Ziman

“Dewleta we jî hebe ev ji bo ziman nabe garantî.”

“Dewleta we jî hebe ev nabe garantiya ji bo parastina ziman.” Berpirsê Departmana Polîtîkaya Ziman a Andorrayê bi van gotinan balê kişand ser dijwariya parastina ziman. “Dewleta we jî hebe ev nabe garantiya ji bo parastina ziman.” Berpirsê Departmana Polîtîkaya Ziman a Andorrayê Joan Sans Urgell bi van gotinan balê …

Bêtir »

Rojnameya Ronahî bû 12 salî

Yekemîn dezgeha çapameniyê ya li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê (Rojava) bi rêya raporên xwe, şopandina geşedanan û xwendina rewşa siyasî, civakî, aborî û çandî ya herêmê ev 12 sal in erka ronakbîrî û têgihîştinkirina civakê didomîne. Rojnameya Ronahî ya li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê weşanê dike û 16`ê Cotmeha 2011`an …

Bêtir »

ELEN banga parastina ziman li Îtalyayê kir

ELEN bang li Îtalyayê kir, Peymana Ewrûpî ya Zimanên Herêmî û Kêmar (PEZHK) erê bike. Ligel vê bangê, di civînê de ji Îtalyayê hat daxwazkirin destekê bide parastina zimanê Sardînî. Civîna Giştî ya Tevna Wekheviya Ziman a Ewrûpî (ELEN) li bajarê Cagliari ya Sardinyayê hat lidarxistin. Endamên ELEN’ê di civînê …

Bêtir »

Ji bo zimanê Kreol xebereke xweş

Dadgeha Îdarî ya Martiniqueê serîlêdana li dijî fermîbûna zimanê Kreol de red kir. Dadgehê diyar kir, biryara parlamentoya Martinique “ji ber karaktera wê ya hiqûqî” encamekê bi xwe re nayne. Ev jî îşareteke berbiçav e ku sînorên xweseriya lawaz a Martiniqueê nîşan dide. Dadgeha Fransî biryara xwe ya derbarê fermîbûna …

Bêtir »

Jon Fosseyê Norwêcî Xelata Nobelê wergirt

A.Rahman Çelîk Îsal wêjekarê Swêdî Jon Fosse Xelata Wêjeyê ya Nobelê wergirt. Wêjekarê 64 salî Jon Fosse berhemên xwe bi “Norwêciya Nû” ya yek ji du şêwazên nivîsînê yên fermî tê qebûlkirin, dinivîse. Îsal wêjekarê Norwêcî Jon Fosse Xelata Wêjeyê ya Nobelê wergirt. Akademiya Zanînê ya Kraliyeta Swêdê ragihand, “Jon …

Bêtir »

Pasolini û Zimanê Dayikê

Pier Paolo Pasolini li gel xebatên xwe yên sînemayê, nivîskar û helbestvanekî xurt bû jî. Wî helbestên xwe yên pêşî bi zimanê dayika xwe Frîûlî nivîsandin. Bi armanca parastina zimanê Frîûlî, di sala 1945’an de “Academiuta di lenga furlanayê” damezrand. Pier Paolo Pasolini li gel xebatên xwe yên sînemayê, nivîskar …

Bêtir »

Ka pêşî Kurdî bikin zimanê xwe yê fermî

Dewleteke sondxwarî ku te qir bike, wê çima zimanê te bike zimanekî fermî? Heger tu zorê bidiyê û tu nîşan bidî, ew nikare te qir bike, hingê ew ê ji bêgavî ber bi aliyê te ve gavan biavêje. Wekî din ti rêya din li ber te nîne! Doh li Mexmûrê …

Bêtir »

Zimanekî Hînd-Ewrûpî hate kifşkirin

Di dema kolanên li paytexta Hîtîtiyan Hatuşayê de zimanekî nû hate dîtin. Ev kişfa girîng, bi riya dîtina nivîsekê ya li ser tableteke kevn pêk hat. Arkeolojiya Anatolyayê bi kifşeke nû careke din balê kişand ser xwe. Di dema kolanên li paytexta Hîtîtiyan Hatuşayê de zimanekî nû hate dîtin. Ev …

Bêtir »

Perwerdeya Kurdî li Swîsreyê pêş dikeve

Perwerdeya Kurdî li nava kantonên cuda yên Swîsreyê belav dibe. Îsal wê li Lozan, Cenev, St.Gallen, Chur, Kloten û Rapperswilê jî kursên Kurdî dest pê bikin. Perwerdeya Kurdî li nava kantonên cuda yên Swîsreyê belav dibe. Enstîtuya Kurdî ya Swîsreyê pêşengiya ji xebatên perwerdeyê re dike. Par li Zurih, Winterthur …

Bêtir »

Pêwîstî bi polîtîkayeke ziman a netewî heye

Îro xetereya li pêşiya zimanê kurdî li metropolan û li diyasporayê di rêjeyeke pir bilind de ye. Asîmîlasyon pir bi lezûbez didome. Proje û programên dagirkeran berfireh û dewlemend in. Li aliyekî înkar û îmha, li aliyê din qedexe û astengî nahêle ziman bêhna xwe vede. Serokê Înstitûta Kurdî ji …

Bêtir »

Îspanya parlamentoyê ji Katalanî re vekir

Nûnerên Katalan, Bask û Galîsî êdî wê bikaribin li Parlamentoya Îspanyayê bi zimanê xwe biaxivin. Ev encama dîrokî tevlî têkoşîna bênavber a her sê neteweyan, ji ber arîtmetîka Parlamentoya Îspanyayê pêk hat. Nûnerên Katalan, Bask û Galîsî êdî wê bikaribin li Parlamentoya Îspanyayê bi zimanê xwe biaxivin. Parlamentoya Îspanyayê di …

Bêtir »

Biryara ji bo fermîbûna Katalanî hate taloq kirin

Ji civîna Konseya Ewrûpayê biryara derbarê fermîbûna Katalanî, Baskî û Galîsî de ku Îspanya li bende bû, derneket. Biryar hate dayîn, beriya dengdan pêk were çarçoveya hiqûqî ya fermîbûna zimanan bêtir bê lêkolînkirin. Dengdana li ser fermîbûna zimanên Îspanyayê wê di Cotmehê de bê lidarxistin. Ji civîna Konseya Ewrûpayê biryara …

Bêtir »

Andorra qanûneke ziman amade kir

Hukumeta Andorrayê bi pêşniyazqanûnekê zanîna Katalanî ji bo îkametê ferz dike. Kesên dixwazin mafê xwe yên îkametê an mafê xebatê dirêj bikin divê Katalanî bizanibin. Andorra ji bo parastina zimanê Katalanî di nava hewldanan de ye. Hukumeta Andorrayê bi pêşniyazqanûnekê zanîna Katalanî ji bo îkametê ferz dike. Pêşniyazqanûn wê bandorê …

Bêtir »

Îspanya ji bo wekheviya zimanan biryareke girîng da

Îspanya di meseleya wekheviya zimanan de gaveke dîrokî davêje. Di 19’ê Îlonê de wekîlên Katalan, Bask, Galîsî û yên ji Aranê wê bikaribin li Parlamentoya Îspanyayê bi zimanê xwe biaxivin. Astengiya bikaranîna Katalanî û zimanên din ên herêman, li Parlamentoya Îspanyayê ji holê tê rakirin. Hefteya bê wê wekîlên Katalan, …

Bêtir »

Fransa pêşiya perwerdeya bi Alsasî vekir

Hukumeta Fransî biryar girt, li pêşdibistanên Alsasê dest bi perwerdeya îmersiyonê bike. Li gorî plana Wezareta Perwerdeyê ya Fransayê wê 75 ji % mifredata îmersiyonê ji zimanê Alsasî pêk were. Şaredarî û saziyên dêbavan wê berpirsê meşandina perwerdeyê bin. Fransa rê li ber perwerdeya bi Alsasî ya li herêma Alsasê …

Bêtir »

Holandî li Walonyayê paş ve diçe

Holandî di dibistanên li herêma Fransîaxêv a li Belçîkayê gav bi gav paş ve diçe. 47 ji % xwendekarên li dibistanên navîn (121,300 kes) ên Walonyayê bi Holandî perwerde dibin. Xwendekarên Walon ji zimanê Holandî bêtir Îngilîzî tercîh dikin. Holandî di dibistanên li herêma Fransîaxêv a li Belçîkayê gav bi …

Bêtir »

Reunion mafê perwerdeya duzimanî bi dest xist

Fransa ragihand, zimanê Kreol ê girava Reunionê wê di dibistanan de bê fêrkirin. Paris soza perwerdekirina zêdetir mamosteyên zimanê Kreol jî da. Li Reunionê li derdora 8,000 mamoste hene û bi tenê 5 ji % wan mamosteyên Kreol in. Fransa ragihand, zimanê Kreol ê girava Reunionê wê di dibistanan de …

Bêtir »

Ji bo zimanên Îspanyayê rojeke dîrokî

Îspanya ji bo Katalanî, Baskî û Galîsî bibin zimanên fermî yên Yekitiya Ewrûpayê (YE) serîlêdanê kir. Daxwaza Îspanyayê wê di civîna Konseya Ewrûpayê ya di 19’yê Îlonê de ku wê li Brukselê bê lidarxistin, bê gotûbêjkirin. Îro di dîroka zimanên li Îspanyayê tên axaftin rojeke dîrokî bû. Îspanya ji bo …

Bêtir »

Îspanya fermîbûna Katalanî ya li Ewrûpayê nîqaş dike

Gelo Îspanya  ji bo Katalanî, Baskî û Galîsî bibin zimanên fermî yên Yekitiya Ewrûpayê wê xebatê bike? Lîderê PSOE (Partiya Karkeran a Sosyalîst a Îspanyayê) Pedro Sanchez diyar kir, ew ê ji bo vê gav bavêjin. Îspanya diyar dike, ji bo Katalanî, Baskî û Galîsî bibin zimanên fermî yên saziyên …

Bêtir »

Belçîka, futbol û sirûda neteweyî

Sirûda neteweyî ya Belçîkayê êdî wê bikaribe bi sê zimanî were xwendin. Versiyona bi Fransî, Holandî û Almanî wê di maça di navbera tîma Belçîka û Estonyayê de bê xwendin. Sirûda neteweyî ya Belçîkayê êdî wê bikaribe bi sê zimanî were xwendin. Versiyona bi Fransî, Holandî û Almanî wê di …

Bêtir »

Li Ûkraynayê zextên li dijî Rûsî berdewam in

Li Ûkraynayê zextên li hemberê bikaranîna zimanê Rûsî berdewam dike. Xarkov (bi zimanê Ûkraynî Xarkîv) bajareke Ûkraynayê ye ku cudaxwaziya ziman lê pêk tê. Berhemên wêjeya Rûsî hema hema her roj di sergoyan de kom dibin û paşê ji piraniya van sergoyan kaxizên tuwaletê tê çêkirin. Li Ûkraynayê zextên li …

Bêtir »