Fatoş DEMIRTAŞ Di 2023an de zêdetirî 266,000 penaber bi rêyên kaçax çûne Almanyayê. Ev jî nîşan dide, rêjeya penaberîyê li gorî du sal berê ji % 33 zêdetir bûye. Penaber herî zêde ji Sûrîye (54,207 kes), Tirkîye (35,732 kes) û Afganistan (35,370 kes) çûne Almanyayê. Almanya daneyên dawî yên derbarê …
Bêtir »Tevgerên şoreşger, rexne û berpirsîyarî
Welat Ayaz Berpirsiyarî misoger dike ku rêxistina şoreşger di çarçoveya exlaqî de tevbigere. Ev çarçoveya exlaqî rewabûna tevgera şoreşgerî xurt dike û dibe alîkar ku girseya gel bigihîje armanca xwe. Berpirsîyarî rê li ber gendeliya hiyerarşiya di nava rêxistinê de digire û tevgera keyfî ya rêberan sînordar dike. Di vê …
Bêtir »Xelatgira Nobelê li Îranê birîndar bû
Nergîs Muhammedî tevlî çend girtîyên jin li Tehranê rastî êrişê hat. Aktîvîsta jin ji ber têkoşîna xwe ya li dijî cezayê darvekirinê di 2023an de Xelata Nobelê wergirtibû. Zilma li dijî girtîyên sîyasî Ii Îranê di demên dawî de zêde dibe. Xwedîyê Xelata Nobelê Nergîs Muhammedî tevlî çend girtîyên jin …
Bêtir »115. salvegera Hefteya Karesatê ya Barselonayê
Aktîvîzma îro ya li Barselonayê xwe dispêrê mîrateyeke dîrokî ya ji 100 salî dirêjtir. Cara ewil, Barselona ji vir 115 sal berê, di 25ê tîrmeha 1909an de serî hilda. Serhildana li bajêr hefteyekê dom kir û ji ber bûyerên pêk hatin wekî “Setmana Tragica” hat binavkirin. Barselona di warê nasnameya …
Bêtir »Encamên giran ên protestoyên li Bangladeşê
Di protestoyên roja yekşemê de 90 kes ji alîyê hêzên ewlekarîyê ve hatin kuştin. Bi windahîyên duh re hejmara sivîlên hatin kuştin gihîşt 200î. Herwiha, êrişên hêzên dewletê bû encama birîndarbûna bi hezaran kesan. Encamên protestoyên sivîl li Bangladeşê roj bi roj girantir dibin. Di protestoyên roja yekşemê de 90 …
Bêtir »Rasta radîkal li Îngilistanê serî hilda
Çalakîyên şîdetê yên li dijî penaberan li Îngilistanê berdewam dikin. Du bûyerên duh de yek ji wan bi giranî, 10 polês birîndar bûn. Çalakîyên şîdetê yên li dijî penaberan li Îngilistanê berdewam dikin. Duh êvarê navenda alozîya dawî bajarê Yorkshireê bû. 700 çalakgerên endamên komên rasta radîkal bi ser otêlekê …
Bêtir »733 milyon mirov di asta birçîbûnê de dijîn
733 mîlyon mirov anki ji % 9.1 û nifûsa cîhanê di asta birçîbûnê de dijîn. Sîstemên hilberîn û belavkirina berhemên xwarinê û newekheviyên aborî û civakî sebebêb birçîbûnê ne. 733 mîlyon mirov ku ji % 9.1ê nifûsa cîhanê pêk tînin, di asta birçîbûnê de dijîn. Ev daneyên janbar ji alîyê Neteweyên …
Bêtir »Matt Wrack: “Ez têkoşîna kurdan teqdîr dikim”
Mîhrîcana Berdêldayîyên Tolpûddleê ya li Brîtanyayê bi meşeke mezin bi dawî bû. Wekî par, îsal jî Kurdîstanîyên ji London, Exeter û Liverpoolê hatin, bi tevlîbûna xwe ya girseyî balê kişandin. Serokê Giştî yê Kongreya Sendîkayên Brîtanyayê (TUC) Matt Wrack di axaftina xwe de desteka xwe ya ji bo self-determînasyona kurdan îfade kir. …
Bêtir »Fransa got “No pasaran!”
Bi sedhezaran kes bi mebesta pêşîgirtina hukumeteke nêzîkî îdeolojîya faşîst li Fransayê çalakî lidarxistin. Di xwepêşandanê de slogana herî li pêş “No pasaran” a dema Şoreşa Îspanyayê bû. Serfirazîya rasta tund a di hilbijartinên duh de li Fransayê bû sebeba alarmê. Alîgirên Enîya Gel a Nû piştî hilbijartinan li bajarên …
Bêtir »Almanya welatîbûna penaberan hêsan kir
Fatoş DEMIRTAŞ Reforma li ser prosedurên welatîbûnê ya Almanyayê di 27ê hezîranê de ket kerîyetê. Ji ber vê naveroka xwe, reform wekî lîberalîzasyona qanûna hişk a welatîbûnê tê qebûlkirin. Reforma li ser prosedurên welatîbûnê ya Almanyayê di 27ê hezîranê de ket kerîyetê. Bi vê reformê Almanya welatîbûna bi sedhezaran penaberan …
Bêtir »Dîktatorîya şoreşgerî û Hammurabîyên “şoreşger”
Welat Ayaz Her çend van rêberan bi îdealên şoreşgeriyeke çepgir hatin ser desthilatdariyê jî, bi demê re şêwazên desthilatdariyê yên despotîk qebûl kirin û zext û zilmeke berfireh pêk anîn. Ev rewş bû sedem ku şoreş ji armancên xwe yên destpêkê dûr bikevin û veguherin dîktatoriyê. Tevgerên şoreşgerî li erdnîgariyên …
Bêtir »Almanya dixwaze penaberan bişîne welatên din
Almanya dixwaze kesên îltîcayê kirine bişîne welatên din. Almanya ji bo şandina penaxwazan bo welatên sêyemîn, modela Îtalya û Brîtanyayê vedikole. Brîtanya bi Rûandayê re û Îtalya jî bi Albanyayê re ji bo şandina penaxwazan li hev kiribûn. Almanya dixwaze kesên îltîcayê kirine bişîne welatên din. Hukumeta alman ragihand, ew …
Bêtir »Hejmara penaberan 117 milyon e
Li cîhanê hejmara kesên neçar man terka cîûwarê bikin gihîşt 117 mîlyonî. Ji % 90ê penaberên li tevahî cîhanê ku hejmara wan 43.4 milyon e, ji 10 welatan e. 10 welat ev in: Afganistan, Sûrîye, Venezûela, Ukrayna, Filistîn, Sûdana Başûr, Sûdan, Myanmar, Komara Demokratîk a Kongoyê û Somalî ne. Îro …
Bêtir »5,000 koçber li peravên Îspanyayê mirin
Îsal ji 5,000î zêdetir koçber li ser rêya Îspanyayê jîyana xwe ji desta dan. Piranîya qurbanîyan di rotaya di navbera rojavayê Afrîkayê û Giravên Kanaryayê de jiyana xwe ji dest dane. Li gorî rêxistina saziya koçberan Camînando Fronteras, îsal ji 5,000î zêdetir koçber li ser rêya Îspanyayê jîyana xwe ji desta …
Bêtir »Serxwebûnxwaz li Kaledonyaya Nû serî hildan
Kaledonyaya Nû li hemberê planên jinûvekolonîzekirinê ya Fransayê di ber xwe dide. Di çalakîyên sivîl de heta niha 3 welatî hatin kuştin û gelek kes jî birîndar bûn. Li paytexta giravê ji bo protestokirina helwesta Fransayê hemû dikan hatine girtin. Serhildana gelên xwecî ya li Kaledonyaya Nû berdewam dike. Di …
Bêtir »Li Swîsreyê serîlêdanên penaxwazîyê zêde bûn
Di sibatê de 2,449 serîlêdanên ji bo penaberiyê li Swîsreyê hatine kirin. Welatîyên ji Afganistan, Tirkîye, Cezayîr, Erître û Sûriyeyê herî zêde serî li mafê penaxwazîyê dane. Sekreteriya Koçberiyê (SEM) ya Swîsreyê îstatîstîkên penaberiyê yên meha sibatê weşandin. Di sibatê de 2,449 serîlêdanên ji bo penaberiyê li Swîsreyê hatine kirin. …
Bêtir »Îtalya destûrê dide 450 hezar karkerên biyanî
Cengiz Demirtaş Îtalya wê di nava sê salan de destûra rûniştinê bide 450 hezar karkeran. Hukumeta Îtalyayê radigihîne, pêdivî bi 800,000 karkeran heye. Îtalya wê nava sê salan de destûra rûniştinê bide 450 hezar karkeran. Karkerên mijara gotinê herî zêde wê di ektorên çandinî, avahîsaziyê û tûrîzmê de bixebitin. Nêzîkî …
Bêtir »Ewrûpaya berîya hînd-ewrûpîyan
Civaka ewil a Ewrûpayê li ser bingeha wekhevîya jin û mêr hatîye damezrandin û aştîxwaz bûye. Bi serdestîya hînd-ewrûpîyan ve vê civakê tevlî zimanên xwe ji holê rabûye. Îro bi tenê zimanê baskî ya ji wê demê maye, hebûna xwe dom dike. Her sal bi sedhezeran koçber û penaber bi …
Bêtir »Jiyana zarokê kurd xelata Cenevê wergirt
Fatoş Demîrtaş Fîlmekî dokumanter a di derbarê jiyana zarokekî kurd de li Swîsreyê xelat wergirt. Fîlmê mijara gotinê di derbarê zarokekî ker û lal de ye ku ji başûrê Kurdistanê ye. Fîlmekî dokumanter a di derbarê jiyana zarokekî kurd de li Swîsreyê xelat wergirt. Îsal xelata festîwala fîlman a Cenevê …
Bêtir »4500 sal in xizmên hev in
Pêşiyên miletên îspanyol, portûgalî, katalan û bask yek in. Di encama analîza DNAyê de eşkere bû, miletên Îberyayê herî kêm 4500 sal in xizmên hev in. Pêşiyên miletên îspanyol, portûgalî, katalan û bask yek in. Xizmantiya ev her çar miletên li Nîvgirava Îberyayê dijîn, bi lêkolînekê derket holê. Di encama …
Bêtir »Peymana Brîtanya-Maorîyan184 sal berê hat îmzekirin
Peymana Waitangi di 6ê sibata 1840an de maoriyên xwecî re hat îmzekirin. Nûnerê Împaratoriya Brîtanî William Hobson û nûnerên maorîyan vê peymanê îmze kirin. 500 serekeşîrên maorî tevlî merasîma îmzeyê ya peymana dîrokî bûn. 6ê sibatê salvegera 184. a peymana maoriyan a bi Brîtanyayê re ye. Peymana Waitangi di 6ê …
Bêtir »