Civak

Li Yemenê hûsî 8. salvegera raperînê pîroz kirin

Hûsiyên Yemenê, salvegera raperîna li San’ayê pîroz kirin Di bin navê bîranîna vê rojê de, şoveke leşkerî hat lidarxistin Fuzeyên menzîldirêj ên li welêt hatibûn çêkirin, balê kişandin ser xwe Hûsiyên Şiî li bajêr bîranîna heştemîn a raperîna xwe pîroz kirin. Bi tevlîbûna bi hezaran leşkerên ji her beşên artêşê, …

Bêtir »

Li Kanadayê 500 hezar penaber bê kaxiz in

Hukumeta Kanadayê biryar da di meseleya penaberên bê kaxiz de gav bavêje Texmîn ev e, li vî welatî 500 hezar penaber bê kaxiz in Ji sala 1980’an û vir ve zêdetirî milyonek penaber koçî Kanadayê kirine Bi sedan penaber û piştevanên wan li bajarê li Quebecê çalakî li dar xistin. …

Bêtir »

Li Şîliyê 49 sal di ser derbeyê re derbas bûn

Şîlî, di salvegera derbeya general Pinochet de li nava hev ket Bi dehezaran kes daketin kolanan û zilma dema derbeyê protesto kirin Li Şiliyê di 1970’an de Salvador Allende hatibû ser kar û bi reformên demokratîk pêk anîbû Paşê 1973’an de bi rêberiya general Pinochet de derbeyeke leşkerî pêk hatibû …

Bêtir »

Zarokên afgan di kanên zêr de dixebitin

Nîvê nifûsa Afganîstanê di bin xeta xizaniyeke dijwar de dijîn Zarokên afgan jî ji vê xizaniyê para xwe werdigirin Li herêma Badaxşanê 70 hezar zarok di kanên zêr de dixebitin Li Afganîstanê zarok ji ber xizaniya malbatan neçarin di karên giran de bixebitin. Li herêma Badaxşanê, zarokên di çaxê dibistanê …

Bêtir »

Li Amerîkayê koçberî vediguhere alaveke siyasî

Li Amerîkayê problemên kocberan bi dawî nabin Kampên li bajarê New Yorkê ji ber hejmara zêde ya koçberan tije bûn Bi hezaran koçber li bendê ne ku li kampekê bên bicîkirin Bi zêdebûna hejmara koçberan re kapasîteya kampên New Yorkê tije bûn. Gelek koçber, bi rojan hewl didin di kampê …

Bêtir »

Li Estonyayê şerê li dijî mîrasa Sovyetê

Mîrasa Sovyetê li welatên Baltik rastî êrişên siyasî tê Estonya, abîdeyeke tankê ya ji dema Sovyetê ji ciyê wê rakir Ev jî di nava welatiyên bajarê Narvayê de bû sebeba reaksiyonan Abîdeya Tanka T-34, bi mebesta serkeftina Sovyetê ya di Şerê Cîhanê yê Duyemîn de, li bajarê Narvayê ya Estonyayê …

Bêtir »

Li Îranê piraniya civakê xizan e

Li ser rewşa aboriya Îranê û bandora wê ya li ser gel, raporek hat weşandin Lêkolîna nû nîşan dide, di 40 salên dawî de aboriya welêt her çûye xerabtir bûye û xizanî zêde bûye Li Îranê, rojnameya Cîhana Pîşesaziyê, li ser halxweşiya gelê Îranê raporek weşand. Li gor raporê, zêdetirê …

Bêtir »

Rejîma Talîbanê salek li dûv xwe hişt

Li Afganistanê, rêvebiriya Talîbanê tam salekê li dûv xwe hişt Ji ber krîza aboriyê, piraniya nifûsa welêt bi xizaniyê, feqîriyê perîşan bû Keç û kur ji ber tunebûba çavkaniyên debarê ji dibistanan hatin derxistin Keç di temenê xwe yên biçûk de neçar hatin hiştin bizewicin Di 15’ê Tebaxa 2021’an de …

Bêtir »

Petro baca dewlemendan zêde dike

Serokê Kolombiyayê Gustavo Petro sozên ku di kampanyaya hilbijartinê de dabû pêk tîne Gerîlayê berê Petro,  ji bo gava ewil baca li ser dewlemendên welêt zêde kir Plan ev e, îsal 5.75 milyar dolar têkeve xizneya Kolombiyayê Serokê Kolombiyayê di îcraeta xwe ya ewil de pêşniyazqanûneke bacê amade kir. Li …

Bêtir »

Li Hamburgê çalakiya xwezaparêzan

Li Almanyayê welatî biryara hukumetê ya ji bo çavkaniyên enerjiyê protesto dikin Welatiyên xwezaparêz ji bi balê bikişînin ser mijarê li bakurê welêt meşiyan Reaksiyonên li dijî polîtîkaya enerjiyê ya hikumeta Alman li nava welêt zêde dibe. Hikumet ji bo pêdiviya bi gaza rûs kêm bike, plan dike gaza xwezayî …

Bêtir »

Nagasaki di 77.salvegera xwe de hat bibîranîn

Di Şerê Cîhanê yê Duyemîn de çeka nukler cara ewil li dijî Japonyayê hat bikaranîn. Amerîkayê li pêy Hiroşîmayê bi sê rojan, di 9’ê Tebaxa 1945’an de, bombeya atomê avêt Nagasakiyê. Wekî Hîroşîmayê, Nagasakî jî ji binî ve xera bû û bi dehhezaran kes mirin Ji bo bîranîna karesata Nagasakiyê, …

Bêtir »

Guterres: Şîrketên enerjiyê bêehlaq in

A.Rahman Çelîk Piştî şerê Ûkraynayê, buhayê gaz û petrolê li cîhanê zêde dibe Beriya çendekê, şîrketên petrolê ragihandin, buhabûn bi kêrî wan hatiye Guterres jî rabû şîrketan bi çavbirçîtiyê tometbar kir Sekreterê Giştî Yê Neteweyên Yekbûyî Antonio Guterres di daxuyaniya çapemeniyê ya rapora Koma Têkoşîna Qeyrana Gerdûnî de gotinên balkêş …

Bêtir »

78. Salvegera Raperîna Warşovayê

Li Polonyayê di salvegera wê de serhildana Warşovayê hate bibîranîn Girseyeke mezin a rastgirên polonyayî tevlî vê bernameyê bûn Warşova di tebaxa 1944an de ji aliyê hêzên neteweyî yên polonî ve hatibû rizgarkirin Lê piştî êrişa Naziyan hêzên polonî têk çûbûn û Warşova hatibû hilweşandin Duh li Polonyayê 78. salvegera …

Bêtir »

Lampedusa êdî penaberan ranagire

Penaberên Afrîkayê ji bo bigiîhjin Ewrûpayê mirinê didin ber çavên xwe Gelek ji wan hewl didin bi ji ser Îtalyayê li welatên Ewrûpayê belav bibin Di vê rêwîtiya xetere de girava Lampedusayê rawestgeha ewil e Lê êdî ev vê girava biçûk nema dikare girseya penaberên ragire Penaberên ji Afrîkayê, ji …

Bêtir »

Almanya kurdan dersînor dike

  Almanya serîlêdanên Tirkan li gor serlêdanên Kurdên ji Tirkiye’yê 6 car zêdetir qebûl dike. Tevî hemû rexneyan jî dersînorkirinên penaxwazên ji Tirkiye’yê zêde dibe. Herweha amar nîşan didin, BAMF Tirkan, li gor Kurdên ji Tirkiye’yê şeş caran zêdetir qebûl dike. Piştî pandemiyê, hejmara penaxwazên ku ji bo Tirkiye’yê tên …

Bêtir »

Arjantîn ceza da sûbayên dema cûntayê

Arjantîn piştî 40 salan, ceza da subayên dema dîktatoriyê Di navbera salên 1970 û 80’yan de, dîktatoriya leşkerî li dijî mirovahiyê sûcên mezin kiribû 30 hezar mixalif hatibûn revandin û ji aqûbeta gelek ji wan tu agahî nehatibûn girtin Li Arjantînê, di navbera salên 1976’an de cuntaya leşkerî dest danîbû …

Bêtir »

Tişta ku me ji bîr kir: Daxwaza azadiyê

Çîroka salên 90î çîroka zemanê burokrat, mamoste û midûrên birûyên wan wekî M.Kemal bûn ku nav û hebûna min red dikirin. Zemanê em tê de ne zemanê ketina maskeyan û xuyabûna zemîna mirov lê sekinî ye. Di vî zemanî de em fam dikin, hemû tiştên ku me digot belkî me …

Bêtir »

Li Şîliyê destûra bingehîn a demokratîk amade ye

Şîlî, destûra bingehîn a ji dema general Augustus Pinochet ma ye davêje ser sergo Destûra nû ji aliyê 155 delegeyên hemû beşên civakê temsîl dikirin hate amadekirin Wekheviya zayendî, parastina avhewayê û mafên gelên xwecî stûnên destûra nû ye Li Şiliyê piştî serhildana 2 salan dom kir, yekemîn Destûra Bingehîn …

Bêtir »

Par 3 hezar penaber di deryayê de xeniqîn

Koçber herî zêde di rotayên deryayî yên di navbera Lîbya û Îtalyayê de jiyana xwe ji dest didin. Duyemîn rotaya herî xetere rotaya di navbera Afrîka û Giravên Kanaryayê de ye. Neteweyên Yekbûyî bi raporekê, hejmara kesên 2021`ê li ser riyên deryayî yên ber bi Ewrûpayê de jiyana xwe ji …

Bêtir »

MRG rapora 2021’an weşand

MRG wekî her sal îsa jî lîsteya Gelên bi Xetereyê re rû bi rûne weşand. Rêxistinê li gorî asta xetereyê welatên binpêkirina mafên kêmar û xweciyan lê pêk tên di lîsteyê de bi cî kir. Sûriye ku ev 10 sal in lê şerê navxweyî pêk tê, di mijara gelên di …

Bêtir »

Xweparastina asîmetrîk

Ehmed Pelda Bersiva bi heman rêbazî û li ser bingehê avakirina xweparastinê ne watedar û ne jî pêkan e. Berî her tiştî ji aliyê balansa hêzê rewşeke newekhev heye Êrişên sivîl-faşîst her ku diçe zêde dibin. Nasnameya kurd, alewî û ereb herdem rastî êrişan tê. Li hemberê vê jî gotinên …

Bêtir »