Endamên Rêxistina Navneteweyî ya Frankofon (OIF) îro wê bi civîneke din werin cem hev. Li derdora 30 lîderên welatên endam wê di bernameyê de ciyê xwe bigirin. Serokomarê Fransayê Emanuel Macron û serokwezîrê Kanadayê Justin Trudeau jî tevlî vê civînê dibin. Endamên Rêxistina Navneteweyî ya Frankofon (OIF) îro wê bi …
Bêtir »Destê Irulegi: Nivîsa herî kevn a zimanê baskî
Zanyarên fîlolojiyê Çiyayê Irulegi ya li Welatê Baskê desteke ji bronz kifş kirin. Li ser vê berhemê bi zimanê baskî ‘bextê xweş” hatiye nivîsandin. Zanyar dibêjin, “destxetên Irulegu îspat dikin gelê bask BZ di sedsala 1. de li vê herêmê zimanê xwe bi kar anî ye.” Bi kifşeke dawî derket …
Bêtir »Li Amedê Kargeha Nûçegîhaniya Mafparêz a Kurdî
Atolye BIA wê li Amedê Kargeha Nûçegîhaniya Mafparêz a Kurdî pêk bîne. Bername wê bi kurdî be û rojekê dewam bike. Heta 7ê Çiriya Paşiyê, roja Duşemê hûn dikarin serî lê bidin. Atolye BIA wê roja 13ê Kanûna Paşiyê, li Amedê Kargeha Nûçegîhaniya Mafparêz a Kurdî li dar bixe. Atolye …
Bêtir »Li paytexta Swîsreyê kurdî bû xwedî statu
Fatoş Demirtaş Paytexta Bernê ya Swîsreyê êdî wê gelê bajêr bi kurdî jî agahdar bike. Bi vê biryarê, zimanê Kurdî êdî tevlî zimanên din ên koçberan ên wekî albanî, erebî, îngilîzî, fransî, îtalî, portekîzî, spanî, tamîlî, tirkî, sirbî/hirvatî û tîgrînî dibe xwedî heman statuyê. Li Swîsreyê dê êdî agahiyên fermî …
Bêtir »Dilşa bi zazakî hate weşandin
Nivîskara alman Liane Scheniderê ev set bi almanî nivîsandiye û lehengê çîrokan jî zarokekî bi navê Conni ye. Ev pirtûk ji bo gelek zimanan hatiye wergerandin û Eva Wenzer-Bürgerê wêneyên wê xêz kiriye. Demeke berê bi wergera Dr. Abdûllah Încekan, Selman Dilovan û Asli Kayayê ev set bi kurmancî çap …
Bêtir »Wêjeya zarokan bi Kurdî
Çîrokên navdar ên cihanê her ku diçe bêhtir bo Kurdî tên wergerandin û gelek weşanxane jî wan geh wekî set geh yeko yeko çap dikin û digihînin dê û bavan. Vê dawiyê Yekitiya Malbatên Kurdistan’ê YEK-MAL li ser wergerandina edebiyata zarokan rêze-kargeh li dar xistin, ku tê de pisporên zimanî …
Bêtir »Fransî li Kanadayê ne di ewlehiyê de ye
Îngilîzî li Quebecê ji fransî deh car zêdetir pêş dikeve Kesên bi îngilîzî diaxivin li Quebecê bi qasî 1 ji % zêdetir bûye û ji gihîştiye 1.2 milyonî Di heman proseyê de nifûsa kesên bi zimanê fransî diaxivin incax gihîştî ye 120 hezarî. Zimanê fransî li Kanadayê nikare li hemberî …
Bêtir »Li Ser Pirsa Zimên
Michel de Montaigne Hema gotina nûjeniyê dibihîzin tu namîne ku bifirin, bêyî ku bifikirin bê ka xêr tê heye an na. Ku çav bernedan gotineke nû, hema pê re ya kevin dişemirînin. Belê, zimanê me dewlemend e, lê tu were, ew hê jî muhtacî têkûzbûnekê ye, li rex vêya divê …
Bêtir »Mirina zimanekî
Avreş Jiyan Wê di cih da be, heger em bibêjin, tevgerê hemû argûmanên zimanî, çandî û hunerî dane alîyekê û derketîye çîyê û bi vê re jî ciwanên li bajaran dijîn terka jîyana bûrjûwa ya tirk kiriye. Piştî salên dirêj, dîsa di havînekê da ez hatibûm Amedê. Aniha dîsa di …
Bêtir »10 pirtûkên zarokan bi dengên kurdî tên weşandin
Komeleya Berê Zarok, bi piştgiriya Balyozxaneya Swîsreyê ya li Tirkiyeyê dest bi projeya Dengên bi Kurdî ji Cîhanê kiriye. Gava pêşiyê ya vê projeyê jî dengdana 10 pirtûkên ji Klasîkên Zarokan ên Cîhanê ye. 10 pirtûkên Klasîkên Zarokan ên Cîhanê ji bo kurdî wê bideng bên xwendin. Komeleya Berê Zarok, …
Bêtir »1984 bi oksîtanî hate weşandin
Di vê romana dîstopyayê de rexneya rejîmên totalîter ên li cîhanê tê kirin. Di vê berhemê de Big Brother (Birayê Mezin) rejîma wî ya totalîter bi riya mekanîzmayên zilmê li ser civakê kontrolele jidandî dimeşîne. Pirtûka bi navê 1984 a nivîskarê navdar George Orwell bi zimanê oksîtanî hat weşandin. Pirtûk …
Bêtir »Du pirtûkên Ferid Demirel hatin çapkirin
Di pirtûka “Guldesteyek ji Baxê Rewanê” de çîrokên nivîskarên rûs yên wekî Gorkî, Çexov, Turgenyev û Tolstoy jî hene. Di pirtûka yekemîn a bi navê “Çîrokên Şêwra Ermenan” de 12 çîrokên nivîskarên ermen hene. Her du pirtûk di sala 1936’an de bi kurdiya kîrîlî hatine nivîsandin û di heman salê …
Bêtir »Quebec qanûneke ziman qebûl kir
A.Rahman Çelîk Li eyaleta Quebecê ya Kanadayê, ji bo Fransî bê parastin qanûnek hat qebûlkirin Li gorî vê qanûnê, kesên bi fransî nizanibin, li eyaletê wê nikaribin xwe bigihînin xizmetên gelemperî Ev jî bû sebeb qanûna ziman rastî reaksiyonên îngilizîaxêvan were Li Kanadayê, eyaleta Quebecê herêma ku nişteciyên wê bi …
Bêtir »Li Belçîkayê dibistaneke ûkraynî hat avakirin
Penaberên ji Ûkraynayê li Belçîkayê dibistanekê ava kirin Di dibistanê de zarok ligel zimanên ewrûpî wê ûkraynî fêr bibin Dibistana ûkraynî ya li paytexta Belçîka Brukselê dest bi perwerdeyê kir. Armanca sereke ya dibistanê fêrkirina zimanê ûkraynî ye. Navê dibistanê Vesna ye ku zimanê ûkraynî tê wateya aştî ye. Ligel …
Bêtir »Katalan ji bo mafên ziman meşiyan
Dadgeha Îspanyayê dawiya sala 2018’yan biryar dabû; hînkirina zimanê Îspanyolî ji % 25 li dibistanan mecbûr kiribû. Li Îspanyayê ji bo parastina zimanê katalanî çalakiyek hat lidarxistin. Dadgeha Îspanyayê dawiya sala 2018’yan biryar dabû; hînkirina zimanê Îspanyolî ji % 25 li dibistanan mecbûr kiribû. Ev biryar, wekî zexteke li dijî …
Bêtir »Inuit li dûv fermîbûna zimanê xwe ne
A.Rahman Çelîk Zimanê Inuktitut li herêma Nunavutê ya li Bakurê Kanadayê tê axaftin. Nunavut di sala 1999’an de di bin navê statuya “herêm”de (territory) statuyeke lawaz a otonomiyê wergirt. Ji bo zindîkirina zimanên xwecî yên li ser dinyayê ku Kanada serkêşiya wan dike, Neteweyên Yekbûyî bi dehan salane xebateke daye …
Bêtir »Ûkrayna polîtîkaya asîmîlasyonê kûrtir dike
Qanûna nû rasterast bandorê li rojnameyên Rûsî dike û zemîna hiqûqî ya weşana wan ji holê radike. Rojnameyên neteweyî yên li Ûkraynayê wê ji 2024’an û bi şûn ve wê bi tenê bi zimanê ûkraynî weşanê bikin. Ûkrayna di demên dawî de herdem bi aloziya leşkerî ya di navbera wê …
Bêtir »Li Tirkiyeyê medyaya kurdî tune dibe
Li Tirkiyeyê medyaya bi kurdî di hin qadan de êdî ji holê rabûye. Li Tirkiyeyê rojnameyek bi kurdî tune ye, qenaleke radyoyê ya ji bo hemû welat weşanê dike tune ye, ajanseke nûçeyan a zimanê wê yê sereke kurdî be tune ye û herwiha qenaleke televîzyonê ya di destê şexsan …
Bêtir »Îrlandî bû zimanê xebatê yê YE’yê
Zimanê Îrlandî (galîkî) bû zimanê xebatê yê Yekitiya Ewrûpayê….Ev zimanê ku li welatê xwe hema bêje li ber sikratê ye, bi vî awayî li saziyên Ewrûpî bû xwedî stargehekê…Îrlandî, tevlî Îngilîzî yek ji zimanê fermî yê Îrlandayê ye, lê dîsa jî hebûna wî di xetereyê de ye. Ev nûçeya ku …
Bêtir »Polonya bi ziman hebûna xwe parast
Necat Ayaz Hişmendiya dîrokî û berxwedana çekdarî ligel hebûna Dêra Katolîk bandorê li zindîbûna hişmendiya neteweyî kirine lê bikaranîna zimanê polonî di hemû qadên xebatê de bi tena serê xwe faktora herî li ber çav e ku pêşî li asîmîlasyonê girtiye. Serxwebûna siyasî ji dest çû be jî, bi israr …
Bêtir »Li Korsîkayê dibistanên îmersiyonê vedibin
Li Korsîka wê du dibistanên imersiyonê bên vekirin. Li van dibistanan wê ji pêşdibistanê heta lîseyê perwerde bi zimanê korsîkî bê kirin. Pêşengiya vekirina dibistanan ji aliyê tevgera Scola Corsayê ve tê kirin. Scola Corsa tevgereke sivîl û ji bo parastina ziman û perwerdeya bi zimanê korsîkî xebatan dimeşîne. Yek …
Bêtir »