Ziman

Pi i Sunyer: “Bi riya xebata me dest pê kiriye, em ê bikaribin tevlî pêşbirka di asta cîhanê de bibin û têkevin nava miletên ne di nava parazîtan de ne ku bi riya karên miletên din kirine, dijîn.” Katalanî li cîhanê yek ji mînaka serkeftî ye ku di têkoşîna ji …

Hukumeta Herêmî ya Galîsyayê têra xwe destekê nade parastina zimanê Galîsî. Hukumet, di bin kontrola PP (Partiya Gel) a rastgir û PSOE (Partiya Sosyalîst a Karker a Îspanyayê) de ye. Her du partiyên Îspanyolîst di butçeya 2024’an de têra xwe pere ji bo Galîsî terxan nekirin. Statuya zimanên Îspanyayê di …

Kurdistan navenda zimanên Hînd-Ewrûpayê ye ku ji aliyê nivê nifûsa cîhanê tên axaftin. Ev hîpoteza di çend salên dawî de nîqaş li ser dihat kirin, bi lêkolîneke dawî hat piştrastkirin. Encamên vê lêkolîna zanistî di kovara Scienceê de hat weşandin. Kurdistan navenda zimanên Hînd-Ewrûpayê ye ku ji aliyê nivê nifûsa …

“Li Qazakistanê qedexeya dewletê ya li ser ziman û çandê tune. Rayedar diyar dikin ku her kes dikare bi zimanê xwe û çanda xwe bijîn. Lê piştgiriyê jî nadin. Dixwazin her civak û netew bi derfet û îmkanê xwe dibistanên xwe vekin.” Di salên 1915-20’an de bi deh hezaran kurd …

Saziya Zimanê Kurdî (SZK), piştî xebateka berfireh a sê salan, berhema “Rêzimana Kurmancî” derxist. Berhem bi xebateka berfireh a her du endamên SZKyê Ferhad Mûsa û Viyan Hesenê hate amadekirin. Saziya Zimanê Kurdî (SZK) a ku navenda wê li Qamişloyê ye û saziya zimanî ya bilind û biryarder e li …

Ferhenga  SAOB (Ferhenga Akademiya Swêdî) a zimanê Swêdî tê çapkirin. 13,000 peyv li ferhenga wê nû bê çapkirin hatine zêdekirin. Ferheng encama xebata 140 salan e. Ferhenga zimanê Swêdî ya nû ji aliyê Akademiya Swêdî ve di nêzîk de tê çapkirin. Ferhenga wekî SAOB (Ferhenga Akademiya Swêdî) tê naskirin, versiyona …

Mijara fermîbûna zimanên Îspanyayê duh di Konseya Meseleyên Giştî ya li Luxembourgê de hat gotûbêjkirin. Wezîrên Ewrûpî ji Îspanyayê daxwaz kirin, ji bo heman mijarê pêşniyazeke din amade bike. Bi vê pêşniyazê daxwaz ev e, pêşiya fermîbûna daxwaza fermîbûna zimanûn din bigirin. Yekitiya Ewrûpayê careke din dengdana ji bo fermîbûna …

Çîn li herêmeke Tîbetiyan perwerdeya zimanê dayikê qedexe kir. Mijara gotina qedexeya ziman, li du parêzgehên Kardze û Ngaba ya li  eyalata Sichuanê pêk hat. Li dibistanên seretayî û navîn yên li herêma ku piraniya nifûsê ji Tîbetiyan pêk tê, ji 2025’an û pê ve wê Mandarîn bibe zimanê perwerdeyê. …

“Dewleta we jî hebe ev nabe garantiya ji bo parastina ziman.” Berpirsê Departmana Polîtîkaya Ziman a Andorrayê bi van gotinan balê kişand ser dijwariya parastina ziman. “Dewleta we jî hebe ev nabe garantiya ji bo parastina ziman.” Berpirsê Departmana Polîtîkaya Ziman a Andorrayê Joan Sans Urgell bi van gotinan balê …

Yekemîn dezgeha çapameniyê ya li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê (Rojava) bi rêya raporên xwe, şopandina geşedanan û xwendina rewşa siyasî, civakî, aborî û çandî ya herêmê ev 12 sal in erka ronakbîrî û têgihîştinkirina civakê didomîne. Rojnameya Ronahî ya li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê weşanê dike û 16`ê Cotmeha 2011`an …

ELEN bang li Îtalyayê kir, Peymana Ewrûpî ya Zimanên Herêmî û Kêmar (PEZHK) erê bike. Ligel vê bangê, di civînê de ji Îtalyayê hat daxwazkirin destekê bide parastina zimanê Sardînî. Civîna Giştî ya Tevna Wekheviya Ziman a Ewrûpî (ELEN) li bajarê Cagliari ya Sardinyayê hat lidarxistin. Endamên ELEN’ê di civînê …

Dadgeha Îdarî ya Martiniqueê serîlêdana li dijî fermîbûna zimanê Kreol de red kir. Dadgehê diyar kir, biryara parlamentoya Martinique “ji ber karaktera wê ya hiqûqî” encamekê bi xwe re nayne. Ev jî îşareteke berbiçav e ku sînorên xweseriya lawaz a Martiniqueê nîşan dide. Dadgeha Fransî biryara xwe ya derbarê fermîbûna …

A.Rahman Çelîk Îsal wêjekarê Swêdî Jon Fosse Xelata Wêjeyê ya Nobelê wergirt. Wêjekarê 64 salî Jon Fosse berhemên xwe bi “Norwêciya Nû” ya yek ji du şêwazên nivîsînê yên fermî tê qebûlkirin, dinivîse. Îsal wêjekarê Norwêcî Jon Fosse Xelata Wêjeyê ya Nobelê wergirt. Akademiya Zanînê ya Kraliyeta Swêdê ragihand, “Jon …

Pier Paolo Pasolini li gel xebatên xwe yên sînemayê, nivîskar û helbestvanekî xurt bû jî. Wî helbestên xwe yên pêşî bi zimanê dayika xwe Frîûlî nivîsandin. Bi armanca parastina zimanê Frîûlî, di sala 1945’an de “Academiuta di lenga furlanayê” damezrand. Pier Paolo Pasolini li gel xebatên xwe yên sînemayê, nivîskar …

Dewleteke sondxwarî ku te qir bike, wê çima zimanê te bike zimanekî fermî? Heger tu zorê bidiyê û tu nîşan bidî, ew nikare te qir bike, hingê ew ê ji bêgavî ber bi aliyê te ve gavan biavêje. Wekî din ti rêya din li ber te nîne! Doh li Mexmûrê …

Di dema kolanên li paytexta Hîtîtiyan Hatuşayê de zimanekî nû hate dîtin. Ev kişfa girîng, bi riya dîtina nivîsekê ya li ser tableteke kevn pêk hat. Arkeolojiya Anatolyayê bi kifşeke nû careke din balê kişand ser xwe. Di dema kolanên li paytexta Hîtîtiyan Hatuşayê de zimanekî nû hate dîtin. Ev …

Perwerdeya Kurdî li nava kantonên cuda yên Swîsreyê belav dibe. Îsal wê li Lozan, Cenev, St.Gallen, Chur, Kloten û Rapperswilê jî kursên Kurdî dest pê bikin. Perwerdeya Kurdî li nava kantonên cuda yên Swîsreyê belav dibe. Enstîtuya Kurdî ya Swîsreyê pêşengiya ji xebatên perwerdeyê re dike. Par li Zurih, Winterthur …

Îro xetereya li pêşiya zimanê kurdî li metropolan û li diyasporayê di rêjeyeke pir bilind de ye. Asîmîlasyon pir bi lezûbez didome. Proje û programên dagirkeran berfireh û dewlemend in. Li aliyekî înkar û îmha, li aliyê din qedexe û astengî nahêle ziman bêhna xwe vede. Serokê Înstitûta Kurdî ji …

Nûnerên Katalan, Bask û Galîsî êdî wê bikaribin li Parlamentoya Îspanyayê bi zimanê xwe biaxivin. Ev encama dîrokî tevlî têkoşîna bênavber a her sê neteweyan, ji ber arîtmetîka Parlamentoya Îspanyayê pêk hat. Nûnerên Katalan, Bask û Galîsî êdî wê bikaribin li Parlamentoya Îspanyayê bi zimanê xwe biaxivin. Parlamentoya Îspanyayê di …

Ji civîna Konseya Ewrûpayê biryara derbarê fermîbûna Katalanî, Baskî û Galîsî de ku Îspanya li bende bû, derneket. Biryar hate dayîn, beriya dengdan pêk were çarçoveya hiqûqî ya fermîbûna zimanan bêtir bê lêkolînkirin. Dengdana li ser fermîbûna zimanên Îspanyayê wê di Cotmehê de bê lidarxistin. Ji civîna Konseya Ewrûpayê biryara …

Hukumeta Andorrayê bi pêşniyazqanûnekê zanîna Katalanî ji bo îkametê ferz dike. Kesên dixwazin mafê xwe yên îkametê an mafê xebatê dirêj bikin divê Katalanî bizanibin. Andorra ji bo parastina zimanê Katalanî di nava hewldanan de ye. Hukumeta Andorrayê bi pêşniyazqanûnekê zanîna Katalanî ji bo îkametê ferz dike. Pêşniyazqanûn wê bandorê …