Més per Menorca, Siciliani Liberi û Union Valdôtaine bûn endamên nû yên EFA’yê. Tifaqa Azad a Ewrûpî EFA tevneke siyasî ye ku di bin banê wê de 41 partiyên serxwebûnxwaz, herêmparêz û otonomîst cî digirin. Tifaqa Azad a Ewrûpî EFA bi endamên nû tevna xwe ya siyasî berfireh dike. Rêxistin …
Bêtir »Le Monde: Komar rastî serhildana herêman tê
Le Monde li ser daxwazên otonomî û self-determînasyonê yên li Fransayê gotarekê weşand. Ev gotar derbarê daxwazên desentralîzasyon, otonomî û serxwebûnê yên herêmên Fransayê de ye. Rojnameya Fransî Le Monde li ser daxwazên otonomî û self-determînasyonê yên li Fransayê gotarekê weşand. Gotara ji aliyê Benoît Floc’h ve hate nivîsandin, bi …
Bêtir »Federalîzma Kesk û parastina jîngehê
Forûma Federasyonan li ser têkiliya parastina ekolojiyê û xwerêvebirinê jî berheman diweşîne. Di vê meseleyê de berhema Forûmê ya naskirî, di bin sernivîsa Federalîzma Kesk: Tecrûbe û Pratîk de hatiye weşandin. Forûma Federasyonan (Forum of Federations) ku li ser federalîzmê xebatan dike, li ser têkiliya parastina ekolojiyê û xwerêvebirinê jî …
Bêtir »Polînezya dengê xwe da serxwebûnê
Piştî Kaledonyaya Nû, di hilbijartinên Polînezyaya Fransî de jî serxwebûnxwaz bi ser ketin. Di tûra duyemîn a hilbijartina gişytî de partiya Tavini ku dixwaze Polînezya ji Fransayê veqete, bû yekemîn. Pêla serxwebûnê ya li Okyanûsa Pasîfîkê di demên dawî de bilind dibe. Piştî Kaledonyaya Nû, di hilbijartinên Polînezyaya Fransî de …
Bêtir »Valencia daxwaza otonomiyeke berfireh kir
Valencia herêmeke li rojhilatê Îspanyayê ye ku berfirehbûna erdên wê 23 255 km² ye. Nifûsa vê herêma li kêleka Derya Spî dirêj dibe, di ser 5 milyonî re ye. Valencia piştî demeke dirêj a bindestiyê, di 1982’an de statuya otonomiyê wergirt. Li Valenciayê ji bo parastina mafên herêmî çalakiyeke girseyî …
Bêtir »Otonomiya Qerebaxê di xetereyê de ye
Alîyev got, an wê Qerebaxî kontrola Azerbaycanê qebûl bikin û bibin welatiyên wê an jî divê Ermenî terka herêmê bikin. Lîderê Azerî diyar kir, ew ê ne otonomiyê muzakere bike ne jî mafeke taybet bide Ermeniyên li herêmê. Hebûna Qerebaxa Çiyayî ya Ermenî lê dijîn di xetereyê de ye. Lîderê …
Bêtir »Sirbên Kosovayê neçûn ser sindoqan
Sirbên Kosovayê hilbijartina ji bo çar belediyeyên boykot kirin. Boykot bi daxwaza partiya Srpska Lista (Lîsteya Sirban) pêk hat. Lewma jî bi tenê 3.5 % hilbijêrên li herêmê tevlî hilbijartinê bûn. Li Kosovayê aloziya di navbera welatiyên Sirb û hukumetê de kûr dibe. Sirbên li bakurê welêt hilbijartina ji bo …
Bêtir »Li Polînezyayê serxwebûnxwaz bi ser ketin
Partiyeke Polînezyayê Tavini ku serxwebûna welêt daxwaz dike, di hilbijartina herêmî de bi ser ket. Tavini ji bilî serwebûnê, li Polînezyayê daxwaza guherînên civakî-aborî yên bingehîn dike. Lewma jî her ku diçe bingeha wê ya siyasî ya di nava civaka Polînezyayê de xurtir dibe. Partiyeke Polînezyayê ku serxwebûna welêt daxwaz …
Bêtir »Federasyona Walonya-Brukselê biryara kontrola siyasetê da
Herêma Walonya ya li Belçîkayê kontrola xwe ya li ser butçeya parlamentoya herêmî dişidîne. Biryara venêrîna pereyê ji bo parlemenê tê terxankirin, ji aliyê Federasyona Walonya-Brukselê ve hate dayîn. Herêma Walonya ya li Belçîkayê kontrola xwe ya li ser butçeya parlamentoya herêmî dişidîne. Biryara venêrîna pereyê ji bo parlemenê tê …
Bêtir »Katalan modela referandûma Quebecê nîqaş dikin
A.Rahman Çelîk Piştî şeş salan Katalonya dîsa dixwaze referandûmê pêk bîne. Hewldana hikûmeta Katalan a ji bo amadekirina çarçoveyeke hiqûqî ya referandûmê li Katalonyayê bû sebeba nîqaşan Carles Puigdemont hukumeta katalan bi desteka siyasî ya ji bo hukumeta Pedro Sanchez sûcdar kir Hikûmeta navendî da Îspanyayê ragihandin ew ê destûrê …
Bêtir »Salvegera Peymana Aştiyê ya Îrlandaya Bakur
10 Nîsanê salvegera peymana aştiyê ya li Îrlandaya Bakur e ku wekî Peymana Îna Bi Xêr tê pênasekirin. Ev peyman ji bir 25 sal berê di navbera nûnerên civaka Katolîk û Protestan ên Îrlandaya Bakur û hukumeta Brîtanyayê de hate îmzekirin. 10 Nîsanê salvegera peymana aştiyê ya li Îrlandaya Bakur …
Bêtir »Skotland Wezareta Serxwebûnê damezrand
Hukumeta nû ya Skotlandê Jamie Hepburn wekî Wezîrê Serxwebûnê peywirdar kir. Wezaret wê karûbarên ji bo proseya serxwebûna Skotlandê fînanse bike. Yek ji karê Wezareta Serxwebûnê jî kordînekirina hemû xebatên ji bo serxwebûna welêt e. Skotlanda ji Brîtanyayê serxwebûna xwe daxwaz dike wê ji îro pê ve bibe xwediyê Wezîrê …
Bêtir »Fransa statuya Kaledonyaya Nû muzakere dike
FLNKS diyar kir, ew ê civînên bi hukumeta Fransayê re di navbera 7 û 15’yê Nîsanê li Parisê bê lidarxistin. Rêxistinê di daxuyaniyê de da zanîn, Fransa ji bo lidarxistina muzakereyan çarçove û rêbazeke maqûl pêşniyaz kiriye. Fransa careke din bi Kaledonyaya Nû re dest bi muzakereyên ji bo statuyê …
Bêtir »Îspanya li Baskê paş ve gav avêt
Îspanya bi daxuyaniyekê dawî li polîtîkaya xwe ya li dijî girtiyên ji Welatê Baskê anî. Cara ewil di 2018’an de bi hukumeta serokwezîr Pedro Sanchez Îspanya îşaretên guherîna polîtîkaya xwe dabû. Îspanya bi daxuyaniyekê dawî li polîtîkaya xwe ya li dijî girtiyên ji Welatê Baskê anî. Wezareta Karên Hundir a …
Bêtir »Federalîzma Swîsreyê û demokrasiya dîrekt
Aliyekî Swîsreyê ya li cîhanê bale dikişîne, cihêrengiya wê ya ziman û otonomiya kantonan e. Swîsre ji bo mafên her çar komên ziman û xweseriya dîrokî ya kantonan sîstema federal pejirandî ye. Swîsre welatekî biçûk ê Ewrûpayê ye ku bi sedan salan e di nava sîstema navneteweyî de bi sekna …
Bêtir »Konfederalîzm ji Belçîkayê re nabe
Ez vê wekî “modela cappucino” pênase dikim: Di bin banê vê de wê li hemû aliyên Belçîkayê bingeheke fînansî ya federal hebûna xwe bidomîne. Ewlekariya sosyal a bingehîn, ewlekarî û polîtîkaya derve wê di bin banê vê de be. Ev qehwe ye. Lêbelê eyaletên federal ew ê serbest bin ji …
Bêtir »Referandûma Awustralyayê ya li ser Aborîcînan
A.Rahman Çelîk Gelên Awustralyayê wê ji bo gelên ewil ên welat, Aborjîn û Giraviyên Avtenga Torresê biçin ser sindoqan. Li Awustralyayê ji cerga mêtingeriya Brîtanyayê ve, cûdakariya li dijî gelên xwecî didome. Li dijî vê cudakariyê referandûmeke dîrokî li dar dikeve. Di referandûmê de wê ji gel bê pirsîn ku …
Bêtir »Herêm daxwaza tevlîbûna biryaran dikin
RLEG (Herêmên Ewrûpayê yên Xwedî Erkên Qanûnçêkirinê) li bajarê Bilbao ya Welatê Baskê civiyan. Beşdarên civîna ku di 22’yê Adarê de hate lidarxistin, Deklerasyona Bilbaoyê qebûl kirin. Di belgeyê de pêdiviya şopandina sîstema Yekitiya Ewrûpayê û derfeta tevlîbûna biryaran a herêm û welatên biçûk hate pêşniyazkirin. RLEG (Herêmên Ewrûpayê yên …
Bêtir »Butçeya Katalonyayê 41 milyar Euro ye
Butçeya hukumeta Katalan Generalitat 41 milyar Euro ye. Butçeya îsal bi qasî 7.6 % ji ya sala 2022’an zêdetir e. Hukumeta Katalan zêdebûna butçeyê wekî gaveke aboriyê ya ber bi serxwebûnê ve nîşan dide. Parlamentoya Katalonyayê butçeya hukumeta katalan a ji bo sala 2023’an qebûl kir. Piştî dengdana di parlamentoyê …
Bêtir »Federalîzm û polîtîkayên ziman
Bi pergala federalîzmê, ligel statuyeke bilind a ji bo neteweyan fermiyeta zimanên bindest jî hatine naskirin. Forûma Federasyonan (Forum of Federations) di hejmara dawî ya kovara xwe de li ser parastina ziman a li dewletên federal sekineye. Ziman hêmaneke esasî ye ji bo nasnameya gelek miletan. Lewma jî li gelek …
Bêtir »Daxwaza self-determînasyonê ne sûc e
Komîteya Mafên Mirovan a Neteweyên Yekbûyî li bende ye Îspanya derbarê serokê berê yê Katalonyayê Carles Puigdemont û lîderên din de daxwaza wê pêk bîne. Serokê berê yê Katalonyayê Carles Puigdemont di 2018’an de serî li komîteyê dabû û giliyê Îspanyayê kiribû. Zilma siyasî ya Îspanyayê ya li dijî lîderên …
Bêtir »