Ziman li hêlekê wekî xwezayê ye, ger hûn bi niyeta hin rewşan midaxeleyên zêde bikin hûn ê rastiyên wê hem xirab bikin hem jî talan bikin! Têkiliya bi zimên re qasî têkiliya bi xwezayê re hesas e! “ Pêşî li Bakur bi navê ‘Rêbera Rastnivîsînê’ xebatek hatibû çapkirin, û niha …
Bêtir »Balear ji bo Katalanî mobîlîze dibe
Hukumeta herêmî ya di bin kontrola partiya PP (Partiya Gel) de dixwaze destkeftinên zimanê Katalanî bi dawî bike. Plana hukumetê guherandina modela perwerdeya ziman a li dibistanên navîn ên Balearê ye. Parazvanên Katalanî duh li dijî hewldanên hukumetê li Mallorcayê çalakî li dar xistin. Giravên Balearê ji bo parastina zimanê …
Bêtir »Polonya di 1918’an de bû welatekî serbixwe
Polonya her sal di 11’ê Mijdarê de serxwebûna xwe pîroz dike. Jozef Pilsudski di 1918’an de rêvebiriyeke navendîparêz ava kir û biryara hilbijartinê da. Hevdîtinên Versaillesê ya 1919’an mafê Polonyayê nas kir û ev welat bû parçeyeke sîstema navneteweyî. Polonya her sal di 11’ê Mijdarê de serxwebûna xwe pîroz dike. …
Bêtir »Bakur perwerdeya bi Kurdî dixwaze
Navenda Lêkolînên Meydanî ya Sosyo Polîtîkê li Bakurê Kurdistanê anketekê kir. Navendê ragihand, 86,7 ji % gelê Bakurê Kurdistanê daxwaza perwerdeya Kurdî dike. Li gorî anketê, 60,8 welatî di nava malê de bi Kurdî diaxivin. Navenda Lêkolînên Meydanî ya Sosyo Polîtîkê li ser helwestên gel a ji bo ziman û …
Bêtir »Galîsî bikin zimanê Yekitiya Ewrûpayê
30 nûnerên zimanê Galîsî bi bangeke di 9’ê Mijdarê de tevlî vê proseyê bûn. Pêşengiya banga saziyên ziman ji aliyê Ofîsa Normalîzasyona Ziman (MESA) ve hat kirin. Di belgeyê de bang li Yekitiya Ewrûpayê hat kirin, Galîsî bike zimanê fermî yê Yekitiya Ewrûpayê. Yekitiya Ewrûpayê ji bo fermîbûna zimanên Katalanî, …
Bêtir »Statuya ziman nas bikin!
Platforma Perquè ji bo parastina zimanan banga guherandina xala 2. a Destûra Bingehîn li Fransayê kir. Endamên platformê roja Çarşemê tevlî civîna Koma Ziman û Çandên Herêmî ya Parlamentoya Fransayê bûn. Platforma Perquè ji bo parastina zimanan banga guherandina Destûra Bingehîn li Fransayê kir. Endamên platformê roja Çarşemê tevlî civîna …
Bêtir »Rîska dîjîtal a li pêşiya zimanê Galî
Eger tedbîr neyê girtin wê zimanê Galî rastî “rîska tunebûnê dîjîtal were.” Komîteya Karûbarên Galê ya Parlamentoya Brîtanyayê, di raporeke xwe de balê kişand xetereya dîjîtal ya li pêşiya zimanê Galî. Eger tedbîr neyê girtin wê zimanê Galî rastî “rîska tunebûnê dîjîtal were.” Ev agahiya li ser rewşa ziman, ji …
Bêtir »Bakurê Katalonyayê daxwaza “statuya taybet” kir
Bakurê Katalonyayê bi çalakiyeke girseyî ji Fransayê statuyeke taybet daxwaz kir. Di çarçoveya vê statuyê de daxwaz ev e: Nasnameya çandî û zimanî ya herêmê bê naskirin. Bakurê Katalonyayê ji bo parastina zimanê Katalanî di nava hewldanan de ye. Li bajarê Perpignan ê li herêmê 2,000 kes ji bo statuyeke …
Bêtir »Çalakiya “Sonda Jiyana Bi Kurdî” hat lidarxistin
Li Amedê ji bo Kurdî çalakiyeke balkêş hat lidarxistin. 10 ciwanên endamên Platforma Ciwanên Serbixwe ji bo parastina ziman bi Kurdî sond xwarin. Li Amedê komeke ciwanan ji bo Kurdî çalakiyeke cihêreng li dar xistin. 10 ciwanên endamên Platforma Ciwanên Serbixwe ji bo parastina ziman bi Kurdî sond xwarin. Sonda …
Bêtir »Li Welatê Baskê protestoya mezin a ji bo ziman
Li Welatê Baskê bi dehezaran kes ji bo parastina ziman meşiyan. Di meşê de cezayên dadgehan ên li hemberê pêşdebirina zimanê Baskî hat protestokirin. Tevgera civakî ya ziman di çalakiyê de peymaneke nû ya sosyo-polîtîk pêşniyaz kir. Li Welatê Baskê meşeke ji bo parastina ziman hat lidarxistin. Bajarê Bilbao ji …
Bêtir »Loo xwedayo, veke çavên Kralê Îngilîstanê!
William Tyndale (1494-1536) zimanzanekî navdar ê Îngilîz bû ku ji ber berhemeke xwe hat kuştin. Sebeba kuştina Tyndale wergera Îngilîzî ya Încîlê (Pirtûka Pîroz) bû. Loo xwedayo, veke çavên Kralê Îngilîstanê! William Tyndale (1494-1536) zimanzanekî navdar ê Îngilîz bû ku ji ber berhemeke xwe hat kuştin. Sebeba kuştina Tyndale wergera …
Bêtir »Serxwebûn 40 sal in bi Tirkî tê weşandin
Rojnameya Serxwebûnê ya PKK’ê ji destpêkê heta niha bi Tirkî tê weşandin. Di salên dawî de çend rûpelên bi Kurdî li rojnameya bi Tirkî hatin zêdekirin. Hejmara Cotmehê ya rojnameya Serxwebûnê hat weşandin. Manşeta rojnameyê ji kampanyaya 10’ê Cotmehê ya ‘Azadiya ji Abdullah Ocalan re’ pêk hat. Mijarên din ên …
Bêtir »Li Azerbaycanê Edebiyat û Çapemeniya Kurdî
Kurdistana sor di navbera salên 1923- 1929ê de li ser xaka Kurdistana Qefqasyayê ku dikeve navbera Azerbaycan û Ermenistana îroyîn, bi fermana Sovyeta Sosyalîst temenê xwe berdewam kiriye. Li vê herêma Kurdistanî, di navbera 6-7 salên destpêkê de bingeha karên çandî, hunerî û edebî hatiye danîn. Divê bê gotin ku …
Bêtir »Fransa li kolonyalîzma ziman xwedî derdikeve
Hukumeta Fransayê navendeke bi navê Bajarê Navneteweyî ya Zimanê Fransî ava kir. Bajarê muzeya ziman lê hatiye vekirin Villers-Cotterêts e ku nêzîkî Parisê ye. Ev bajar, bi biryarnameya dewleta Fransî ya qedexekirina zimanên din tê naskirin. Hukumeta Fransayê navendeke bi navê Bajarê Navneteweyî ya Zimanê Fransî ava kir. Fransa li …
Bêtir »Ji bo “Stratejiya Kurdî” tevlîbûna demokratîk
Di eslê xwe de di encama tevahiya pratîka partiyên legal ên li ser kevneşopiya HEP’ê hatin damezrandin, Tirkî zimanê normal ê xebatan bû. Di vê proseya ku di 1990 de dest pê kir, siyaseta legal a Kurd bi riya bikaranîna Tirkî prestîja vî zimanî bilind kir. Lewma jî heta siyaseta …
Bêtir »Tirkî zimanê sereke yê HEDEP’ê ye
Bahçeli hejmara kêmbûna wekîlên bi Kurdî dizanin kir mesele û wiha axivî: “Hemû netewperestên Tirk bi zimanê Tirkî diaxivin. Lê çend wekîlên partiya dûvik a PKK’ê yên parlamentoyê bi zimanê dikarin bi Kurdî axivin? Digel vê, hevseserokê HEDEP’ê Bakirhan di axaftina koma partiyê de bi tenê 2 deqe bi Kurdî …
Bêtir »Siyaseta Galîsyayê ziman naparêze
Hukumeta Herêmî ya Galîsyayê têra xwe destekê nade parastina zimanê Galîsî. Hukumet, di bin kontrola PP (Partiya Gel) a rastgir û PSOE (Partiya Sosyalîst a Karker a Îspanyayê) de ye. Her du partiyên Îspanyolîst di butçeya 2024’an de têra xwe pere ji bo Galîsî terxan nekirin. Statuya zimanên Îspanyayê di …
Bêtir »Kurdistan navenda zimanên Hînd-Ewrûpayê ye
Kurdistan navenda zimanên Hînd-Ewrûpayê ye ku ji aliyê nivê nifûsa cîhanê tên axaftin. Ev hîpoteza di çend salên dawî de nîqaş li ser dihat kirin, bi lêkolîneke dawî hat piştrastkirin. Encamên vê lêkolîna zanistî di kovara Scienceê de hat weşandin. Kurdistan navenda zimanên Hînd-Ewrûpayê ye ku ji aliyê nivê nifûsa …
Bêtir »Li Qazakistanê hemû ziman serbest in
“Li Qazakistanê qedexeya dewletê ya li ser ziman û çandê tune. Rayedar diyar dikin ku her kes dikare bi zimanê xwe û çanda xwe bijîn. Lê piştgiriyê jî nadin. Dixwazin her civak û netew bi derfet û îmkanê xwe dibistanên xwe vekin.” Di salên 1915-20’an de bi deh hezaran kurd …
Bêtir »Li Rojavayê Kurdistanê êdî Kurmanciyeke standard heye
Saziya Zimanê Kurdî (SZK), piştî xebateka berfireh a sê salan, berhema “Rêzimana Kurmancî” derxist. Berhem bi xebateka berfireh a her du endamên SZKyê Ferhad Mûsa û Viyan Hesenê hate amadekirin. Saziya Zimanê Kurdî (SZK) a ku navenda wê li Qamişloyê ye û saziya zimanî ya bilind û biryarder e li …
Bêtir »Swêdî dibe xwedî ferhengeke nû
Ferhenga SAOB (Ferhenga Akademiya Swêdî) a zimanê Swêdî tê çapkirin. 13,000 peyv li ferhenga wê nû bê çapkirin hatine zêdekirin. Ferheng encama xebata 140 salan e. Ferhenga zimanê Swêdî ya nû ji aliyê Akademiya Swêdî ve di nêzîk de tê çapkirin. Ferhenga wekî SAOB (Ferhenga Akademiya Swêdî) tê naskirin, versiyona …
Bêtir »