Raperîna li dijî rêjîma Baas a Iraqê ya li Başûr yek ji bûyereke girîng a dîroka Kurdistanê ye. Raperîn bi serfirazî û têkçûna xwe kurtedemek şûn de bû bingeheke xurt ji bo bidestxistina desthilatê û damezrandina Herêma Federal a Kurdistanê. 5ê Adarê 32. salvegera Raperîna Başûrê Kurdistanê ya li dijî …
Bêtir »Dîroka Flanderê û Netewperestî
Çîroka Flanderê, li Belçîkayê dibe sebeba nîqaşên li ser têkiliya netewperestî û dîrokê. Belgefîlma mijara nîqaşê ji 10 beşan pêk tê ku hemû jî li ser dîroka herêma Flander a Belçîkayê ne. Ev berhema hunerî bi nêrîneke epîk li ser hemû dem û dewrên Flander û dîroka flamanan disekine. Belgefîlma …
Bêtir »Macron otonomiyê pêşniyazê Korsîkayê kir
Fransa bi girava Korsîkayê re ji nû ve dest bi hevdîtinên ji bo otonomiyê kir. Serokomarê Fransayê Emanuel Macron ligel delagasyona hukumetê tevlî civînê bû. Tê ragihandin, pêşniyaza Fransayê li gorî modelên otonomiya giravên Derya Spî yên wekî Balear, Sîcîlya û Sardînyayê hatiye amadekirin. Fransa bi girava Korsîkayê re ji …
Bêtir »Nicola Sturgeon îstifa kir
Nicola Sturgeon: Ji bo vê, divê em dijberiyên polîtîk bi dawî bikin. Niha ez gihîştime wê qenaetê ku lîdereke nû dikare baştir vî karî bike. Nicola Sturgeon ligel rêvebiriyê wê terka serokatiya partiya li ser kar SNP (Partiya Netewperest a Skotlandê) jî bike. Lîdera Skotlandê Nicola Sturgeon bi biryareke surprîz …
Bêtir »Welatê Gal otonomiyê nîqaş dike
Welatê Galê ya bi ser Brîtanyayê ve otonomiyeke berfireh nîqaş dike. Sendîkaya Unison Cymru Wales di vê proseya gotûbêja di asta dînamîkên demokrasiyê de, pêşengiyê dike. Endamên vê sendîkayê di wê baweriyê de ne, divê erkên Welatê Galê bên zêdekirin. Nîqaşa dawî ji ber meseleya zêdekirina heqdestên xebatkarên sektora tenduristiyê …
Bêtir »Serxwebûna Belçîkayê û makeqanûna demokratîk
Makeqanûna Belçîkayê 192 sal li dûv xwe hişt. Bi makeqanûna 1831’an Belçîka bû dewleteke neteweyî ya bi rejîma monarşiya parlementer dihate birêvebirin. Makeqanûn ji 139 xalan pêk dihat û ev xal di bin 8 sernivîsan de hatibûn bicîkirin. Sernivîsa herî girîng a bi navê “Des Belges et de leurs droits” …
Bêtir »Li Ewrûpayê paradîplomasî
Weqfa Coppitiers di lêkolîna xwe ya dawî de bi riya çar mînakan meseleya paradîplomasiyê bêtir ronî dike. Ev saziya li Belçîkayê, di vê xebatê de dîplomasiya herêmên Ewrûpayê ji xwe re kiriye mijar. Sernivîsa bi navê Li Ewrûpayê Paradîplomasî li ser dîplomasiya herêmên Galîsya (Îspanya), Aland (Swêd), Flander (Belçîka) û …
Bêtir »Brîtanya qanûneke Skotlandê veto dike
Brîtanya cara pêşî biryareke Parlamentoya Skotlandê veto dike. Ev yek di dîroka Skotlanda ku ji 1999’an û vir ve otonom e, cara pêşî pêk tê. Skotlanda li dûv serxwebûnê ye di meseleyeke navxweyî de rastî astengiya Brîtanyayê hat. Hukumeta Londonê diyar kir, ew ê biryareke Parlementoya Skotlandê veto bike. Bûyereke …
Bêtir »Li Fransayê pîrozbahiya otonomiya komunal
Bajarê Toulousê Peymana Azadiyên Komunal ên Serdema Navîn pîroz kir. Toulouse (bi oksîtanî Tolosa) bajarekî li başûrê Fransayê ye ku di dîrokê de parçeyeke welatê Oksîtanyayê tê qebûlkirin. Bajarê Toulousê Peymana Azadiyên Komunal ên Serdema Navîn pîroz kir. Bi minasebeta 834. a vê roja girîng, li Capitola Toulousê merasîmekê hate …
Bêtir »Bask ji bo girtiyên ETA’yê meşiya
Bi meşeke girseyî ya li Bilbaoyê polîtîkaya girtîgehan a Îspanyayê hate protestokirin. Çalakger ji Îspanyayê daxwaz kirin, girtiyên ji Baskê neşîne girtîgehên dûrî Welatê Baskê. Niha bi tevahî 191 girtiyên siyasî yên ETA’yê di girtîgehên Îspanyayê de ne. Li Welatê Baskê meşeke mezin a ji bo girtiyên siyasî hate lidarxistin. …
Bêtir »Katalonya rastî cudaxwaziya aboriyê tê
Par 7.4 ji % ê fonên çandiniyê yên Yekitiya Ewrûpayê gihîştiye ber destên herêmên katalanîaxêv. Lewma jî katalan di wê baweriyê de ne, hukumeta Madridê polîtîkayeke taybet li hemberê wan dimeşîne. Îspanya di warê belavkirina fonên Ewrûpayê de neheqiyê li Katalonya, Valenciya û Giravên Balearê dike. Ev her sê herêmên …
Bêtir »Guy Heraud: Pêşengê federalîzma Ewrûpayê
Guy Heraud di hemû jiyana xwe de li hember Ewrûpaya ji dewletan pêk tê, fikra “Ewrûpaya gelan” parast. Ev teoriya federalîzmê, li ser esasê mafê self-determînasyonê hatibû avakirin. Heraud di riya self-determînasyona miletên Ewrûpayê de rola tevgerên katalan, bask û flaman girîng qebûl dikir. 28’ê kanûnê salvegera mirina parazvanê federalîzma …
Bêtir »Sirbistan û Kosova aloziyê kûr dikin
Sirbistanê li ser biryara serokwezîr Alexander Vucic biryarê da artêşa xwe li ser sînor bi cî bike. Belgrad îdîa kir, sirbên li Kosovayê rastî zilmê tên û ji bo parastina wan tedbîrên leşkerî pêwîst e. Aloziya li bakurê Kosovayê gav bi gav ji kontrolê derdikeve. Sirbistanê li ser biryara serokwezîr …
Bêtir »Skotland ji bo serxwebûnê amade ye
Anketa dawî nîşan dide, 56 ji % welatiyan wê ji serxwebûnê re bêjin “erê.” Piraniya skotlandiyanwê di hilbijartinên giştî de destekê didin partiya serxwebûnxwaz SNP’ê Li Skotlandê desteka ji bo serxwebûna welêt bilind dibe. Anketa dawî nîşan dide, 56 ji % welatiyan wê ji serxwebûnê re bêjin “erê.” Lêkolîna dawî …
Bêtir »Vlaams Belang li Flanderê dibe partiya yekemîn
Vlaams Belang wê di hilbijartina 2024’an a Flanderê de 25.5 ji % dengan werbigire. Ev encam wê derî li îktîdareke muhtemel a Vlaams Belangê veke Vlaams Belang bi eşkereyî dixwaze Belçîka parçe bibe û Vlaander serxwebûn xwe bi dest bixe. Li herêma Flander a Belçîkayê Vlaams Belang bingeha xwe ya …
Bêtir »Podcastên li ser otonomiyê
EURAC ji bo danasîna otonomiyê dest bi bernameyeke podcastê kir. Bername ji aliyê Navenda Tecrubeya Otonomiyê ya di bin bane EURAC’ê de tê meşandin. EURAC (Akademiya Ewrûpayê ya Lêkolînê) ji bo danasîna otonomiyê dest bi bernameyeke podcastê kir. Bername ji aliyê Navenda Tecrubeya Otonomiyê ya di bin bane EURAC’ê de …
Bêtir »Li Ewrûpayê Self-Determînasyon
Li Ewrûpayê ji 200 milyonî zêdetir mirov li herêmên ku desentralîzasyon an serxwebûnê daxwaz dikin, dijîn. Polîtîkaya serwer a li dewletên Ewrûpayê, herdem li dijî daxwazên meşrû yên ji bo herêmparêz û serxwebûnxwazan argumanên dijber hildiberîne. Weqfa Coppitiers xebata xwe ya bi navê Movements for Self-Determination in Europe (Tevgera Self-Determînasyonê …
Bêtir »Katalonya xebata dîplomasiyê xurtir dike
Konseya Komara Katalan delegasyonên dîplomasiyê dişîne Andorra, Meksîka, Afrîkaya Başûr û Şîliyê. Konseya ku di 2018’an de li Katalonyayê hate damezrandin, dixwaze bi riya dîplomasiyê destekê bide doza serxwebûnê. Katalonya tora xwe ya dîplomasiya li cîhanê berfirehtir dike. Konseya Komarê ji bo dîplomasiyê çar delegasyonên din wezîfedar kir. Ev delegasyon …
Bêtir »Li Kanadayê nîqaşa li ser mafên federalîzmê
Hukumeta Albertayê ji bo parastina otorîteya xwe ya li nava erdên xwe, Qanûna Serweriya Albertayê amade kir. Albertayê bi vê pêşniyazqanûnê dixwaze midaxaleya hukumeta federal a ji bo karûbarên Albertayê asteng bike. Li Kanadayê eyaleta Albertayê doza parastina mafên xwe yê xwerêvebirinê dike. Hukumeta Albertayê ji bo parastina otorîteya xwe …
Bêtir »Katalonya dibe xwediyê binesaziya hatûçûnê
Îspanya wê bi butçeya sala 2023’an 2.3 milyar euro transferê Katalonyayê bike. Par, butçeya ji Katalonyayê re hatibû veqetandin 2.2 milyar euro bû. Bi gotineke din, 17.2 ji % butçeya total a Îspanyayê dibe para Katalonyayê. Butçeya îsal a Îspanyayê bi desteka partiyên katalan hate qebûlkirin. Ji bo hukumeta Pedro …
Bêtir »Brîtanyayê pêşiya serxwebûna Skotlandê girt
Dadgeha Bilind a Brîtanyayê daxwaza referandûma duyemîn a hukumeta Skotlandê red kir. Serokê dadgehê Robert Reed got, biryara derbarê referandûmê de di çarçoveya qanûna otonomiya Skotlandê de di destê Parlemena Brîtanyayê de ye. Serokwezîra Skotlandê û seroka SNP’ê Nicola Sturgeon got, ji ber ku rêka referandûmê hate girtin, ew ê …
Bêtir »