Arşîvên Tag: fransa

Rasta radîkal a Fransayê berîya hilbijartina giştî beşeke manîfestoya xwe ji înternetê vekişand. Di belgeya hat vekişandin de soza “tifaqa” bi Rûsyayê re û sekinandina hevkarîyê ya bi baskê leşkerî ya NATOyê re hatibû dayîn. Rasta radîkal a Fransayê berîya hilbijartina giştî beşeke manîfestoya xwe ji înternetê vekişand. Di vê …

Serokê Fransayê Emanuel Macron reforma ku li Kaledonyaya Nû bûbû sebeba serhildanê, betal kir. Protestoyên li giravê di 13yê gulanê de veguherîbû serhildanekê û di bûyeran de 9 kes hatibûn kuştin. Serhildana gelê Kaledonyaya Nû ya li Pasîfîkê gihîşt encamê. Fransa di meseleya reforma hilbijartina li herêmê paş ve gav …

Partîyên Sosyalîst, Komunîst, Kesk û La France insoumise (Fransa Stû Natewîne an bi navekî din LFI) tifaqekê damezrandin. Jean Luc Melenchonê xwedî karîzmaya sîyasî dixwaze bibe namzetê serokatîya ya vê tifaqê. Lêbelê Sosyalîst, Komunîst û Kesk bi namzetîya Melenchon neqayil in. Encamên hilbijartinên ji bo Parlamentoya Ewrûpayê siyaseta Fransayê ji …

Li Fransayê rasta radîkal a Meşa Neteweyî (RN) ji % 32ê dengan girt û bû hêza yekemîn. Serokê Fransayê Macron têkçûnê qebûl kir biryara hilbijartinên pêşwext da. Hilbijartinên ji bo Parlamentoya Ewrûpayê li Fransayê bû sebeba edhejeka sîyasî. Serokê Fransayê Macron piştî têkçûna partîya xwe ya li hemberê rasta radîkal, …

Di hilbijartinên di navbera 6-9ê hezîranê de hatin lidarxistin de 720 wekîlên ji bo Parlamentoya Ewrûpayê hatin hilbijartin. Hilbijartin li Almanya, Fransa û Awusturyayê bi serkeftina partîyên rasta radîkal bi dawî bû. Li Yekîtîya Ewrûpayê bi sedan milyon hilbijêr ji bo parlamentoyê dengên xwe dan. Di hilbijartinên di navbera 6-9ê …

Li herêmên bakurê baskê, Oksîtanya, Bretonya û Korsîkayê yên li Fransayê çalakîyan li dar xistin. Di çalakîyan de ji dewletê hat daxwazkirin zimanên hatine marjînalkirin biparêze. Parazvanên ziman dawîya vê hefteyê li Fransayê li kolanan bûn. Li herêmên bakurê baskê, Oksîtanya, Bretonya û Korsîkayê aktîvîstên ziman roja şemîyê çalakîyan li …

Fransa li eyaleta Pyrénées-Atlantiquesê perwerdeya zimanê oksîtanî asteng dike. Rêveberîya perwerdeyê ya li bajarê Pauyê planên ji bo vekirina 4 polên perwerdehîya duzimanî red kirin. Fransa li eyaleta Pyrénées-Atlantiquesê (Pîrene-Atlantîk) perwerdeya zimanê oksîtanî asteng dike. Rêveberîya Xizmetên Parêzgehê yên Perwerdeya Neteweyî (DSDEN) planên ji bo vekirina polên oksîtanî red kirin. …

Lîderê Fransayê Emanuel Macron ji bo serdaneka sê rojan çû Almanyayê. Macron di qonaxa ewil a serdana xwe de li Berlinê tevlî festîwala demokrasîyê bû. Lîderê fransî di axaftina xwe de bale kişand ser bilindbûna rasta radîkal a li Almanya û Fransayê. Lîderê Fransayê Emanuel Macron ji bo serdaneka sê …

Li hemû erdên di bin kontrola dewleta fransî de 75 ziman tê axaftin. Oksîtanî bi mîlyonekî axêverên xwe piştî fransî zimanê herî li pêş e. Li nava Fransayê û giravên di bin kontrola wê de çend ziman tên axaftin? Ev pirs mijara lêkolînekê bû ku encamên wê di medyaya oksîtan …

Kaledonyaya Nû li hemberê planên jinûvekolonîzekirinê ya Fransayê di ber xwe dide. Di çalakîyên sivîl de heta niha 3 welatî hatin kuştin û gelek kes jî birîndar bûn. Li paytexta giravê ji bo protestokirina helwesta Fransayê hemû dikan hatine girtin. Serhildana gelên xwecî ya li Kaledonyaya Nû berdewam dike. Di …

Katalonya ji bo katalanî di nava sînorên Fransayê de zindî bimîne polîtîkaya piştgirîyê dimeşîne. Hukumeta katalan biryarê da, 650,000 euro ji bo dibistanên katalanî yên bi navê La Bressola terxan kir. Katalonya ji bo katalanî di nava sînorên Fransayê de zindî bimîne polîtîkaya piştgirîyê dimeşîne. Polîtîkaya hukumeta katalanî bi taybetî …

Di 7ê gulana 1954an de şervanên vietnamî artêşa fransî têk birin. Serkeftina leşkerî derî li serxwebûna Vietnama sosyalîst vekir. Îro roja salvegera Şerê Dien Bien Phu ya li Vietnamê ye. Di 7ê gulana 1954an de şervanên vietnamî artêşa fransî têk birin. Serkeftina leşkerî derî li serxwebûna Vietnama sosyalîst vekir. Dien …

Parlamentoya Korsîkayê di rûniştina xwe ya duh de reforma otonomîyê qebûl kir. Bi vê pêşnûmeyê, “statuya otonomiyê“ ya Korsîkayê di destûra bingehîn de tê bicîkirin. Di pêşnûmeyê de sebeba “naskirina statuya otonomîyê ya Korsîkayê ya di nava komarê de” bi pozîsyona cografî ya herêmê (girav) û taybetîyên “dîrokî, zimanî û …

Korsîka ji bo otonomiyê bi hukumeta Fransayê re li hev kir. Otonomiya girava li Derya Spî wê di Destûra Bingehîn a Fransayê de bê nivîsandin. Serokê Korsîkayê Gilles Simeoni diyar kir, Parlamentoya Korsîkayê wê bibe xwedî mafê qanûnçêkirinê. Korsîka ji bo otonomiyê bi hukumeta Fransayê re li hev kir. Otonomiya …

Dewleta fransî ji ber helwesta wê ya li hember zimanên “herêmî” hat protestokirin. Bi dehan xwendekarên lîseyê yên ji Bretonya, Korsîka, Alsas, Moselle, Oksîtanya û bakurê Baskê tevlî çalakiyê bûn. Ji Fransayê hat daxwaz kirin, xala 2. a destûra bingehîn biguherîne û têra xwe fon ji bo perwerdeya zimanan terxan …

Li Bretonyayê meşeke ji bo parastina zimanê dayikê hat lidarxistin. Pêşengiya çalakiyê ji aliyê tora zimanên dibistanên bretonî Diwan û çend rêxistinên din hat kirin. Ji ber sekna wê ya meseleya polîtîkaya ziman de rêvebiriya parêzgeha Côtes-d’Armorê hat protestokirin. Li Bretonyayê di 3ê sibatê de meşeke ji bo parastina zimanê …

Endamên Federasyona Sendîkayên Cotkaran a Neteweyî (FNSEA) û Cotkarên Ciwan (JA) ên Parîsê dorpêç dikin. Hejmarake zêde cotkar ji bo vê pêk bînin tevlî traktoran li ser riyên diçin Parîsê kom dibin. Çalakiyên Federasyona Sendîkayên Cotkaran a Neteweyî (FNSEA) û Cotkarên Ciwan (JA) mora xwe li rojeva Fransayê dixe. Endamên …

Konseya Destûra Bingehîn a Fransayê ji yekan sêyê vê belgeyê ango ji 35 xalên ji 86 xalan red kirin. Xalên ku herî zêde endamên konseyê helwest nîşan dan, yên derbarê kêmkirina alîkariyên civakî û pêkvejiyana malbatan de bû. Konseya Destûra Bingehîn a Fransayê ji bo pêşniyazqanûna nîqaşbar a hukumeta Macron …

Bakurê Katalonyayê ji bo guherandina navê xwe yê heyî proseyekê dide destpêkirin. Navê bakurê Katalonyayê bi fermî Pyrénées-Orientales e ku tê wateya rojhilatê Çiyayên Pîrene. Ev nav bi tenê coxrafyaya derdixe pêş û rastiya dîrokî û çandî ya herêmê temsîl nake. Bakurê Katalonyayê ji bo guherandina navê xwe yê heyî …

Li Fransayê zêdeyî 120 rewşenbîr, nivîskar, hiqûqnas, sporvan, hunermend û hilbijartî, ji bo bibin dengê aştiyê ji Kurdistanê re banga tevlîbûna li konferansa 13ê kanûna paşîn a Marsîlyayê kirin. Li Fransayê zêdeyî 120 rewşenbîr, nivîskar, hiqûqnas, sporvan, hunermend û hilbijartî, ji bo bibin dengê aştiyê ji Kurdistanê re banga tevlîbûna …

Piraniya civaka li herêmên Fransayê daxwaza desentralîzasyon û perwerdeya zimanê kêmar dikin. % 62 yê nifûsê dixwaze perwerdeya katalanî, baskî, oksîtanî û bretonî bê kirin. Tevî modela jakoben a Fransayê, li vî welatî nasnameya herêmî her ku diçe xurt dibe. Piraniya civaka li herêmên Fransayê daxwaza desentralîzasyon û perwerdeya zimanê …