Bulten

Island ji bo parastina zimanê giravê niha li ser projeyeke pêşxistina softwareê dixebite. Ev proje, bi riya însîyatîfa serokê Islandê HE Guðni Th. Jóhannesson dest pê kir. Şîrketa OpenAI ku hevparê vê projeyê ye, ji bo zimanê îslandî wê bernameya GPT-4 amade bike. Welatê çiya û volkanan Island ji bo parastina …

Xelata Bajarên Ewrûpayê yên Tevlîbûna Civakî û Pirrengiyê ji sala 2022’an û vir ve ji aliyê Komîsyona Ewrûpayê ve tê dayîn. Bajarên Ewrûpayê yên nifûsa di ser 50.000’î re ye ji bo xelatê dikevin nava pêşbirkê. Xelata Bajarên Ewrûpayê yên Tevlîbûna Civakî û Pirengiyê ya îsal hatin dayîn. Bajarê Terrassa …

Çînê di 2014’an de ji bo çêkirina riyeke din a behajiyê 1 milyar dolar pere dabû vî welatî. Ev pere dike ji çaran yekê hemû butçeya salane Montenegroyê. Montenegroya aboriya wê lawaz e, heta niha nikaribûye deynê berê yê Çînê bide. Çîn hebûna xwe ya li welate Balkanan Montenegroyê sal …

Valencia herêmeke li rojhilatê Îspanyayê ye ku berfirehbûna erdên wê 23 255 km² ye. Nifûsa vê herêma li kêleka Derya Spî dirêj dibe, di ser 5 milyonî re ye. Valencia piştî demeke dirêj a bindestiyê, di 1982’an de statuya otonomiyê wergirt. Li Valenciayê ji bo parastina mafên herêmî çalakiyeke girseyî …

Alîyev got, an wê Qerebaxî kontrola Azerbaycanê qebûl bikin û bibin welatiyên wê an jî divê Ermenî terka herêmê bikin. Lîderê Azerî diyar kir, ew ê ne otonomiyê muzakere bike ne jî mafeke taybet bide Ermeniyên li herêmê. Hebûna Qerebaxa Çiyayî ya Ermenî lê dijîn di xetereyê de ye. Lîderê …

Sirbên Kosovayê hilbijartina ji bo çar belediyeyên boykot kirin. Boykot bi daxwaza partiya Srpska Lista (Lîsteya Sirban) pêk hat. Lewma jî bi tenê 3.5 % hilbijêrên li herêmê tevlî hilbijartinê bûn. Li Kosovayê aloziya di navbera welatiyên Sirb û hukumetê de kûr dibe. Sirbên li bakurê welêt hilbijartina ji bo …

Neh welatên Ewrûpayê ji bo gotûbêjên li ser mijara enejiyê li bajarê Ostende ê Belçîkayê civiyan. Lîder û wezîrên Almanya, Fransa, Brîtanya, Belçîka, Hollanda, Denmark, Norwêc, Îrlanda û Luxemburgê tevlî civînê bûn. Di civînê de rêûrêbazên hilberîna enerjiya bayê hate gotûbêjkirin û paşê aliyan li ser mijarê deklerasyoneke hevkariyê îmze …

Di 22yê nîsanê de nêzîkî 4,000 kesên li Bayonneê ya li Fransayê kom bûn, meşeke girseyî li dar xistin. Armanca vê çalakiyê, bidestxistina  mafê lidarxistina azmûnên zanîngehê bi zimanê Baskî bû. Parazvanên zimanê Baskî li Fransayê çalakiyên xwe didomînin. Ciyê çalakiya dawî, bajarê Bayonne (bi zimanê Baskî Baiona) a li …

Parlamentoya Katalonyayê qanûneke derbarê zimanê Newala Aranê de qebûl kir. Bi vê qanûnê, zimanê Oksîtanî wekî “zimanê perwerdeyê” ya Aranê hate naskirin. Şerê hiqûqî ya di meseleya ziman de ya di navbera Îspanya û Katalonyayê de berdewam dike. Vê carê eniya şer Newala Aran e ku devereke xweser a li Katalonyayê …

Yekitiya Ewrûpayê prosedûrên ji bo xebata penaber û koçberan a li welatên endam hêsantir dike. Plana ji bo destûra îkametê ya yek carê (single-permit) û ya dem dirêj di 20’ê mehê de hat rojeva Parlementoya Ewrûpayê. Bi dengên wekîlên Parlementoyê, proseya gotûbêja her du planên Yekitiya Ewrûpayê dest pê kir. …

Duh li Fransayê Dadgeha Îdarî ya Montpelierê ji bo dozeke sosret rûnişt Doz ji ber giliyê Parêzgeha Pyrenees-Orientales a li başûrê Fransayê tê lidarxistin Parêzgeh îdîa dike, bikaranîna Katalanî ya di civînên meclîsên belediyeyan de li dijî Destûra Bingehîn e Fransa bi riya dadgehê dixwaze pêşî li bikaranîna katalanî ya …

Hîpoteza Sapir-Whorf, bi salan e eleqeya zimanzanan, antropologan û derûnasan dikişine. Li gor vê terorîyê, bastûra zimanekî, bandorê têgihiştin(cognition), nêrîna jiyanê û heta çanda axaftvanên wî zimanî dike(Sapir, 1929; Whorf, 1956). Her çend ev teorîyê di nav zanyaran de bê nîqaşêkirin jî, çarçoveyek balkêş ji bo analîzkirina zimanên cihêreng pêşkêşî …

Partiyeke Polînezyayê Tavini ku serxwebûna welêt daxwaz dike, di hilbijartina herêmî de bi ser ket. Tavini ji bilî serwebûnê, li Polînezyayê daxwaza guherînên civakî-aborî yên bingehîn dike. Lewma jî her ku diçe bingeha wê ya siyasî ya di nava civaka Polînezyayê de xurtir dibe. Partiyeke Polînezyayê ku serxwebûna welêt daxwaz …

Hukumeta Galê dixwaze heta sala 2050 hemû zarok bikaribin bi zimanê Galî biaxivin. Di çarçoveya plana ji bo ziman de, hukumeta herêmî bi partiya serxwebûnxwaz Plaid Cymru re Peymana Hevkariyê îmze kir. Hukumeta Welatê Galê ji parastina ziman planeke qanûneke berfireh amade dike. Armanca hukumetê ev e, heta sala 2050 …

Li Sûdanê şerê di navbera hêzên çekdarî de sê roj li dûv xwe hişt. Di pevçûnê de piraniya wan kesên sivîl herî kêm 100 kes hatin kuştin û bi sedan kes birîndar bûn. Aliyên şerê navxweyî yê li Sûdanê Artêşa Sûdanê û Hêzên Piştevaniya Lezgîn e. Li Sûdanê şerê di …

Herêma Walonya ya li Belçîkayê kontrola xwe ya li ser butçeya parlamentoya herêmî dişidîne. Biryara venêrîna pereyê ji bo parlemenê tê terxankirin, ji aliyê Federasyona Walonya-Brukselê ve hate dayîn. Herêma Walonya ya li Belçîkayê kontrola xwe ya li ser butçeya parlamentoya herêmî dişidîne. Biryara venêrîna pereyê ji bo parlemenê tê …

A.Rahman Çelîk Piştî şeş salan Katalonya dîsa dixwaze referandûmê pêk bîne. Hewldana hikûmeta Katalan a ji bo amadekirina çarçoveyeke hiqûqî ya referandûmê li Katalonyayê bû sebeba nîqaşan Carles Puigdemont hukumeta katalan bi desteka siyasî ya ji bo hukumeta Pedro Sanchez sûcdar kir Hikûmeta navendî da Îspanyayê ragihandin ew ê destûrê …

10 Nîsanê salvegera peymana aştiyê ya li Îrlandaya Bakur e ku wekî Peymana Îna Bi Xêr tê pênasekirin. Ev peyman ji bir 25 sal berê di navbera nûnerên civaka Katolîk û Protestan ên Îrlandaya Bakur û hukumeta Brîtanyayê de hate îmzekirin. 10 Nîsanê salvegera peymana aştiyê ya li Îrlandaya Bakur …

Hukumeta federal a Kanadayê û gelên xwecî li ser peymaneke din a tazmînatê li hev kirin. Ottowa qebûl kir, ji bo zirara gihîştiye zarokên xwecî foneke 17.35 milyar dolarî amade bike. Ev peyman wê rasterast bandorê li 300,000 zarokên xweciyan û malbatên wan bike. Hukumeta federal a Kanadayê û gelên …

Êrişa Rûsyayê ya li dijî Ukraynayê li Ewrûpayê bi bayê bezê dibe sebeba guherînên mezin ên siyasî. Yek ji encamên şerê li vî welatî berfirehbûna NATO’yê ya ber bi Îskandînavyayê bû. Fînland çend roj berê bû endamê 31. ê NATO’yê. Êrişa Rûsyayê ya li dijî Ukraynayê li Ewrûpayê bi bayê …

Ji niha ve bi xêra Ulyssesa me di navbera Ayrlendê û Kurdistanê de girêdaneke qayîm û neqetên çêbûye jî. Dostên me yên li Ayrlendê zêde dibin. Ayrlendê, wekî heqê min wergêrî, piştevaniyeke darayî jî da min, kerem û letafeta ku kurd çu caran layîqî hev du nabînin. Pirtûka Ulyssesê ya …