Ev welatê ku ji 2 milyon kîlomêtreqareyî mezintir e, girava herî mezin a cîhanê ye. Li ser vî welatê ji berf û qeşayê pêk tê, bi tenê 56 hezar kes dijîn. Lê kêmbûna nifûsê ji bo hebûna otonomiya berfireh a vê giravê nebûye asteng. Ala Grînlandê Danîmarka, di 1979’an de …
Bêtir »Toleransa Çînê ji bo serxwebûna Taywanê tune ye
Çay Îng-Wena ku di hilbijartinên serokatiyê yên dawî de bi ser ket, careke din bû seroka Taywanê. Lê dema nû ya serok Îng-Wen, bi mezinbûna aloziya bi Çînê re dest pê kir. Wezîrê Karên Derve yên Amerîkayê Mike Pompeo, di roja ewilî de ji bo serfiraziya hilbijartinê Îng-Wengê pîroz kir …
Bêtir »Bouganville ber bi serxwebûnê ve gaveke girîng avêt
Li başûrê Okyanûsa Pasîfîkê çend girav mane ku hîn ji nîrê kolonyalîzmê rizgar nebûne. Yek ji wan, Bouganville e ku di 40 salên dawî de di bin dagirkirina Papûa Nîw Gîneyê (PNG) de ye. Bi mebesta diyarkirina qederê, di 23’yê Mijdarê de li vê giravê referandûma serxwebûnê hat lidarxistin. 260 …
Bêtir »Li Fransayê Serfiraziya dîplomasiya katalan
Dîplomasiya Katalonyayê ya ji bo teşhîrkirina kiryarên dewleta îspanyol, li Ewrûpayê pêş de diçe. 52 parlementerên fransewî, bi nameyekê bang li Îspanyayê kirin ku rêzê ji mafên demokratîk re bigire. Parlementerên ku ji grûbên partiyên çep bigire heta partiyên rasta navendê ne, di nameya xwe de diyar kirin, nûnerên meşrû …
Bêtir »Skotland
Profîl Nifûs: 5,200,000 (2018) Berfirehbûn: 78,782km2 Paytext: Edinburg Ziman: Îngilîzî, galîkî (% 96,8 îngilîzî, % 1,3 galîkî, skotî % 1,9) Destpêka xweseriyê: 1999 Berfirehbûna serdestiya îngilîzî a ber bi bakur ve bi sedan salan dom kiriye û piştî şerên domdar ên di navbera her du aliyan de Skotland bi …
Bêtir »Tîmora Rojhilat bi berdêlên giran gihîşt serxwebûnê
Nifûs: 1.167,242 (2015) Berfirehbûn: 15,410 km2 Paytext: Dili Zimanên fermî: Portekîzî, tetûm Serxwebûn: 2002 Yek rastiyek ku li ser serfiraziya têkoşîna ji bo serxwebûnê tesîr kiriye bê guman karên di qada dîplomasiyê de hatine kirin e. Tê qebûlkirin ku dewleteke wekî Endonezyayê mezin ê xwedî artêşek xurt ne di encama …
Bêtir »JI EDÎTOR
Hilbijartina ji bo Parlamentoya Yekitiya Ewrûpayê (YE) bûyera herî girîng a hefteya borî bû. Medyaya mezin wekî her car piranî li ser bingeha çep û rast encamên vê hilbijartinê şîrove kir. Medyaya neteweyên Ewrûpayê yên ji bo serxwebûnê û berfirehkirina mafên xwe yên neteweyî têkoşînê dimeşînin, li ser serfiraziya partiyên …
Bêtir »Puigdemont û Junqueras ji bo Parlamentoya Ewrûpayê hatin hilbijartin
Serokên partiyên serxwebûnxwaz ên li Katalonyayê di hilbijartina ji bo Parlamentoya Ewrûpayê de hatin lidarxistin de bi ser ketin. Di hilbijartinê de partiyên serxwebûnxwaz hema hema ji % 50’yê dengên li Katalonyayê girtin û du lîderên katalan bi ser ketin. Wekî ku dihat texmînkirin, serokê Katalonyayê yê li sirgûnê Carles …
Bêtir »Katalonya
PROFÎL Nifûs: 7,543,825 (2018) Berfirehbûn: 32,108km² Paytext: Barselona Ziman: Katalanî (Bikaranîna rojane: % 36.29, zanîn % 95.12), îspanyolî Dema xweseriyê: 1979 KURTEAGAHÎ Katalonya welatekî li bakurêrojhilatê Nîvgirava Îberyayê ye û di bin serdestiya Îspanyayê de ye. Welat ji çar parêzgehan (Barselona, Girona, Lleida and Tarragona) û 947 belediyeyan pêk tê. …
Bêtir »Gal ji bo serxwebûnê meşiya
Li paytexta herêma Galê ya li Brîtanyayê meşeke ji bo serxwebûnê hat lidarxistin. Demeke dirêj derdorên serxwebûnxwaz ji bo vê çalakiyê amadekarî dikirin. Tê ragihandin ku qasî 2000 kesên alîgirê serxwebûna Galê beşdarê vê çalakiyê bûn. Meşa ku di 11’yê mehê de hat lidarxistin de ji aliyê AUOB Cymru (Herkes …
Bêtir »Welatê Helen di 1829’an de bû serbixwe
25”ê Adarê salvegera rizgariya Yewnanîstanê ya ji serdestiya Osmanî ye. Gelê yewnan ê bindest di 25’ê Adara 1821’an de li hemberê Împaratoriya Osmanî dest bi serhildaneke çekdarî kir. Di encama şerên giran de ku gel berdêlên giran dan, Yewnanîstan di 1829’an de serxwebûna xwe bi dest xist. Li Yewnanîstanê ji …
Bêtir »Ji nava dilê Îspanyayê banga serxwebûnê
Tevgera serxwebûnxwaz a katalan li Madrîdê xwepêşandaneke dîrokî li dar xist. Bi hezaran kes li ser banga 50 sazî û partiyên siyasî yên serxwebûnxwaz ji Katalonyayê herikîn nava dilê Îspanyayê û beşdarê çalakiya ‘meşa biryardayinê’ bûn. ANC (Meclîsa Neteweyî ya Katalonyayê), Omnium Cultural, Junts Per Catalunya, Esquerra Republicana û CUP …
Bêtir »Olivier Peter: Îspanya ji mafên mirovan re rêzê nagire
Girtin û darizandina endamên tevgera serxwebûnxwazên katalan demeke dirêje di rojeva cîhanê de ye. Tevgera katalan ji bo balkişandina rewşa girtiyên siyasî hemû derfetên di qada navneteweyî de bi kar tîne. Bi taybetî rêxistin û saziyên Yekitiya Ewrûpayê û hin rêxistinên girêdayî Neteweyên Yekbûyî NY ciyê hemleya dîplomatîk ên tevgera …
Bêtir »Li Galê meşa serxwebûnê tê lidarxistin
Welatê Gal a girêdayê Brîtanyayê her dem bi xebatên xwe ya ji bo parastina ziman û carinan jî bi xweseriya xwe hatiye rojevê. Îcarê li vî welatî tevgera serxwebûnxwaz bi aktîvîzma sivîl dixwaze di Gulanê de meşek li dar bixe. Rêxistinên sivîl ên Galê ku di bin sîwana Cymru AUOB’de …
Bêtir »Referandûma serxwebûnê ya Bouganvilleê hat taloqkirin
Bouganville giraveke li rojhilatê Papûa Gîneya Nû’ye ku nifûsa wê qasî 250 hezarî ye. Şerê rizgariyê bi hevdîtinên 1997’an a bi hevkariya Zelandaya Nû hatin lidarxistin bi dawî bû. Herêma Xweser a Bouganvilleê di 2002’an de hat damezrandin. Girava Bouganvilleê ya li ser Papûa Gîneya Nû (PGN) di demên dawî …
Bêtir »Serhildêrê katalan polîtîkayên Îspanyayê darizand
Jordi Cuixart: “Serdestiya hiqûqî ne li ser demokrasiyê ye, ji ber ku di dema rejîma Franko de jî serdestiya hiqûqî hebû.” Darizandina lîderên gelê katalan a ji aliyê dadgeheke bilind a Îspanyayê ket hefteya xwe ya sêyemîn. Roja sêşemê berpirsê saziya herî mezin a civaka sivîl Jordi Cuixart derket pêşberî …
Bêtir »Bi sedhezaran katalan ji bo girtiyên xwe daketin qadan
Li ser banga siyasetmedarê katalan ê li Almanyayê dîlgirtî Carles Pûîgdemont, bi sed hezaran kes bi daxwaza azadiyê li Barselonayê daketin qadan. Katalanan xwestin ku bi dehan siyasetmedarên ku piştî referandûma Serxwebûna Katalonyayê ya di cotmeha 2017’an de hatine girtin, bên berdan. Çalakvanan destnîşan kirin ku di serî de Pûîgdemont, …
Bêtir »Bouganville di 2019’an de referandûma serxwebûnê li dar dixe
Roja referandûma serxwebûnê ya Bouganvilleê ya girêdayê Papûa Gîneya Nû (PGN) hat diyarkirin. Hikumeta xweser û hikumeta ya PGN’yê li hev kirin ku referandûm di 15’yê Hezîrana 2019’an de bê lidarxistin. Lidarxistina referandûmeke li herêmê di peymana 2001’an de ya di navbera Bouganvilleê û PGN’yê de hatibû qebûlkirin. Di dawiya …
Bêtir »Qerebax: Em jî wek Kurdistanê serxwebûnê dixwazin
Berdevekê Komara Qerebaxê David Babayan got, ew jî weke Herêma Kurdistanê serxwebûnê dixwazin. Berdevkê Komara Qerebaxê David Babayan beşdarî bultena Rûdawê bû û got: “Çawa ku Kurdistan dixwaze ji Iraqê cuda bibe û bibe welateke serbixwe em jî hemen tiştê ji bo welatê xwe dixwazin.” Azerbeycan û Ermenistan du roj …
Bêtir »Serxwebûna Kurdistanê di rojeva Kanadayê de ye
Careke din serxwebûna Kurdistanê dibe mijara germ a çapemeniya Kanada de ye û li gorî axaftina berpirsên wî welatî jî, ji bo serxwebûna Kurdistanê tenê dem maye û kurd dê her bigihên serxwebûna xwe. Rojnameya National Post a kanadî di raporekê de ragihand: “Partiya desthilatdar a Kanada ji berpirsên Herêma …
Bêtir »National Interest: ‘Gelo 2016 dê bibe sala cudabûna Kurdistanê ji Iraqê?’
Malpera National Interest raportek belav kiriye ku dibêje: ‘Serok Barzanî bi eşkere ragihandiye referandûma diyarkirina çarenivîsa Kurdistanê nayê wê wateyê ku piştî referandûmê dê dewleta serbixwe bê ragihandin, lêbelê dê daxwaza rasteqîn a xelkê nîşan bide.’ Nivîskarê malpera National Interest Seth J. Frantzman derbarê serxwebûna Kurdistanê û cudabûna ji Iraqê …
Bêtir »