Arşîvên Tag: ziman

Bakurê Katalonyayê bi çalakiyeke girseyî ji Fransayê statuyeke taybet daxwaz kir. Di çarçoveya vê statuyê de daxwaz ev e: Nasnameya çandî û zimanî ya herêmê bê naskirin. Bakurê Katalonyayê ji bo parastina zimanê Katalanî di nava hewldanan de ye. Li bajarê Perpignan ê li herêmê 2,000 kes ji bo statuyeke …

Li Amedê ji bo Kurdî çalakiyeke balkêş hat lidarxistin. 10 ciwanên endamên Platforma Ciwanên Serbixwe ji bo parastina ziman bi Kurdî sond xwarin. Li Amedê komeke ciwanan ji bo Kurdî çalakiyeke cihêreng li dar xistin. 10 ciwanên endamên Platforma Ciwanên Serbixwe ji bo parastina ziman bi Kurdî sond xwarin. Sonda …

Li Welatê Baskê bi dehezaran kes ji bo parastina ziman meşiyan. Di meşê de cezayên dadgehan ên li hemberê pêşdebirina zimanê Baskî hat protestokirin. Tevgera civakî ya ziman di çalakiyê de peymaneke nû ya sosyo-polîtîk pêşniyaz kir. Li Welatê Baskê meşeke ji bo parastina ziman hat lidarxistin. Bajarê Bilbao ji …

William Tyndale (1494-1536) zimanzanekî navdar ê Îngilîz bû ku ji ber berhemeke xwe hat kuştin. Sebeba kuştina Tyndale wergera Îngilîzî ya Încîlê (Pirtûka Pîroz) bû. Loo xwedayo, veke çavên Kralê Îngilîstanê! William Tyndale (1494-1536) zimanzanekî navdar ê Îngilîz bû ku ji ber berhemeke xwe hat kuştin. Sebeba kuştina Tyndale wergera …

Rojnameya Serxwebûnê ya PKK’ê ji destpêkê heta niha bi Tirkî tê weşandin. Di salên dawî de çend rûpelên bi Kurdî li rojnameya bi Tirkî hatin zêdekirin. Hejmara Cotmehê ya rojnameya Serxwebûnê hat weşandin. Manşeta rojnameyê ji kampanyaya 10’ê Cotmehê ya ‘Azadiya ji Abdullah Ocalan re’ pêk hat. Mijarên din ên …

Kurdistana sor di navbera salên 1923- 1929ê de li ser xaka Kurdistana Qefqasyayê ku dikeve navbera Azerbaycan û Ermenistana îroyîn, bi fermana Sovyeta Sosyalîst temenê xwe berdewam kiriye. Li vê herêma Kurdistanî, di navbera 6-7 salên destpêkê de bingeha karên çandî, hunerî û edebî hatiye danîn. Divê bê gotin ku …

Hukumeta Fransayê navendeke bi navê Bajarê Navneteweyî ya Zimanê Fransî ava kir. Bajarê muzeya ziman lê hatiye vekirin Villers-Cotterêts e ku nêzîkî Parisê ye. Ev bajar, bi biryarnameya dewleta Fransî ya qedexekirina zimanên din tê naskirin. Hukumeta Fransayê navendeke bi navê Bajarê Navneteweyî ya Zimanê Fransî ava kir. Fransa li …

Di eslê xwe de di encama tevahiya pratîka partiyên legal ên li ser kevneşopiya HEP’ê hatin damezrandin, Tirkî zimanê normal ê xebatan bû. Di vê proseya ku di 1990 de dest pê kir, siyaseta legal a Kurd bi riya bikaranîna Tirkî prestîja vî zimanî bilind kir. Lewma jî heta siyaseta …

Bahçeli hejmara kêmbûna wekîlên bi Kurdî dizanin kir mesele û wiha axivî: “Hemû netewperestên Tirk bi zimanê Tirkî diaxivin. Lê çend wekîlên partiya dûvik a PKK’ê yên parlamentoyê bi zimanê dikarin bi Kurdî axivin? Digel vê, hevseserokê HEDEP’ê Bakirhan di axaftina koma partiyê de bi tenê 2 deqe bi Kurdî …

Hukumeta Herêmî ya Galîsyayê têra xwe destekê nade parastina zimanê Galîsî. Hukumet, di bin kontrola PP (Partiya Gel) a rastgir û PSOE (Partiya Sosyalîst a Karker a Îspanyayê) de ye. Her du partiyên Îspanyolîst di butçeya 2024’an de têra xwe pere ji bo Galîsî terxan nekirin. Statuya zimanên Îspanyayê di …

Kurdistan navenda zimanên Hînd-Ewrûpayê ye ku ji aliyê nivê nifûsa cîhanê tên axaftin. Ev hîpoteza di çend salên dawî de nîqaş li ser dihat kirin, bi lêkolîneke dawî hat piştrastkirin. Encamên vê lêkolîna zanistî di kovara Scienceê de hat weşandin. Kurdistan navenda zimanên Hînd-Ewrûpayê ye ku ji aliyê nivê nifûsa …

“Li Qazakistanê qedexeya dewletê ya li ser ziman û çandê tune. Rayedar diyar dikin ku her kes dikare bi zimanê xwe û çanda xwe bijîn. Lê piştgiriyê jî nadin. Dixwazin her civak û netew bi derfet û îmkanê xwe dibistanên xwe vekin.” Di salên 1915-20’an de bi deh hezaran kurd …

Saziya Zimanê Kurdî (SZK), piştî xebateka berfireh a sê salan, berhema “Rêzimana Kurmancî” derxist. Berhem bi xebateka berfireh a her du endamên SZKyê Ferhad Mûsa û Viyan Hesenê hate amadekirin. Saziya Zimanê Kurdî (SZK) a ku navenda wê li Qamişloyê ye û saziya zimanî ya bilind û biryarder e li …

Ferhenga  SAOB (Ferhenga Akademiya Swêdî) a zimanê Swêdî tê çapkirin. 13,000 peyv li ferhenga wê nû bê çapkirin hatine zêdekirin. Ferheng encama xebata 140 salan e. Ferhenga zimanê Swêdî ya nû ji aliyê Akademiya Swêdî ve di nêzîk de tê çapkirin. Ferhenga wekî SAOB (Ferhenga Akademiya Swêdî) tê naskirin, versiyona …

Mijara fermîbûna zimanên Îspanyayê duh di Konseya Meseleyên Giştî ya li Luxembourgê de hat gotûbêjkirin. Wezîrên Ewrûpî ji Îspanyayê daxwaz kirin, ji bo heman mijarê pêşniyazeke din amade bike. Bi vê pêşniyazê daxwaz ev e, pêşiya fermîbûna daxwaza fermîbûna zimanûn din bigirin. Yekitiya Ewrûpayê careke din dengdana ji bo fermîbûna …

Çîn li herêmeke Tîbetiyan perwerdeya zimanê dayikê qedexe kir. Mijara gotina qedexeya ziman, li du parêzgehên Kardze û Ngaba ya li  eyalata Sichuanê pêk hat. Li dibistanên seretayî û navîn yên li herêma ku piraniya nifûsê ji Tîbetiyan pêk tê, ji 2025’an û pê ve wê Mandarîn bibe zimanê perwerdeyê. …

“Dewleta we jî hebe ev nabe garantiya ji bo parastina ziman.” Berpirsê Departmana Polîtîkaya Ziman a Andorrayê bi van gotinan balê kişand ser dijwariya parastina ziman. “Dewleta we jî hebe ev nabe garantiya ji bo parastina ziman.” Berpirsê Departmana Polîtîkaya Ziman a Andorrayê Joan Sans Urgell bi van gotinan balê …

ELEN bang li Îtalyayê kir, Peymana Ewrûpî ya Zimanên Herêmî û Kêmar (PEZHK) erê bike. Ligel vê bangê, di civînê de ji Îtalyayê hat daxwazkirin destekê bide parastina zimanê Sardînî. Civîna Giştî ya Tevna Wekheviya Ziman a Ewrûpî (ELEN) li bajarê Cagliari ya Sardinyayê hat lidarxistin. Endamên ELEN’ê di civînê …

A.Rahman Çelîk Îsal wêjekarê Swêdî Jon Fosse Xelata Wêjeyê ya Nobelê wergirt. Wêjekarê 64 salî Jon Fosse berhemên xwe bi “Norwêciya Nû” ya yek ji du şêwazên nivîsînê yên fermî tê qebûlkirin, dinivîse. Îsal wêjekarê Norwêcî Jon Fosse Xelata Wêjeyê ya Nobelê wergirt. Akademiya Zanînê ya Kraliyeta Swêdê ragihand, “Jon …

Pier Paolo Pasolini li gel xebatên xwe yên sînemayê, nivîskar û helbestvanekî xurt bû jî. Wî helbestên xwe yên pêşî bi zimanê dayika xwe Frîûlî nivîsandin. Bi armanca parastina zimanê Frîûlî, di sala 1945’an de “Academiuta di lenga furlanayê” damezrand. Pier Paolo Pasolini li gel xebatên xwe yên sînemayê, nivîskar …

Di dema kolanên li paytexta Hîtîtiyan Hatuşayê de zimanekî nû hate dîtin. Ev kişfa girîng, bi riya dîtina nivîsekê ya li ser tableteke kevn pêk hat. Arkeolojiya Anatolyayê bi kifşeke nû careke din balê kişand ser xwe. Di dema kolanên li paytexta Hîtîtiyan Hatuşayê de zimanekî nû hate dîtin. Ev …