Îspanya ji bo Katalanî, Baskî û Galîsî bibin zimanên fermî yên Yekitiya Ewrûpayê (YE) serîlêdanê kir. Daxwaza Îspanyayê wê di civîna Konseya Ewrûpayê ya di 19’yê Îlonê de ku wê li Brukselê bê lidarxistin, bê gotûbêjkirin. Îro di dîroka zimanên li Îspanyayê tên axaftin rojeke dîrokî bû. Îspanya ji bo …
Bêtir »Îspanya fermîbûna Katalanî ya li Ewrûpayê nîqaş dike
Gelo Îspanya ji bo Katalanî, Baskî û Galîsî bibin zimanên fermî yên Yekitiya Ewrûpayê wê xebatê bike? Lîderê PSOE (Partiya Karkeran a Sosyalîst a Îspanyayê) Pedro Sanchez diyar kir, ew ê ji bo vê gav bavêjin. Îspanya diyar dike, ji bo Katalanî, Baskî û Galîsî bibin zimanên fermî yên saziyên …
Bêtir »Belçîka, futbol û sirûda neteweyî
Sirûda neteweyî ya Belçîkayê êdî wê bikaribe bi sê zimanî were xwendin. Versiyona bi Fransî, Holandî û Almanî wê di maça di navbera tîma Belçîka û Estonyayê de bê xwendin. Sirûda neteweyî ya Belçîkayê êdî wê bikaribe bi sê zimanî were xwendin. Versiyona bi Fransî, Holandî û Almanî wê di …
Bêtir »Li Ûkraynayê zextên li dijî Rûsî berdewam in
Li Ûkraynayê zextên li hemberê bikaranîna zimanê Rûsî berdewam dike. Xarkov (bi zimanê Ûkraynî Xarkîv) bajareke Ûkraynayê ye ku cudaxwaziya ziman lê pêk tê. Berhemên wêjeya Rûsî hema hema her roj di sergoyan de kom dibin û paşê ji piraniya van sergoyan kaxizên tuwaletê tê çêkirin. Li Ûkraynayê zextên li …
Bêtir »Di 30 salên dawî de çend pirtûkên kurdî çap bûne?
Ji sala 2007 û heta dawiya 2022’yan bi temamî 3295 pirtûkên bi kurdî (kurmancî, kirmanckî) li Bakur û Tirkiyeyê derketine. Di van 15 salan de herî zêde sala 2021’ê pirtûk derketine ku wê salê gihîştiye 377 pirtûkî. Ji sala 1990’î ve heta niha hejmara pirtûkên ku li Bakur û Tirkiyeyê …
Bêtir »Kirgizistan reforma ziman qebûl kir
Kirgizistan dixwaze bi qanûnekê zimanê xwe li hemberê Rûsî biparêze. Reforma nû, di serî de di rêvebiriyê de, di gelek qadan de zimanê Kirgiz ferz dike. Kirgizistan dixwaze bi qanûnekê zimanê xwe li hemberê Rûsî biparêze. Qanûna ji aliyê Parlamentoya Kirgizistanê hate qebûlkirin, ji aliyê serokomarê welêt Sadîr Caparov ve …
Bêtir »Google li hemberê Baskî cudaxwaziyê dike
Raporeke li Welatê Baskê hate weşandin, paşveçûna zimanê Baskî ya di Googleê de eşkere kir. Rapora nîşan da, Google bersiva ji bo lêgerînên bi zimanê Baskî bi Îspanyolî dide. Google li hemberê zimanê Baskî cudaxwaziyê dike. Raporeke li Welatê Baskê hate weşandin, paşveçûna zimanê Baskî ya di Googleê de eşkere …
Bêtir »Breton û Bask li Fransayê bi ser ketin
Breton û Bask li Fransayê di warê perwerdeyê de serkeftineke din bi dest xistin. Wezareta Perwerdeyê ya Fransayê destûra azmûnên zanistê yên bi zimanên Bretonî û Baskî da. Breton û Bask li Fransayê di warê perwerdeyê de serkeftineke din bi dest xistin. Wezareta Perwerdeyê ya Fransayê destûra azmûnên zanistê yên …
Bêtir »Îngilîzî li Maltayê zimanê yekemîn ê axaftinê ye
Îngilîzî êdî li Maltayê zimanê herî li pêş ê axaftinê ye. 130,000 kesên di navbera 15-64 salan de bi îngilîzî diaxivin. Lêkolîn nîşan dide, 96 ji % welatiyan bi Îngilîzî, 90 ji % bi Mlatese û 62 ji % jî bi Îtalyanî dizanin. Îngilîzî êdî li Maltayê zimanê herî li …
Bêtir »Kanada qanûneke ziman qebûl kir
Qanûna Zimanên Fermî ji aliyê Senatoya Kanadayê ve hate qebûlkirin. Senato ji bo bi lez qanûnê erê bike, di teksta orjînal de tu guherînan nekir. Kanada bi reforma ziman cara ewil li xwe mukur hat, Fransî di xetereyê de ye. Qanûna Zimanên Fermî ji aliyê Senatoya Kanadayê ve hate qebûlkirin. …
Bêtir »Katalonya lêkolîna li ser ziman weşand
Sekreteriya Polîtîkaya Ziman a Katalonyayê agahiyên li ser rewşa sosyolîngûîstîk a ziman weşand. Ev dane di derbarê 947 bajar, bajarok û navendên din ên li Katalonyayê ne ku xwedî belediye ne. Agahiyên sosyolîngûîstîk ên li ser zimanê Katalanî êdî bi riya malperekê dikare bê peydekirin. Daneyên sosyolîngûîstîk ên derbarê rewşa …
Bêtir »Marok perwerdeya Amazîxî pêş de dibe
Marok plan dike heta sala 2030’an hejmara zarokên perwerdeya zimanê Amazîxî werdigirin bike 4 milyonî. Ji bo ev hedef pêk were wê li welêt 12,000 navendên perwerdeyê bên vekirin. Niha li Marokê 330,000 xwendekar dersa zimanê Amazîxî werdigirin. Marok dixwaze perwerdeya bi zimanê Amazîxê pêş ve bibe. Dewlet plan dike, …
Bêtir »Ewrûpa ji bo ziman bang li Brîtanyayê kir
Konseya Ewrûpayê bang li Brîtanyayê kir zimanên kêmar ên di nava sînorên xwe de biparêze. Di rapora konseyê de zimanên li Bakurê Îrlandayê, Skotland, Cornwall û Welatê Galê cî girtin. Rapor bi mebesta şopandina Konvansiyona Çarçove ya ji bo Parastina Kêmarên Neteweyî (FCPNM) hate nivîsandin. Ewrûpayê rapora xwe ya derbarê …
Bêtir »Gundekî Îtalyayê û xelata zimanê dayikê
Xelatên Nivîsariya bi Zimanê Dayikê ya Ostanayê vê havînê wê bên dayîn. Îsal nivîskar, wergêr, stranbêj û derhênerên Baskî, Astûryasî, Skotlandî, Korsîkayî û Arpîtanî bûn xwediyê xelatê. Ostana gundekî li bakurê Îtalyayê û bi zimanê Oksîtanî diaxive. Xelatên Ostana ya 2023’an wê îsal carekê din biçe ji kesên bi zimanê …
Bêtir »Kanadaya federal Fransî diparêze
Parlamentoya Kanadayê di civîneke xwe ya dawî de reforma ji bo Qanûna Zimanên Fermî qebûl kir. Kanada bi vê reformê cara ewil li xwe mukur hat, Fransiya ku yek ji zimanê fermî yê welêt e, di bin xetereyê de ye. Kanada ji bo parastina Fransî ya di asta federal de …
Bêtir »Galîsya daxwaza parastina ziman kir
Parazvanên ziman vê carê li Herêma Otonom a Galîsyayê ya li bakurêrojhilatê Îspanyayê çalakî li dar xistin. Duh danê nîvro li 9 bajarên vê herêmê bi hezaran aktîvîstên zimanê Galîsî daketin kolanan. Miletên li bakur û rojhilatê Îspanyayê ji bo parastina ziman çalakiyên xwe berdewam dikin. Parazvanên ziman vê carê …
Bêtir »Nûnera Greenlandê axaftina bi Denmarkî red kir
Wekîleke Greenlandê di rûniştina Parlamentoya Denmarkê de bi zimanê Inuitî axivî. Nûnera Greenlandê daxwaza wergera Denmarkî ya naveroka axaftina xwe red kir. Ev jî bû sebeba nerazîbûna hin wekîlên di Parlamentoya Denmarkê de. Parlamentereke Greenlandê ya di Parlamentoya Denmarkê de bi zimanê Inuitî axaftina xwe kir. Aki-Matilda Høegh-Dam di rûniştina …
Bêtir »Fransa pêşiya belediyeyên Katalan girt
Dadgeha Îdarî ya Montpelierê duh biryara xwe ya doza belediyeyan eşkere kir. Dadgehê îhtiraza rêvebiriya parêzgeha Pyrenees-Orientalesê qebûl kir û rê li ber Katalanî girt. Di biryarê de hate ragihandin, belediyeyên mijara dozê bi riya bikaranîna Katalanî, xala 2. a Destûra Bingehîn a Fransayê îhlal kirine. Fransa destûrê nade di …
Bêtir »Ziman parçeyeke nasnameya Maltayê ye
Hukumeta Maltayê ji bo parastina zimanê ku wekî Maltese tê pênasekirin, kampanya da destpêkirin. Rêvebirî û aktîvîst herî zêde li ser girîngiya ziman a ji bo nasnameya welêt disekinin. Digel zanîna berfireh a zimanê Maltese, bandora Îngîlîzî ya li welêt gelekî xurt e. Malta ji bo bikaranîna zimanê giravê teşwîq …
Bêtir »Asturias daxwaza fermîbûna ziman kir
Komîteya Parastina Zimanê Astûrî bi boneya Hefteya Edebiyata Astûrî çalakiyeke girseyî li dar xist. Bi hezaran dildarên ziman li paytexta herêmê Oviedo ji bo fermîbûna ziman meşiyan. Li Îspanyaya daxwazên ji bo wekheviya di navbera zimanan de li herêman berbelav dibin. Vê carê, navenda çalakiyên parastina zimanê dayikê herêma otonom …
Bêtir »Çawa zimanekî mirî tê vejandin?
Bi mirina Dolly re ya di 26’ê Kanûna 1777’an de, zimanê herêma Cornwallê jî êdî nema hatiye axaftin. Niha li seranserê Cornwallê 10,000 xwendekar di 50 dibistanan de fêrî zimanê Kernewek dibin. Gundê Mouseholê ya li Brîtanyayê ciyê dawî ye ku zimanê Cornwallî ango Kernewek lê hatiye axaftin. Ev der …
Bêtir »