Pau Vidal: Qebûlkirina hebûna du zimanan a di nava aştiyê de bo me hêsane. Ev wekî sextekariyekê ye lê ji ber ku bi kêrî me tê, em baweriya xwe pê tînin. Em dîskûrsa teslîmiyetê didomînin. Bi gotineke din, ji bo di warê ziman de bêhizûrî û nakokî pêk neyên çi …
Bêtir »Belçîka ji bo 20 hezar penaberan biryarê da
Ofîsa Komîseriya Giştî ya Penaber û Bêwelatiyan a Belçîkayê ye (CGRA) ragihand, par 36,871 kes serî li mafê îkametê dane. Di sala 2021’an de 25,971 kes li Belçîkayê serî li mafê îkametê dabûn. Belçîka îstatîstîkên penaberiyê yên sala 2022’an eşkere kir. Ofîsa Komîseriya Giştî ya Penaber û Bêwelatiyan a Belçîkayê …
Bêtir »Welatê Gal otonomiyê nîqaş dike
Welatê Galê ya bi ser Brîtanyayê ve otonomiyeke berfireh nîqaş dike. Sendîkaya Unison Cymru Wales di vê proseya gotûbêja di asta dînamîkên demokrasiyê de, pêşengiyê dike. Endamên vê sendîkayê di wê baweriyê de ne, divê erkên Welatê Galê bên zêdekirin. Nîqaşa dawî ji ber meseleya zêdekirina heqdestên xebatkarên sektora tenduristiyê …
Bêtir »Serxwebûna Belçîkayê û makeqanûna demokratîk
Makeqanûna Belçîkayê 192 sal li dûv xwe hişt. Bi makeqanûna 1831’an Belçîka bû dewleteke neteweyî ya bi rejîma monarşiya parlementer dihate birêvebirin. Makeqanûn ji 139 xalan pêk dihat û ev xal di bin 8 sernivîsan de hatibûn bicîkirin. Sernivîsa herî girîng a bi navê “Des Belges et de leurs droits” …
Bêtir »Li Ewrûpayê paradîplomasî
Weqfa Coppitiers di lêkolîna xwe ya dawî de bi riya çar mînakan meseleya paradîplomasiyê bêtir ronî dike. Ev saziya li Belçîkayê, di vê xebatê de dîplomasiya herêmên Ewrûpayê ji xwe re kiriye mijar. Sernivîsa bi navê Li Ewrûpayê Paradîplomasî li ser dîplomasiya herêmên Galîsya (Îspanya), Aland (Swêd), Flander (Belçîka) û …
Bêtir »Li Sardînyayê parastina ziman
Îtalya di 1999’an de û Sardînî, Katalanî, Sassarese û Gallurese wekî zimanên kêmar qebûl kir. Di 1997’an de jî Herêma Otonom a Sardinyayê qanûneke ziman a ji bo parastina sardînî qebûl kir. Niha li giravê hin kanalên televîzyonê û radyoyê hin bernameyên xwe bi zimanê sardînî diweşînin. Li Sardînyayê hewldanên …
Bêtir »Afrîkaya Başûr û polîtîkaya ziman
Bi makeqanûna 1996’an, Afrîkaya Başûr ligel Afrîkaan û Îngilîzî 9 zimanên din wekî zimanên fermî naskir. Di rêvebiriya Kongreya Neteweyî ya Afrîkayê de prestîja zimanên xweciyên reşik ên welêt gav bi gav bilind bû. Tevlî vê, bikaranîna zimanên afrîkî di sektora perwerde, kar û rêvebiriya fermî de zêde bû. Forûma …
Bêtir »Zimanekî Kanadayê bû xwedî derfetên perwerdeyê
Zimanê gelê Stoney Nakoda ya li Kanadayê wê ji îro pê ve bibe xwedî derfetên perwerdeyê. Li Kanadayê ji bilî îngilîzî û fransî ku her du jî zimanên fermî ne, 60 zimanên xwecî tên axaftin. Hejmara kesên zimanên xwecî zimanên wan ên dayikê ne nêzîkî 215,000 e. Zimanê gelê Stoney …
Bêtir »Fransa û Îspanya hevkariyê kûr dikin
Macron û Sanchez ji bo îmzekirina Peymana Dostanî û Hevkariyê Barcelonayê tên cem hev. Katalanên serxwebûnxwaz hevkariya kûr a her du welatan protesto dikin. Katalan Îspanya û Fransayê berpirsê parçekirina Katalonyayê û astengkirina serxwebûnê qebûl dikin. Lîderê Fransayê Emanuel Macron ku li welêt rastî protestoyên karkeran tê, li derveyî welêt …
Bêtir »Brîtanya qanûneke Skotlandê veto dike
Brîtanya cara pêşî biryareke Parlamentoya Skotlandê veto dike. Ev yek di dîroka Skotlanda ku ji 1999’an û vir ve otonom e, cara pêşî pêk tê. Skotlanda li dûv serxwebûnê ye di meseleyeke navxweyî de rastî astengiya Brîtanyayê hat. Hukumeta Londonê diyar kir, ew ê biryareke Parlementoya Skotlandê veto bike. Bûyereke …
Bêtir »Fransa û wekheviya zimanan
Li Parisê, saziyên hêzdar ên wekî Wezareta Perwerdeyê, Konseya Makeqanûnê, Konseya Dewletê hîn jî zimanên herêmî ji bo yekitiya neteweyî û fêrbûna fransî wekî xetere qebûl dikin. Em hêvî bikin rastiyên heyî wê rojekê ew kesan bikin xwedî fikreke maqûl da ku maqûl bifikirin. Ji aliyê pedagojiyê ve perwerdeya îmersiyonê …
Bêtir »Li Holandayê 48 hezar kes serî li îlticayê dan
Di sala 2022’an de nêzîkî 48,000 kes li Holandayê serî li îltîcayê dane. Ev hejmar li gorî saleke berê bi qasî 11 hezar zêdetir bû ye. Tirkiye bi nêzîkî 4 hezar serîlêdanan di vê lîsteyê de bû welatê duyemîn. Pêla penaberiyê ber bi Yekitiya Ewrûpayê ve sal bi sal zêde …
Bêtir »Bask ji bo girtiyên ETA’yê meşiya
Bi meşeke girseyî ya li Bilbaoyê polîtîkaya girtîgehan a Îspanyayê hate protestokirin. Çalakger ji Îspanyayê daxwaz kirin, girtiyên ji Baskê neşîne girtîgehên dûrî Welatê Baskê. Niha bi tevahî 191 girtiyên siyasî yên ETA’yê di girtîgehên Îspanyayê de ne. Li Welatê Baskê meşeke mezin a ji bo girtiyên siyasî hate lidarxistin. …
Bêtir »Katalonya rastî cudaxwaziya aboriyê tê
Par 7.4 ji % ê fonên çandiniyê yên Yekitiya Ewrûpayê gihîştiye ber destên herêmên katalanîaxêv. Lewma jî katalan di wê baweriyê de ne, hukumeta Madridê polîtîkayeke taybet li hemberê wan dimeşîne. Îspanya di warê belavkirina fonên Ewrûpayê de neheqiyê li Katalonya, Valenciya û Giravên Balearê dike. Ev her sê herêmên …
Bêtir »Sakîne û Marianne bi hev re hatin kuştin
Sal 2013… Roja 9’ê çileyê…Li navenda Ewrûpa Parîsê 3 jinên Kurd Sakîne Cansiz, Fîdan Dogan, Leyla Şaylemez bi êrişeke bêbext hatin qetilkirin. Piştre derket holê ku ev reşkujî ji aliyê dewleta Tirk ve hatiye plankirin û pêkanîn. Fransaya xwedî şoreşa navdar, xwedî sê prensîbên “azadî, wekhevî û biratî” çawa dibe …
Bêtir »Çawa Brazîl bû “Berezîlya”?
Di Stêrk TV’ê de sal bi sal mesafeya di navbera bendewarî û weşana heyî de firehtir dibe. Di nava demê de, di dewsa profesyoneliyê de amatorî serdest dibe û bi vê re jî qelîteya weşanê xera dibe. Stêrk TV wekî berdewamiya televîzyona kurd Med TV’yê bi salane li Ewrûpayê weşanê …
Bêtir »Dewleta Pakistanê û polîtîkayên ziman
Kovara Forum of Federations di konteksta federalîzma Pakistanê de têkiliya di navbera ziman, netewe û dewletê de disekine. Li Pakistanê hem di asta federal de hem jî di asta eyaletan de polîtîkayên ziman sebeba nakokiyan e. Dewlet dixwaze li hemû aliyê Pakistanê zimanê ûrdû ferz bike û ev jî li …
Bêtir »Li Fransayê têkoşîna ji bo zimanê katalanî
Komeleya dibistanên katalanî La Bressola biryarê da li Perpignanê ji bo 300 xwendekaran lîseyekê veke. Lê şaredariya Perpignanê ev du sal in rê li ber vê projeya perwerdeya ziman digire. Bakurê Katalonyayê ji bo parastina zimanê katalanî di ber xwe dide. Şaredariya bajarê Perpignanê ev du sal in vekirina lîseyeke …
Bêtir »Li Ewrûpayê 800 hezar kes serî li penaberiyê dan
Îsal 790,000 penaber ji bo îlticayê serî welatên Yekitiya Ewrûpayê dan. Serîlêdanên ji bo mafên penaberiyê herî zêde ji aliyê welatiyên Sûriye, Afganistan û Tirkiyeyê hatine kirin. Pêla penaberiyê a ber bi Ewrûpayê ve êdî xewnereşka hin welatên li vê parzemînê ne. Medyaya alman ragihand, di sala 2022’an de li …
Bêtir »Azerbaycan dorpêça li Qerebaxê dijidîne
Azerbaycan ji 12’yê kanûnê û vir ve bloqaja xwe ya li korîdora Laçînê didomîne. Rêvebiriya Qerebaxê û Êrîvanê diyar dikin, li derdora 120,000 şêniyên li herêmê ji ber bloqaja Azerbaycanê maxdûr bûne. Azerbaycan dorpêça xwe ya Qerebaxa Çiyayî (Komara Artşaxê) girantir dike. Hukumeta Bakuyê ji 12’yê kanûnê û vir ve …
Bêtir »Paris û provokasyon
Helwesta hişk a polêsên Fransayê, hin daxuyaniyên provokatîf ên saziyên kurd û bi taybetî helwesta sorkirinê ya medyaya kurd a bi tirkî weşanê dike, dibe sebeb protestoyên li Parisê ji kontrolê derkevin. Krîmînalîzekirina protestoyên sivîl û meşrû wê zirarê bide têkoşîna diasporaya kurd a li welatên Ewrûpayê. Li paytexta Fransa …
Bêtir »