Îsland di 17ê hezîrana 1944an de bû welatekî serbixwe. Li giravê di 20ê gulana 1944an de referandûma serxwebûnê li dar xist. Serxwebûna welêt bi rêjeya ji % 95ê welatîyan hat qebûlkirin. Îsland di 17ê hezîrana 1944an de bû welatekî serbixwe. Îsland dema serxwebûna xwe ragihand, ji alîyê hiqûqa navneteweyî ve …
Bêtir »Herêmeke biçûk û otonom: Newala Aranê
Di 17ê hezîrana 1991an Newala Aranê ya bi ser Katalonyayê ve bû herêmeke xweser. Bi qanûna otonomîyê, li vê herêma biçûk a çiyayî Konseya Giştî ya Aranê hat damezrandin. Newala Aranê îro roja xwe ya neteweyî pîroz dike. Di 17ê hezîrana 1991an Newala Aranê ya bi ser Katalonyayê ve bû …
Bêtir »Berxwedana li Kaledonyaya Nû bi ser ket
Serokê Fransayê Emanuel Macron reforma ku li Kaledonyaya Nû bûbû sebeba serhildanê, betal kir. Protestoyên li giravê di 13yê gulanê de veguherîbû serhildanekê û di bûyeran de 9 kes hatibûn kuştin. Serhildana gelê Kaledonyaya Nû ya li Pasîfîkê gihîşt encamê. Fransa di meseleya reforma hilbijartina li herêmê paş ve gav …
Bêtir »Belçîka li benda hukumeta federal e
Encameke serkeftina MRyê ya li Walonyayê herî zêde wê bi kêrî partîya flaman NV-Ayê were. NV-A û MR ji alîyê îdeolojîk ve nêzîkî hev in û ev jî îhtimala hukumeteke federal a di navbera her partîyan de xurtir dike. Hilbijartinên Belçîkayê ku tevlî yên ji bo Parlamentoya Ewrûpayê hatin lidarxistin, …
Bêtir »Şerê serxwebûna Fîlîpînan
12 heziranê roja Danezana Serxwebûnê ya Fîlîpînan a li hemberê Îspanyayê ye. Emilio Aguinaldo 1898an de li Caviteya li başûrê Manîlayê serxwebûna Fîlîpînan ragihand. 12 heziranê roja Danezana Serxwebûnê ya Fîlîpînan a li hemberê Îspanyayê ye. Şoreşa Fîlîpînan di 1896an de dest pê kir û Îspanya 1897an de bi serhildêran …
Bêtir »NV-A Belçîkaya konfederal daxwaz dike
NV-A ku li Belçîkayê ji sindoqan wekî partîya herî mezin derket, dixwaze bi rêya reformê sîstema konfederalîzmê bê damezrandin. NV-A partîyeke flamane e û serxwebûna herêma Flanderê daxwaz dike. Belçîkaya hilbijartinên federal li dûv xwe hişt, li benda hukumeta xwe ye. Partîyên rastgir ku di hilbijartinan de bi ser ketin, …
Bêtir »Danezana Serxwebûnê ya Amerîkayê
Danezana Serxwebûnê ya Amerîkayê di 1776an de hat amadekirin. 56 delegeyên ku 12 kolonîyên Amerîkayê temsîl dikirin, danezanê îmze kirin. Danezana (deklerasyon) Serxwebûnê ya Amerîkayê di 1776an de hat amadekirin. Saleke berîya vê demê Şerê Şoreşgerî ya Amerîkayê dest pê kiribû. 13 kolonîyên ku di bin kontrola Brîtanyayê de tevlî …
Bêtir »Pengava Ewrûpayê ya ji bo venasîna Filistînê
Îrlanda, Norwêc û Îspanya wê dewleta Filistînê bi fermî nas bike. Filistîn ji alîyê 146 dewletan ve tê naskirin û di Neteweyên Yekbûyî de xwedî statuya “dewleta çavdêr” e Ewrûpa ji bo venasîna dewleta Filistînê pengaveke dîplomatîk dide destpêkirin. Sê welatên Yekîtîya Ewrûpayê, Îrlanda, Norwêc û Îspanya wê dewleta Filistînê …
Bêtir »Hejmara 6. a Rêya Serxwebûnê hat weşandin
Hejmara gulanê ya Rêya Serxwebûnê hat weşandin. Rêya Serxwebûnê e-kovareke Infowelat e û piranî ji nûçe û gotarên malperê pêk tên. Venasîna polîtîk û self-detemînasyon du mijarên sereke yên Rêya Serxwebûnê ne. Serxwebûn, federalîzm, otonomî û modelên self-determînasyonê di vê çarçoveyê de di malperê de cî digirin. Heta niha 5 hejmarên …
Bêtir »Bouganville ji bo serxwebûnê hewl dide
Bouganville dixwaze pêşbirka Çîn û DYAyê ya li Pasîfîkê bi kar bîne û serxwebûna xwe bi dest bixe. Serokê Bouganvilleê Îsmael Toroama ji bo desteka Amerîkayê werbigire, çû Washingtonê. Girava Papûaya Gîneyê vediguhere qadeka nû ya aloziya potansiyel a di navbera Dewletên Yekbûyî yên Amerîkatê (DYA) û Çînê de. Bouganville …
Bêtir »‘Tîbeta Biçûk’ ji Hîndistanê otonomîyê dixwaze
‘Tîbeta Biçûk’ Ladak ji Hîndistanê otonomîyê dixwaze. Sebebên esasî yên pêdivîya otonomîyê, parastina ekosîstem û çanda tîbetî ya Ladakê ye. Herêma Ladakê ku wekî ‘Tibeta Biçûk’ tê pênasekirin, ji Hîndistanê otonomiyê daxwaz dike. Welatîyên li herêmê ji meha sibatê û vir ve çalakîyên girseyî li dar dixin. Avakirina eyaletekê an …
Bêtir »Vietnam di 1954an de bû welatekî serbixwe
Di 7ê gulana 1954an de şervanên vietnamî artêşa fransî têk birin. Serkeftina leşkerî derî li serxwebûna Vietnama sosyalîst vekir. Îro roja salvegera Şerê Dien Bien Phu ya li Vietnamê ye. Di 7ê gulana 1954an de şervanên vietnamî artêşa fransî têk birin. Serkeftina leşkerî derî li serxwebûna Vietnama sosyalîst vekir. Dien …
Bêtir »Bruksel Parlamentoya Herêm-Paytextê hildibijêre
Welatîyên Brukselê wê di hilbijartinên 9ê hezîranê de Parlamentoya Herêm-Paytext a Brukselê hilbijêrin. Bruksela ku paytexta Belçîkayê ye, ji 1989an û vir ve wekî Flander û Walonyayê xwedî statuya otonomîyê ye. Belçîka bi hilbijartina di 9ê hezîranê de wê parlamentoya xwe ya federal nû bike. Di heman rojê de hilbijartinên …
Bêtir »Bobby Sands di 1981an de jiyana xwe ji dest da
Endamê IRAyê Bobby Sands tevlî 9 hevalên xwe di greva birçîbûnê de jiyana xwe ji dest da. Bi dûv grevê re li bakurê Îrlandayê qonaxeka din a şerekî navxweyî dest pê kir. IRA tevî li herêmê, êrişên xwe yên li nava Brîtanyayê derxist asta herî bilind. 5ê gulanê di dîroka …
Bêtir »Serokwezîrê Skotlandê îstifa kir
Serokwezîrê Skotlandê Hamza Yûsif ji karê xwe îstifa kir. Yûsif tevî serokwezîrtîyê, ji seroktîya Partîya Netewperest a Skotlandê (SNP) jî vekişîya. Bûyerên bûn sebeba îstifaya serokwezîrê hukumeta otonom a Skotlandê heftîyekê berê dest pê kirin. Yûsif, wezîrên partiya Kesk a Skotlandê Lorna Slater û Patrick Harvieyê ji kar dûr xist …
Bêtir »Valencia ji bo ziman û demokrasîyê meşîya
Di meşa bajarê li Valenciayê ku paytexta Herêma Otonom a Valenciayê ye, polîtîkayên hukumeta îspanyolîst-rastgir PP-VOXê hatin şermezarkirin. Li Herêma Otonom a Valenciayê ya dawîya vê hefteyê zimanparêz li kolanan bûn. Bi hezaran kes tevlî çalakiyên ji bo parastina ziman û nasnava herêmê bûn. Meşa mezin a îsal ku 27ê …
Bêtir »Serdagirtina Stêrk TVyê di medyaya flaman de cî girt
De Standaard di du nûçeyên xwe de ligel agahîyên teze yên li ser mijarê de ragihandin, êriş di çarçoveya operasyona antî-terorê ya Fransayê ya li hemberê PKKê de pêk hat. Serdagirtina polîsên Belçîkayê a bi ser Stêrk TV û Medya Haberê de duh di medyaya Belçîkayê de cî girt. Medyaya …
Bêtir »Sirbên Kosovayê hilbijartinê boykot kirin
Li bakurê Kosovayê li herêma sirb lê dijîn hilbijartinên xwecîhî hatin lidarxistin. Ji ber vê boykota serfiraz a sirban, hukumeta Kosovayê neçar ma hilbijartinan betal bike. Ji 45,000 hilbijêran bi tenê 253 kes çûn ser sindoqan. Li bakurê Kosovayê li herêma sirb lê dijîn hilbijartinên xwecîhî hatin lidarxistin. Sirbên li …
Bêtir »PNV û EH Bildu li Welatê Baskê bi ser ketin
PNV-EAJ (Partiya Neteweperest a Bask) di hilbijartinê de piranîya dengan bi dest xist û bû xwedîyê 27 kursîyên Parlamentoya Baskê. EH Bildu li parêzgehên Gipuzkoa û Arabayê (Alava) bi ser ket û hejmara kursîyên xwe yên di parlamentoyê de 6 zêde kirin. Li Welatê Baskê duh hilbijartina herêmî hat lidarxistin. …
Bêtir »Yûnanistan di 1829an de bû serbixwe
Gelê yûnan di 1821an de li hemberê osmanîyan dest bi serhildaneke çekdarî kir. Di encama serhildanê de Yûnanistan di 1829an de serxwebûna xwe bi dest xist. 25ê adarê salvegera rizgariya Yûnanistanê ya ji serdestiya Împaratorîya Osmanî ye. Gelê yûnan di vê rojê de 25ê adara 1821an de li hemberê osmanîyan …
Bêtir »Aland: Otonomîya ewil a Ewrûpayê
Amadekar: Necat Ayaz Li ser daxwaza Swêdê, Yekitiya Neteweyan di 1920an de nakokiya di navbera her du welatan de bi pêşniyaza xweseriyê çareser kir. Di heman salê de Parlamentoya Fînlandê qanûna selfdetermînasyonê ya Alandê qebûl kir. Bi vê qanûnê, herêma yekemîn a otonom a li Ewrûpayê hatiye damerandin. PROFÎL Nifûs: …
Bêtir »