Polîtîka

Lula da Silva 51 ji % dengan wergirt û namzetê rastgir û Jair Bolsonaro têk bir. Lulayê di navbera 2003-2010’an de serokatiyê kiribû, dîsa bû xwedî mafê serokatiya welêt. Tûra duyemîn a hilbijartina giştî ya Brazîlê bi serkeftina namzetê çepgir Luiz Inacio Lula de Silva bi dawî bû. Lula da …

Li gorî lêkolînekê, bi tenê 11 ji % şaredarên bajarên mezin ên vê Amerîkaya Başûr jin in. Li vê parzemînê, şaredarên jin herî zêde li Kuba û Nikaraguayê li ser kar in. Li Amerîkaya Latîn jin di siyaseta lokal (xwecîhî) de têra xwe cî nagirin. Hejmara şaredarên jin ên li …

Di 2020’an de Enqere 82.9 milyon dolar çekan firotiye welatên Afrîkayê. Lê belê ev hejmar di sala 2021’an de derketiye 460.6 milyon dolarî. Tirkiye bazirganiya xwe ya leşkerî ya bi Afrîkayê re pêş de dibe. Enstîtuya Alman a Meseleyên Navneteweyî û Ewlekariyê (SWP) li ser mijarê lêkolînekê weşand. Lêkolîn nîşan …

10.000 welatiyên çek li ji bo şermezarkirina hukumetê li Meydana Wenceslasê kom bûn. Di çalakiyê de daxwaza hukumeta serokwezîr Petr Fiala hate kirin. Li ewrûpayê ji ber bilindbûna buhayê enerjiyê hemû berhem buha dibin. Ev jî dibe sebeba zêdebûna enflasyonê û bandoreke xerab li jiyana welatiyan dike. Ji ber vê, …

Peymana sînorên deryayî, rasterast bi saya dîplomasiya Amerîka ya Îsraîl û Libnanê re pêk hat. Her du welat di çarçoveya peymanê de deverek bi qasî 860 km² li hev parve dikin. Îsraîla heta niha li Rojhilata Navîn di bin dorpêçeke dîplomatk de bû, yek bi yek bi welatên ereb re …

Yekitiya Ewrûpayê ji bo pêşî li rotaya penaberiyê ya li rojavayê Balkanan bigire bi Makedonyaya Bakur re li hev kir. Peyman destûrê dide saziya Frontex a Yekitiya Ewrûpayê li Makedonyaya Bakur xebatê bike û li vî welatî operasyonan li dar bixe. Yekitiya Ewrûpayê ji bo pêşîgirtina pêla penaberiyê ya ber …

Hukumeta Giorgia Meloni ji parlemenê dengê pêbaweriyê girt. Di axaftina ewil de Meloni xwest rexneyên li dijî xwe belav bike û îmajeke soft û maqûl bide welatiyên Îtalyayê. Serokwezîra nû, berevajiya gotinên xwe yên berê, vê carê got “min tu carî ji bo faşîzmê sempatî nîşan neda ye”. Hukumeta nû …

Li paytexta Almanya Berlinê Konferansa Pisporan a Navneteweyî ya li ser Jinûveavakirin û Modernîzasyona Ûkraynayê hate lidarxistin. Von der Leyen di daxuyaniya piştî konferansê de got, ji bo jinûveavakirina Ûkraynayê wê pere û malên Rûsyayê yên li cîhanê bên desteserkirin. Çawa Ûkraynaya di şerê bi Rûsyayê re hilweşiya ye wê …

Li Denmarkê ji ber krîza dawî ya dema şewba koronayê biryara hilbijartineke pêşwext hate dayîn. Serokwezîr Mette Frederiksen di dema koronayê de biryar kuştina bi milyonan kûzeyan dabû kuştin. Welatê Skandînavyayê Denmark ev çendekî ye di nava proseya hilbijartinê de ye. Hilbijartina pêşwext a li vî welatî wê di 1’ê …

Piştî îstifaya Liz Truss, îcar deriyê meqamê serokwezîriyê ji Rishi Sunak re vebû. Bi serokwezîriya wî, di 200 salên dawî de cara pêşî kesekî ewqas ciwan û bi eslê xwe hîndû dibe lîderê Brîtanyayê. Erdheja di siyaseta Brîtanyayê de di du mehên dawî de berdewam dike. Krîza siyasî ya li …

Li gorî encamên ewil, Anze Logar bi xwediyê 34 ji % dengan û ket pêşiya reqîbê xwe. Tûra duyemîn a hilbijartinê wê di 13’yê mijdarê de bê lidarxistin. Li Slovenyayê ji bo hilbijartina serokomarê nû duh gel çû ser sindoqan. Di tûra ewil a hilbijartinê de du namzetên sereke, wezîrê …

Kongreya Neteweyî ya Çînê bo cara sêyemîn Xi Jinping wekî sekreterê-giştî yê Partiya Komunîst hilbijart. Dengdana ji bo hilbijartina lîderê partiyê di civîna roja yekşemê de pêk hat. Di civîna girtî ya kongreyê de Xi Jinping bêyî ku rastî mixalefetê were hate hilbijartin. Bi vê encamê, Jinping ji bo cara …

Daxwaza Almanyayê ya ji bo xeteke enerjiyê ya di navbera wê û Îspanyayê de rastî mixalefeta Parisê hat. Fransa, Îspanya û Portûgal ji bo projeyeke din a gazê ya bi navê BarMar li hev kirin. Krîza enerjiyê ya li nava Yekitiya Ewrûpayê welatên endam tîne pêşberî hev. Her welat hewl …

Serokwezîra nû ya Îtalyayê êdî Giorgia Meloni ye. Di bin pêşengiya Meloni de hukumeta ewil a post-faşîst a Îtalyayê hate damezrandin. Li Îtalyayê hukumeta nû ya rasta radîkal hate damezrandin. Giorgia Meloni ku lîdera partiya  Fratelli d’Italyayê (Braderên Îtalyayê) nû serokwezîra Îtalyayê. Ev partî sekna xwe ya li dijî penaberan …

Di civîna li Brukselê 27 lîderên welatên endam di warê tedbîrên li dijî krîzê de li hev kirin. Di civîna du rojan a li Brukselê mijareke din a sereke sabîtkirina buhayê gaza rûs bû. Lîderan vê meseleyê bi kûrahî gotûbêj kirin lê ji ber dijberiya hin welatan li hev nekirin. …

Di dawiyê de Liz Trussa bi tevahî bêçare ma, têkçûnê qebûl kir û îstifaya xwe ragihand. Li Brîtanyayê de meqama serokwezîriyê bi îstifaya Boris Johnson  di meha tîrmehê de vala mabû. Bêîstikrariya di siyaseta Brîtanyayê de bi îstîfayeke din derket asta herî bilind. Serokwezîr Liz Truss ji ber zextên dawî …

Rêvebiriya  yûnan diyar kir, 92 penaberên tazî ku hemû jî mêr bûn, li ber Çemê Evrosê hatin dîtin. Atina got, penaber ji aliyê wesayitên artêşa tirk neqlê ber sînorê Yûnanistanê hatine kirin. Trajediya penaberan a li ser sînorê Tirkiye û Yûnanistanê bi bûyerên nû berdewam dike. Bi dehan penaberên ku …

Konseya Rêvebiriya Iraqê ragihand wê Parlemena Iraqê ji bo hukumeta nû di 22’ê cotmehê de bicive. Li gorî qanûnên Iraqê, divê Mihemed Şiya Sûdanî di nava 30 rojan de hukumeta nû avabike. Iraq piştî hilbijartina Letîf Reşîd wekî serokomarê xwe, niha xwe ji bo hukumetê amade dike. Konseya Rêvebiriya Iraqê …

Kongreya Neteweyî ya Çînê roja yekşemê li paytext Pekînê dest pê kir. Serokê Çînê Ji Xinping ku ev du dem ango 10 sal li ser kar in dixwaze carekê din ji aliyê kongreyê ve bê hilbijartin. Kongreya Neteweyî ya Çînê roja yekşemê li paytext Pekînê dest pê kir. Kongre rêvebiriya …

Ulf Kristersonê ku serokê partiya Moderaterna ye, bi hevkariya Demokratên Xristiyan û Partiya Lîberal hukumeta nû ava kir. Demokratên Swêdê ku pêşengiya rasta radîkal û nîjadperest dikir di vê hukumetê de cî nagire. Lê digel vê jî ev partî destekê dide hukumetê û di dema nû de wê bandorê li …

  Şefê dîplomasiya Yekitiya Ewrûpayê Josep Borrell derbarê cîhana li derveyî Ewrûpayê û Rûsyayê de gotinên sosret kirin Borrell got, Ewrûpa bexçeye lê piraniya cîhanê cengel e ango daristaneke hov e Borrell di bernameyeke li bajarê Belçîka Brugge de, cîhana li derveyî Ewrûpayê wekî daristaneke hov bi nav kir. Josep …