Şaredariya Champigny a Fransayê bi boneya piştgiriyê bide gelê Cizîrê, bi riya Wekîlê HDP’ê yê Şirnexê Faysal Sariyildiz nameyek ji gelê Cizîrê re şand û wiha got: “Ji ber wêrekî û berxwedana we ya serkeftî em hurmetên xwe nîşan didin û em amade ne ku kampanya xwebiratiyê bi hevre …
Bêtir »Fransa tedbîrên ji bo parastina zimanên kêmar red kir
Parlamentoya Fransayê pêşniyazqanûneke din a ji bo berfirehkirina mafên zimanên hatine kêmarkirin red kir. Bi tenê 27 parlamenter beşdarê dengdayina ku di 14’yê Çileyê de hate lidarxistin bûn û ji wan 14 parlamenter li dijî Pêşniyazqanûnê dengên xwe bi kar anîn. Pêşniyazanûn ji aliyê parlamenterê breton Paul Molac ve …
Bêtir »Hikumeta xweserîxwaz a Korsîkayê tê damezrandin
Piştî hilbijartinên herêmî yên li Fransayê, hikumeta yekemîn Korsîkayê ku doza self-determînasyonê dike wê bê damezrandin. Girava Korsîkayê ya girêdayê Fransayê piştî hilbijartinên herêmî, rojên dîrokî dijî. Piştî têkoşîna Max û Edmond Simeoni ku 50 sal ajot, wê kurê Edmond Simeoni hikumeta yekemîn a ku doza mafê self-determînasyona Korsîkayê …
Bêtir »Serokwezîrê Fransayê: Divê xwe bispêrin kurdan
Serokwezîrê Fransayê Manuel Valls da xuyakirin ku divê Koalîsyona Navneteweyî ya li dijî DAIŞ’ê xwe bispêre Kurdan. Serokwezîr Manûel Valls beriya dengdayîna li ser tezkereyê li Parlamenta Neteweyî peyivî û xwest êrîşên hewayî yên Fransayê yên li Sûriyeyê bê direjkirin. Piraniya parlamenteran, tezkereya Sûriyeyê erê kir. Valls …
Bêtir »Li Fransayê pênc xwepêşandanên ji bo parastina ziman
Li herêmên cuda yên Fransayê di heman demê de pênc xwepêşandanên ji bo parastina zimanên hatine marjînalkirin hatin lidarxistin. Parazvanên ziman daxwaz kirin ku zimanên wan ji aliyê dewletê ve bên naskirin û parastin. Bi hezaran kes beşdarî xwepêşandên ku di 24’ê mehê de li Montpeller (Oksîtanya), Bayona …
Bêtir »Senatoya Fransayê erêkirina peymana ziman red kir
Senatoya Fransayê erêkirina Peymana Ewropî ya Zimanên Herêmî û Kêmar red kir. Senatorên rastgir dengên xwe li dijî pêşnûmaqanûna ji bo erêkirina vê peymanê bi kar anîn. Erêkirina peymana ziman a Ewropayê yek ji sozên kampanyaya hilbijartinê ya 2012’an ê serokê niha François Holland bû. Fransa …
Bêtir »Baska li Fransayê dike dibe xwediyê saziya xwe
Gelê Baskê yên li aliyê Fransayê dijîn dikin ku bibin xwediyê yekemîn saziyên xwe yên neteweyî. Waliyê (prefect) Pyrénées-Atlantiques a li başûrêrojavayê Fransayê pêşniyaz kir ku yekitiya şaredariyên baskî bê damezrandin. Eger şaredarî vê pêşniyazê qebûl bikin wê di 2017’an de saziya ji bo yekitiyê dest bi …
Bêtir »Alsasî dixwazin hilbijartinên herêmî yên Fransayê bên betalkirin
Konseya Dewletê yê Fransayê yek ji serîlêdanên ku daxwaza betalkirina rêxistina îdarî ya nû dikir, red kir. Hêzên herêmparêz ên Alsasê ji mêj ve ye li dijî guherîna sînorên herêma xwe derdikevin. Herêma Alsasê ya rojhilatêbakurê Fransayê hewl dide ku hilbijartina herêmî yên ku di meha …
Bêtir »Fransa peymana ziman erê dike
Hikumeta Fransayê di nameya ku ji Tevna Destekirina Cihêrengiya Ziman (NPLD) re şand de diyar kir ku dixwaze peymana Ewropî ya Zimanên Herêmî û Kêmar erê bike. Di nameya ku xîtabî Serokê NPLD’ê û Cîgirê-Wezîrê Polîtîkaya Ziman a Welatê Bask Patxi Baztarrika re dikir de Serokê Fransayê François Holland …
Bêtir »Li Bretonyayê meşa li dijî polîtîkayên şer
Li herêma Bretonyayê ya li Fransayê Konseya Demokratîk a Kurd a Rennesê (CDKR) li dijî operasyonên dawî yên Tirkiyeyê li ser hêzên kurd û çepgir di 25’ê Tîrmehê de meşeke protestoyê li dar xistin. Li derdora 300 kesî beşdarî vê meşê bûn. Ji bilî welatiyên kurd, AKB (Koma …
Bêtir »Li Fransayê anketa li ser zimanên kêmar
Ji % 72’ê yê raya giştî yê Fransayê alîgirê fermîbûna zimanên ku li welat wekî “zimanên herêmî” tên binavkirin in. Li gorî anketa ku ji aliye rojnameya herêmî ya Bretonyayê Ouest France ve hat kirin, ji % 72’yê welatiyên li Fransayê alîgiriya xwe ya ji bo fermîbûna zimanên …
Bêtir »Meşa ji bo çareseriya siyasî ya meseleya Korsîkayê
Nêzîkî 2000 welatparêzên Korsîkayê li paytex Ajaccioyê li dijî helwesta hikumeta navendî ya di derbarê mafên giravê de meşiyan. Piraniya endamên Meclîsa Herêmî ya Korsîkayê beşdarê meşê bûn. Di meşa ku di 13’yê Hezîranê deji aliyê Ciwanên Serxwebûnxwaz ve hat lidarxistin de ji Fransayê hat daxwaz kirin …
Bêtir »Aktîvîstê oksîtanî Fransayê têk bir
Serokê Partit Occitan (Partiya Oksîtan) David Groclaude piştî heşt rojan dawî li greva xwe ya birçîbûnê anî. Groclau ji ber ku hikumeta Parîsê nêzîkî salekê ye damezrandina Ofîsa Fermî ya Zimanê Oksîtanî asteng dikir, dest bi grevê kiribû. Meclîsên herêmên Aquitaine û Pyrennes yên li başûrê Fransayê di …
Bêtir »Peymana ji bo parastina zimanê frankoprovençalî
Herêma Rhone-Alpes a Fransayê û Herêma Xweser a Aostayê ya Îtalyayê ji bo parastina zimanê frankoprovençalî peymaneke hevkariyê îmze kirin. Li gorî peymanê wê di warê perwerde, medya, veguheztina ziman a di nava malbatê de hevkarî bê kirin. Belgeya bi navê Peymana ji bo Pêşketina Zimanê Frankoprovençalî di …
Bêtir »Ciwanên ji Korsîkayê di greva birçîbûnê de ne
Endamên rêxistina ciwanên serxwebûnxwaz Ghjuventù Indipendentista bi armanca ku Fransa biryarên ji aliyê Parlamentoya Korsîkayê ve hatine girtin qebûl bike, dest bi greva birçîbûnê kirin. 15 ciwanên ji rêxistinê ku li paytexta dîrokî Keleya Corti ya Korsîkaya serbixwe ya di sedsala 18’emîn de dest bi grevê kirin, diyar kirin …
Bêtir »Fransa reforma herêman qebûl kir
Parlamentoya Fransayê reforma guherîna nexşeya terîtoryal a Fransayê derbas kir. Di dengdayina ku di 19’yê Mijdarê de pêk hat de reform bi piraniya sosyalist a parlamentoyê hat qebûlkirin. Di çarçoveya reformê de hejmara herêmên Fransayê ji 22’yan dadikeve 13’yan. Daxwazên ku demeke dirêje li herêma Alsasê ya li …
Bêtir »Têkoşîna Savoyê ya hatiye ji bîr kirin
Piştî demeke dirêj a polîtîkaya înkar û asîmîlasyonê, di Tebaxa 2014’an de li Savoyê ku herêmeke rojhilata başûr ê Fransayê ye Midûriyeta Karên Savoyê hat damezrandin. Lê kurtedemek şûn de serokê saziyê Fabrice Dugerdil sê meh cezayê girtîgehê girt û dewleta Fransa ji ber xebatên saziyê gef lê …
Bêtir »Alsas daxwaza xurtbûna xweseriya xwe dike
Parçeya yekemîn a reforma nexşeya terîtoryal a Fransayê ku du hefte berê ji aliyê Parlamentoya Fransayê ve hatibû qebûlkirin, piştî Bretonyayê li herêma Alsasê jî bû sebeba nerazîbûnan. Li gorî reforma nû, wê li rojhilatê Fransayê herêmeke makro bê damezrandin û Alsas ligel herêmên Lorraine û Champagne-Ardennesê vê …
Bêtir »Reforma nû yekitiya Bretonyayê dijwartir dike
Pêşniyazqanûna li ser guherîna sînorên herêman di Parlamentoya Fransayê de gav bi gav pêş de diçe. Hefteya çûyîn beşeke pêşniyazqanûnê ji aliyê parlementeran hat qebûlkirin. Bi vê gavê derket holê ku herêmparêzên Bretonyayêji bo yekitiya herêma xwe divê qet nebe heta 2016-2019’an bisekinin. Beşa pêşniyazqanûna ku di 17’yê …
Bêtir »FLNC’ya Korsîkayê têkoşîna çekdarî bi dawî dike
Rêxistina çekdar a Korsîkayê biryar da ku mînakên IRA û ETA’yê yên ji bo çareseriya promlemên Îrlandaya Bakur û Welatê Baskê bişopîne. FLNC diyar kir ku Meclîsa Korsîkayê ji Fransayê daxwaza guherînên polîtîk kiriye ku demeke dirêje tevgera serxwebûnxwaz a giravê ji bo vê têkoşînê dikir. Eniya Rizgariya …
Bêtir »“Lemosin oksîtan e û divê oksîtan bimîne”
Reforma terîtoryal a nû ku ji aliyê serokwezîrê Fransayê François Holland ve hatibû pêşniyazkirin, piştî bêaramiya li hin herêman rastî rexneyên alîgirên yekitiya Oksîtanyayê hat. Kordînasyona Oksîtan a Lemosin (Limousin) bi kampanyayeke îmzeyan li dijî planên damezrandina herêmeke nû ya bi navê Poitou-Charantes-Centre a li ser axa Oksîtanyayê …
Bêtir »