesto kirin

Bajarê Touluse/Tolosa ya li başûrê Fransayê ji xwepêşandanek li dijî polîtîkaya perwerdeyê ya Parîsê hat li dar xistin re malovaniyê kir. Qasî 5000 beşdarên xwepêşandana ku di 17’yê Sibatê de hat lidarxistin de qedexekirina zimanê oksîtanî ya di qada perwerdeya fermi de protesto kirin. Çalakî ji aliyê Navenda Herêmî ya …

Bêtir »

Savoy doza mafên xwe dike

Yek ji herêma di bin serdestiya Fransayê de ku rastî polîtîkayên navendîkirinê û înkarkirina neteweyî hatiye Savoy e. Di ser dagirkirina vê herêmê re du sed sal zêde derbas bûye lê hîn jî komeke ji civaka vê herêmê daxwaza naskirina nasnameya herêmê dike. Savoy navê erdeke xwedî nasnameyeke dîrokî ye …

Bêtir »

Fransa divê zimanên herêmî nasbike

  Wekîlê Bretonyayê yê Parlamentoya Fransa’yê Paul Molac da xuyakirin ku divê Fransa zimanên herêmî nasbike. Molac diyar kir ku komar ji aliyê etnîk û olî welatiyan wekî hev dibîne lê di warê ziman de newekhevîtî dom dike. Li gorî wekîl, ji sala 1992’an û vir ve vê newekhevîtiyê ji …

Bêtir »

Bakurê Katalonyayê kampanyaya “Welatê Katalan” da destpêkirin

Şaredariyên katalan ên Fransayê “Welatê Katalan” li bin tabelayên navên xwe dinivîsin.. Bi vê kampanyayê, şaredariyên katalan daxwaz dikin ku rêveberiyeke Katalan li herêmê bê damezrandin. Cara pêşiyê, senator François Calvet pêşniyaz kir ku hemû şaredariyên li Katalonyaya Bakur ên li başûrêrojhilatê Fransayê tabelayên “Welatê Katalan” li bin navê şaredariyan …

Bêtir »

Ji Şaredariya Champignyê heta Cizîrê pira xwebiratiyê

  Şaredariya Champigny a Fransayê bi boneya piştgiriyê bide gelê Cizîrê, bi riya Wekîlê HDP’ê yê Şirnexê Faysal Sariyildiz nameyek ji gelê Cizîrê re şand û wiha got: “Ji ber wêrekî û berxwedana we ya serkeftî em hurmetên xwe nîşan didin û em amade ne ku kampanya xwebiratiyê bi hevre …

Bêtir »

Fransa tedbîrên ji bo parastina zimanên kêmar red kir

Parlamentoya Fransayê pêşniyazqanûneke din a ji bo berfirehkirina mafên zimanên hatine kêmarkirin red kir. Bi tenê 27 parlamenter beşdarê dengdayina ku di 14’yê Çileyê de hate lidarxistin bûn û ji wan 14 parlamenter li dijî Pêşniyazqanûnê dengên xwe bi kar anîn.   Pêşniyazanûn ji aliyê parlamenterê breton Paul Molac ve …

Bêtir »

Hikumeta xweserîxwaz a Korsîkayê tê damezrandin

  Piştî hilbijartinên herêmî yên li Fransayê, hikumeta yekemîn Korsîkayê ku doza self-determînasyonê dike wê bê damezrandin. Girava Korsîkayê ya girêdayê Fransayê piştî hilbijartinên herêmî, rojên dîrokî dijî. Piştî têkoşîna Max û Edmond Simeoni ku 50 sal ajot, wê kurê Edmond Simeoni hikumeta yekemîn a ku doza mafê self-determînasyona Korsîkayê …

Bêtir »

Serokwezîrê Fransayê: Divê xwe bispêrin kurdan

      Serokwezîrê Fransayê Manuel Valls da xuyakirin ku divê Koalîsyona Navneteweyî ya li dijî DAIŞ’ê xwe bispêre Kurdan. Serokwezîr Manûel Valls beriya dengdayîna li ser tezkereyê li Parlamenta Neteweyî peyivî û xwest êrîşên hewayî yên Fransayê yên li Sûriyeyê bê direjkirin. Piraniya parlamenteran, tezkereya Sûriyeyê erê kir. Valls …

Bêtir »

Li Fransayê pênc xwepêşandanên ji bo parastina ziman

    Li herêmên cuda yên Fransayê di heman demê de pênc xwepêşandanên ji bo parastina zimanên hatine marjînalkirin hatin lidarxistin. Parazvanên ziman daxwaz kirin ku zimanên wan ji aliyê dewletê ve bên naskirin û parastin. Bi hezaran kes beşdarî xwepêşandên ku di 24’ê mehê de li Montpeller (Oksîtanya), Bayona …

Bêtir »

Senatoya Fransayê erêkirina peymana ziman red kir

        Senatoya Fransayê erêkirina Peymana Ewropî ya Zimanên Herêmî û Kêmar red kir. Senatorên rastgir dengên xwe li dijî pêşnûmaqanûna ji bo erêkirina vê peymanê bi kar anîn. Erêkirina peymana ziman a Ewropayê yek ji sozên kampanyaya hilbijartinê ya 2012’an ê serokê niha François Holland bû. Fransa …

Bêtir »

Baska li Fransayê dike dibe xwediyê saziya xwe

      Gelê Baskê yên li aliyê Fransayê dijîn dikin ku bibin xwediyê yekemîn saziyên xwe yên neteweyî. Waliyê (prefect) Pyrénées-Atlantiques a li başûrêrojavayê Fransayê pêşniyaz kir ku yekitiya şaredariyên baskî bê damezrandin. Eger şaredarî vê pêşniyazê qebûl bikin wê di 2017’an de saziya ji bo yekitiyê dest bi …

Bêtir »

Alsasî dixwazin hilbijartinên herêmî yên Fransayê bên betalkirin

        Konseya Dewletê yê Fransayê yek ji serîlêdanên ku daxwaza betalkirina rêxistina îdarî ya nû dikir, red kir. Hêzên herêmparêz ên Alsasê ji mêj ve ye li dijî guherîna sînorên herêma xwe derdikevin. Herêma Alsasê ya rojhilatêbakurê Fransayê hewl dide ku hilbijartina herêmî yên ku di meha …

Bêtir »

Fransa peymana ziman erê dike

    Hikumeta Fransayê di nameya ku ji Tevna Destekirina Cihêrengiya Ziman (NPLD) re şand de diyar kir ku dixwaze peymana Ewropî ya Zimanên Herêmî û Kêmar erê bike. Di nameya ku xîtabî Serokê NPLD’ê û Cîgirê-Wezîrê Polîtîkaya Ziman a Welatê Bask Patxi Baztarrika re dikir de Serokê Fransayê François Holland …

Bêtir »

Li Bretonyayê meşa li dijî polîtîkayên şer

    Li herêma Bretonyayê ya li Fransayê Konseya Demokratîk a Kurd a Rennesê (CDKR) li dijî operasyonên dawî yên Tirkiyeyê li ser hêzên kurd û çepgir di 25’ê Tîrmehê de meşeke protestoyê li dar xistin. Li derdora 300 kesî beşdarî vê meşê bûn. Ji bilî welatiyên kurd, AKB (Koma …

Bêtir »

Li Fransayê anketa li ser zimanên kêmar

    Ji % 72’ê yê raya giştî yê Fransayê alîgirê fermîbûna zimanên ku li welat wekî “zimanên herêmî” tên binavkirin in. Li gorî anketa ku ji aliye rojnameya herêmî ya Bretonyayê Ouest France ve hat kirin, ji % 72’yê welatiyên li Fransayê alîgiriya xwe ya ji bo fermîbûna zimanên …

Bêtir »

Meşa ji bo çareseriya siyasî ya meseleya Korsîkayê

      Nêzîkî 2000 welatparêzên Korsîkayê li paytex Ajaccioyê li dijî helwesta hikumeta navendî ya di derbarê mafên giravê de meşiyan. Piraniya endamên Meclîsa Herêmî ya Korsîkayê beşdarê meşê bûn. Di meşa ku di 13’yê Hezîranê deji aliyê Ciwanên Serxwebûnxwaz ve hat lidarxistin de ji Fransayê hat daxwaz kirin …

Bêtir »

Aktîvîstê oksîtanî Fransayê têk bir

    Serokê Partit Occitan (Partiya Oksîtan) David Groclaude piştî heşt rojan dawî li greva xwe ya birçîbûnê anî. Groclau ji ber ku hikumeta Parîsê nêzîkî salekê ye damezrandina Ofîsa Fermî ya Zimanê Oksîtanî asteng dikir, dest bi grevê kiribû. Meclîsên herêmên Aquitaine û Pyrennes yên li başûrê Fransayê di …

Bêtir »

Peymana ji bo parastina zimanê frankoprovençalî

    Herêma Rhone-Alpes a Fransayê û Herêma Xweser a Aostayê ya Îtalyayê ji bo parastina zimanê frankoprovençalî peymaneke hevkariyê îmze kirin. Li gorî peymanê wê di warê perwerde, medya, veguheztina ziman a di nava malbatê de hevkarî bê kirin. Belgeya bi navê Peymana ji bo Pêşketina Zimanê Frankoprovençalî di …

Bêtir »

Ciwanên ji Korsîkayê di greva birçîbûnê de ne

  Endamên rêxistina ciwanên serxwebûnxwaz Ghjuventù Indipendentista bi armanca ku Fransa biryarên ji aliyê Parlamentoya Korsîkayê ve hatine girtin qebûl bike, dest bi greva birçîbûnê kirin. 15 ciwanên ji rêxistinê ku li paytexta dîrokî Keleya Corti ya Korsîkaya serbixwe ya di sedsala 18’emîn de dest bi grevê kirin, diyar kirin …

Bêtir »