Têkiliya katalanbûn û zanîna ziman li Katalonyayê xurt e. Ji % 55ê welatiyên li Katalonyayê radigihînin, “ji bo katalanbûnê divê mirov bibe endamê komeke çandî û zimanî.” Piranîya kesên katalanbûn û katalanî bi hev ve girê didin, ciwan in û xwedî asta xwendina bilind in. Ji nîvê zêdetir katalan di …
Bêtir »Komkujî an post-komkujîya kurdî?
Dîlawer ZERAQ Heke behs ew kes bin ku qada dîjîtal bi awayekî azadtir û berfirehtir bi kar nayînin, ez dibêjim ew ne di nav çalakîyeke, pêkanîneke komkujîyê de ne; ew, bi wateya peyvê ya “piştî-paş”, di qonaxa postkomkujîyê de ne ku di rastîya xwe de zêde tiştekî ku “bikujin” jî …
Bêtir »Qada dîjîtal û zimanê kurdî
Samî TAN Banga min ji bo hemû kurdên kurdperwer e. Divê em hemû xebatên xwe bi zimanê kurdî bikin, heke derfet hebin zimanên navneteweyî fêr bibin û li şûna zimanê dagirkeran em bi wan zimanan bangeşî û propagandaya xwe bikin. Qada dîjîtal di warê danûstandin û ragihandinê de qadeke nû …
Bêtir »Firat Cewerî Xelata Ostanayê wergirt
Firat Cewerî Xelata Navneteweyî ya 2024an a Ostanayê wergirt. Komîteya xelatê ragihand, ji ber xebatên wî yên ji bo zimanê kurdî Cewerî liyaqê xelatê hatîye dîtin. Firat Cewerî Xelata Navneteweyî ya 2024an a Ostanayê wergirt. Komîteya xelatê ragihand, ji ber xebatên wî yên ji bo zimanê kurdî Cewerî liyaqê xelatê …
Bêtir »75 ziman li Fransayê tên axaftin
Li hemû erdên di bin kontrola dewleta fransî de 75 ziman tê axaftin. Oksîtanî bi mîlyonekî axêverên xwe piştî fransî zimanê herî li pêş e. Li nava Fransayê û giravên di bin kontrola wê de çend ziman tên axaftin? Ev pirs mijara lêkolînekê bû ku encamên wê di medyaya oksîtan …
Bêtir »Katalanî di Wikipediayê de ket pêşîya fransî
Li gorî ensîklopedîya dîjîtal Wikipediayê, katalanî zimanê 5. ê herî baş ê vê platformê ye. Pîvana Wikipediayê ya ji bo amadekirina lîsteya zimanên ensîklopedîyê bi kar anî, hebûna 10,000 gotaran e. Zimanê katalanî serfiraziya xwe ya di platformên online de didomîne. Vê carê Wikipediayê nûçeyeke xweş ji bo serfirazîya katalanî …
Bêtir »Andora zanîna bi katalanî ferz dike
Kesên serî li mafên welatîbûnê didin divê di navbera 5 salan de nîşan bidin ku ew bi katalanî dizanin. Bi heman qanûnê wê Desteya Kordînasyonê ya Ziman û Konseya Neteweyî jî bê damezrandin. Tê ragihand pêşniyazqanûn wê bandorê li 3,000 kesên bîyanî bike. Andorra naveroka pêşnûmaya ji bo parastina katalanî …
Bêtir »Frîzland dixwaze zimanê xwe biparêze
Herêma Frîzland (Fryslân) a li Holandayê bi rêûrêbazên zanistî dixwaze zimanê dayikê biparêze. Lêkolînerên sazîyên ziman wê di çarçoveya projeyekê de du salan di nava malbatan û ciwanên berzewac de xebatê bikin. Di dema lêkolînê de wê pêdiviyên malbatan ku dixwazin zarokên xwe bi zimanê frîzî mezin bikin, bên tespîtkirin. …
Bêtir »Piranîya ciwanan fêrî zimanê baskî dibin
% 70 ji ciwanên di navbera 16 û 24an de dikarin bi baskî biaxivin. Di salên 1990î de vê rêjeyê di nava heman koma ciwanan de % 25 bû. Li Welatê Baskê zanîna zimanê baskî her ku diçe zêde dibe. Niha yek ji sêyê hemû nifûsê êdî dikare bi zimanê …
Bêtir »Danezana Bazîdê pengaveke dîrokî ye
Hevpeyvîn: Necat Ayaz Kurdên ku pêşengiya neteweya kurd û têkoşîna azadiya gelê kurd dikin, li ser navê kurdan siyasetê dikin divê bi awayekî wêrek û şoreşger hişê xwe yê kurdîtiyê bînin serê xwe û li gor wê tevbigerin. Divê kurdî hîn bibin, divê siyaseta xwe bi kurdî bikin, bi kurdî …
Bêtir »Destekê di berdêla parastina ziman de dan
Encama hilbijartinê çi be bila bibe, divê DEM Partî wek ku di danezana xwe de jî destnîşan kiribû, ji niha û pê ve hem wek partî, hem jî hemû şaredarî, hem di nava xwe de, hem jî di nava gel de, bi awayekî stratejîk, birêkûpêk, şênber û domdar ji bo …
Bêtir »Bajarên pirzimanî yên cîhanê
Ji aliyê pîvana parastina ziman ve bajarê herî zêde xwedî cigêrengîya zimanî Toronto ye. Her yek ji koma axêverên ziman ên ji vî bajarî zêdetirî % 1ê nifûsê pêk tînin. Bajarên Ewrûpa û bakurê Amerîkayê her ku diçe zêdetir dibin bajarên pirzimanî. Axêverên zimanên ji parzemînên din ên cîhanê koçî …
Bêtir »Ji bo zimanê baskî dimeşin
Bernameya beza Korrikayê ya ji bo parastina zimanê baskî dest pê kir. Meşa 10 roj didome wê di 24ê adarê de li bajarê Bayonayê ya li Fransayê bi dawî bibe. Bernameya beza Korrikayê ya ji bo parastina zimanê baskî hat ragihandin. Piştî vê, di 14ê adarê de beza Korrikayê ji …
Bêtir »DEM Partî Wan soza parastina kurdî da
Şaxa Wanê ya DEM Partîyê proseya hilbijartinê veguherand firsendeke ji bo gotûbêja parastina ziman. Partîyê di 3yê adarê de bi tevlîbûna 14 namzetên jin, serokên parêzgeh û navçeyên Wanê komxebatekê li dar xist. Di komxebatê de zirarên polîtîkayên asîmîlasyonê û pratîka qeyûmên dewletê hatin gotûbêjkirin û ji bo parastina kurdî …
Bêtir »Skotland butçeya saziya ziman kêm dike
Hukumeta Skotlandê biryar girt, butçeya ji bo Desteya Zimanê Galîkî kêm bike. Aktîvîst di wê baweriyê de ne, biryara hukumeta Skotlandê wê bandoreke xerab li parastina ziman bike. Meseleya parastina zimanê galîkî bi biryareke hukumetê ket rojeva Skotlandê. Hukumeta Skotlandê biryar girt, butçeya ji bo Desteya Zimanê Galîkî (Bòrd na …
Bêtir »Asturyas fermîbûna ziman gotûbêj dike
Meseleya fermîbûna zimanê astûrî, bi hevdîtinên wezîrên perwerdeyê yên îspanyol û astûrî careke din ket rojevê. Wezîra Perwerdeyê ya Îspanyayê Pilar Alegria got, “heta ku zimanê astûrî nebe zimanê fermî, ne pêkane bibe xwedî derfetên fermî yên ji bo parastinê.” Daxwaza fermîbûna ziman careke din li Asturyasê bilind dibe. Ev …
Bêtir »Sefîrên Çandî wê zimanê galî biparêzin
Hukumeta Galê bi mebesta teşwîqkirina axaftina ziman pengavekê da destpêkirin. Hukumetê dixwaze bi riya “sefîrên çandî” pêşî li pêşketina îngilîzî bigire. Welatê Gal (Cymru) ji bo parastina zimanê xwe di nava hewldanan de ye. Hukumeta herêmî bi mebesta teşwîqkirina axaftina ziman pengavekê da destpêkirin. Pengava ji bo zimanê galî, bi …
Bêtir »Mozambîk heye Kurdistan tune ye
Dîrektora-Giştî yê UNESCOyê Audrey Azoulayê di Roja Zimanê Dayikê de daxuyaniyeke nivîskî weşand. Giringiya perwerdeya bi zimanê dayikê peyama sereke ya vê daxuyaniyê bû. Azouleyê got, % 40 ji niştecîhên li seranserê cîhanê ji mafê perwerdeya bi zimanê dayikê bêpar in. Rêxistina Perwerde, Zanist û Çandê ya Neteweyên Yekbûyî (UNESCO) …
Bêtir »Li malbatên Amedê tirkî serdest e
Di serî de li Amedê, li 3 bajarên mezin zanîna kurdî daketiye astekeke bi xetere. Dayikên li Amedê ragihandine, bi tenê %8,8 axaftina wan a bi zarokan bi kurdî pêk tê. Nûçeyeke dawî ya di medyaya kurd de hat weşandin, ji bo asta asîmîlasyonê îşaretên alarmê dide. Di nûçeya ji …
Bêtir »Zextên li ser kurdî hatin protestokirin
Divê hemû tevger, partî, sazî, dezgeh û derdorên kurd stratejî, polîtîka û xebatên xwe yên ji bo Kurdî bi rengekî şênber diyar bikin, ji bo zimanê Kurdî budçe, xebatkar û hemû derfetên pêwîst veqetînin û ji bo statu, perwerdehî, serbestî û azadiya Kurdî her dem têbikoşin. 21 sibatê ya Roja …
Bêtir »Dema zimanekî dimire
Anîmasyona bi navê Ihcuac thalhtolli ye miqui (Dema zimanekî dimire), bi zimanê nahuatl a li Meksîkayê hatiye weşandin. Helbest ji aliyê Migeul Leon Portilla ve di 2017an de hatiye nivîsandin. Anîmasyona bi navê “Ihcuac thalhtolli ye miq” (Dema zimanekî dimire) bi zimanê nahuatl a Huastecayê yê li Meksîkayê hatiye weşandin. …
Bêtir »