Welatên Ewrûpayê çend rojên dawî bi pêla germahîya zêde re rû bi rû ne. Bi taybetî, Îtalya, Fransa, Îspanya û Portûgal di nava alarmê de ne. Germahîya global bandora xwe ya li ser Ewrûpayê girantir dike. Welatên vê parzemînê çend rojên dawî bi pêla germahîya zêde re rû bi rû …
Bêtir »Hişkesalî li cîhanê du qat zêde bû
Hişkesaliya cîhanê sal bi sal zêde dibe. Ji ber guherîna avhewayê deverên ziwa her diçe berfireh dibe. Rêxistina Hevkariya Aborî û Halxweşiyê (OECD) li ser hişkesaliyê raporek belav kir. Li gorî daneyên Rêxistina Hevkariya Aborî û Halxweşiyê (OECD) di navbera salên 1900 û 2020 de, deverên ketine bin bandora hişkesaliyê derketiye …
Bêtir »Ewrûpa di 2024an de du qat germ bû
Sazîyên meteorolojîyê li ser guherîna avhewayê raporek amade kirin. Raporê tespît kir ku li parzemîna Ewrûpayê germahî du qatan zêdetirê cîhanê ye. Lewma jî hişyariyê dide û dibêje: “Xwe amadeyî lehiyan û pêlên hewaya germ bikin.” Serwîsa Guherîna Avhewayê ya Komisyona Ewrûpayê Copernicus û Rêxistina Meteorolojiyê ya Cîhanê WMO li …
Bêtir »WMO: Germahîya avhewayê berdewam dike
WMO (Rewşa Hewayê ya Cîhanê û Navenda Avhewayê) dibêje guherîna avhewayê bandorê li seranserê cîhanê dike. Ji ber bûyerên avhewayê bi hezaran kes mirine û bi milyonan kes terka ji ciyûwarên xwe kirine. Rêxistina Meteorolojiyê ya Cîhanê WMOyê rapora 2024an weşand. Rapor radigihîne, eger tedbîr neyên girtin wê derî li …
Bêtir »Vanuatu pêşengîya doza avhewayê dike
A.Rahman Çelîk Vanuatuyê li Dîwana Edaletê ya Navneteweyî doza guherîna avhewayê vekiribû. Vê dozê li Den Haagê, li Seraya Aştiyê dest pê kir. Li Dîwana Edaletê ya Navneteweyî ya li bajarê Den Haagê yê Hollandayê, doza herî mezin a avhewayê dest pê kir. Welatê giravê yê biçûk Vanuatuyê giliyê dewletên …
Bêtir »UNFPA: Guherîna avhewayê sebebeka şîdetê ye
A.Rahman Çelîk Fona Nifûsê ya Neteweyên Yekbûyî UNFPAyê di warê bandora guherîna avhewayê ya li ser şîddetê raporek belav kir. Raporê nîşan dide, ji ber sedema guherîna avhewayê li jêra Sahrayê ya Afrîkayê hejmara jin û zarokên şîddet li wan tên kirin ji 90 milyonan derbas kiriye. Fona Nifûsê ya Neteweyên Yekbûyî UNFPAyê …
Bêtir »Kolonîzasyon sebeba guherîna avhewayê ye
Ji ber nişteciyên ewrûpî, li bakur û başûrê Amerîkayê 56 milyon xwecî jiyana xwe ji dest dane. Ev jî ji sedsala 17. û vir ve bûye sebebeke guherîna avhewayê. Kolonyalîzma (mêtingerî) Ewrûpayê yek ji sebebê guherîna avhewayê ye. Dagirkirina parzemîna Amerîkayê sebebeke esasî ya vê guherînê ye. Ji ber nişteciyên …
Bêtir »Sîstema cîhanê ji bo avhewayê li hev kir
Welatên cîhanê li COP 28an hedefên xwe yên ji bo guherîna avhwayê diyar kirin. Beşdarên konferansa cara ewil ji bo pêdiviya kêmkirina bikaranîna sotemeniyên fosîl li hev kirin. Ji bo tezmînkirina zirarên ku guherîna avhewayê dide welatên xizan û civakên xwecî, hedefên zelal nehatin diyarkirin. Konferansa Guherîna Avhewayê ya Neteweyên …
Bêtir »COP 28 li Dubaîyê berdewam dike
Li Konferansa Guherîna Avhewayê ya Neteweyên Yekbûyî COP28 ya li Mîrektiya Yekgirtî ya Ereb berdewam dike. Di civîna li Dubaîyê herî zêde pêşketinên ji Peymana Parîsê û heta niha pêk hatine tên nirxandin. Yek ji mijareke din jî diyarkirina tezmînata guherîna avhewayê ya ji bo welatên herî xizan ên …
Bêtir »COP27 sibe li Misrê dest pê dike
Misir malovaniya Civîna avhevayê ya Neteweyên Yekbûyî (COP) dike. Lê ji niha ve ne diyare ka kîjan welat di kîjan asta temsiyetê de wê tevlî civînên îsal bibe. Sebeba vê yekê bandora şerê li Ûkraynayê li ser siyaset û rêxistinên navneteweyî ye. Civîna avhevayê ya Neteweyên Yekbûyî COP wê …
Bêtir »175 welatan mora xwe danîn binê Peymana Avhewayê
Merasîma îmzekirina peymana avhewayê, ku di Konferansa Guhertina Avahewayî ya Neteweyên Yekbûyî (COP21) de li ser li hev hatibû kirin, bi dawî bû. Bi giştî 175 welatan mora xwe danîn binê vê peymanê Merasîma îmzekirina peymana avhewayê, ku di Konferansa Guhertina Avahewayî ya Neteweyên Yekbûyî (COP21) de li ser li …
Bêtir »Gola Urmiyê ziwa bûye
Rojhilata Navîn ji ber sedemên avê zêdetir ji 4000 salan e bûye qada şer. Dagirkerên Kurdistanê yên ku hemû serçaviyên Kurdistanê weke “malê bêxwedî” dihesîbînin û wan serçaviyan ji bo xwe bikar tînîn niha jî dest bi talana wan serçaviyan kirine. Her wiha li Rojhilatê Kurdistanê serçavî …
Bêtir »