Arşîvên Tag: çîn

Lai Ching-teyê serxwebûnxwaz bû serokê nê yê Taywanê. Çînê reaksiyon nîşan da û got, hilbijartin wê bandorê li “yekitiya pêwîst a bi Çînê re” neke. Taywan hilbijartina herî krîtîk a salên dawî li dûv xwe hişt- Lai Ching-te di encama dengdana roja yekşemê de bû serokê nû yê welêt. Beşdariya …

Çîn li herêmeke Tîbetiyan perwerdeya zimanê dayikê qedexe kir. Mijara gotina qedexeya ziman, li du parêzgehên Kardze û Ngaba ya li  eyalata Sichuanê pêk hat. Li dibistanên seretayî û navîn yên li herêma ku piraniya nifûsê ji Tîbetiyan pêk tê, ji 2025’an û pê ve wê Mandarîn bibe zimanê perwerdeyê. …

Di 60 salên dawî de cara pêşiyê nifûsa Çînê kêm dibe. Rêvebiriya Pekinê ragihand, îsal li gorî par nifûs 850,000 kêm bûye. Nifûsa Çîna ku 1,4 milyar mirov li ser xaka wê dijîn, êdî kêm dibe. Rêvebiriya Pekinê ragihand, îsal li gorî par nifûs 850,000 kêm bûye. Ev jî tê …

Çîn dîsa dorpêça xwe ya leşkerî ya li dora Taywanê bi riya tetbîqateke din dijidîne. Taywanê ragihand, bi dehan balafirên şer ên Çînê sînorên wê yên esmanî derbas kirin. Krîza li herêma Asya-Pasîfîkê dîsa bi tetbîqatên leşkerî yên nû germ dibe. Taywanê ragihand, bi dehan balafirên şer ên Çînê sînorên …

Serokê Amerîkayê Joe Biden û serokê Çînê Xi Jinping li girava Bali ya Indonezyayê hevdîtineke rû bi rû lidarxistin. Ev hevdîtina ewil bi qasî 3 saet dom kir û bi giranî meseleya Taywanê û reqabeta bazirganiyê ya di navbera her du welatan de hatin gotûbêjkirin. Serokê Amerîkayê Joe Biden û …

Serokwezîrê Almanyayê Olaf Scholz ji bo serdanekê çû Pekînê. Bi vê serdanê armanca Berlînê ev e têkiliyên heyî yên aboriyê yên bi Çînê re hîn bêtir pêş de bibe. Bazirganiya Çîn-Almanyayê salane li derdora 246 milyar euroyî ye. Almanya têkiliyên xwe yên aboriyê yên bi Çînê re pêş de dibe. …

Kongreya Neteweyî ya Çînê bo cara sêyemîn Xi Jinping wekî sekreterê-giştî yê Partiya Komunîst hilbijart. Dengdana ji bo hilbijartina lîderê partiyê di civîna roja yekşemê de pêk hat. Di civîna girtî ya kongreyê de Xi Jinping bêyî ku rastî mixalefetê were hate hilbijartin. Bi vê encamê, Jinping ji bo cara …

Kongreya Neteweyî ya Çînê roja yekşemê li paytext Pekînê dest pê kir. Serokê Çînê Ji Xinping ku ev du dem ango 10 sal li ser kar in dixwaze carekê din ji aliyê kongreyê ve bê hilbijartin. Kongreya Neteweyî ya Çînê roja yekşemê li paytext Pekînê dest pê kir. Kongre rêvebiriya …

Civîna Rêxistina Hevkariyê ya Şangayê, îro li Ozbekistanê  dest pê kir Putin, Jinping û serokê Moxolistanê hevdîtinek kirin Bloqa Ewrasya, di nava krîza Ûkraynayê de li Asyaya Navîn civîna xwe ya salane li dar dixe. Di civîna li bajarê Semerkandê ya Ozbekistanê de lîderên her du welatên Rêxistina Hevkariyê ya …

Endamên Rêxistina Hevkariyê ya Şangayê li Ozbekistanê dicivin Tevî endamên rêxistinê, wê 15 lîderên dewletên Asya û Ewrûpayê beşdarî civîna li Semerkantê bibin Şangay wekî rêxistina bloqa Avrasyayê ya alternatîfa sîstema Amerîka û Ewrûpayê tê qebûlkirin Civîna bilind a Rêxistina Hevkariyê ya Şangayê îro li Uzbekistanê dest pê dike. Bajarê …

Li Asya Pasîfîkê, li dora girava Taywanê tansiyon bilind dibe Amerîka digel hişyariyên Çînê têkiliyên xwe yên bi Taywanê re pêş de dibe Heyeteke din a ji siyasetmedarên amerîkî pêk dihat çû serdana giravê Çîn bi vê serdanê hêrs bû bi zimanekî tund Washingtonê protesto kir Şandeyeke di bin rêvebiriya …

Forûma Aborî Ya Rojhilat li bajarê Vladivostok a Rûsyayê berdewam dike. Serokê Rûsyayê Vladimir Pûtîn û di bernameyê de bi Serokê Komîteya Daîmî Ya Kongreya Gel A Çînê Li Zhanshu re hevdîtinek li dar xist. Piştî hevdîtinê her du alî pirsên çapemeniyê bersivandin. Pûtîn di axaftina xwe de pesnê hevkariya …

Amerîka bi qasî milyarek dolar çek difroşe Taywanê Çîn li ser vê yekê kete nava tevgerê gef li Amerîkayê xwar Çînê got: Taywan eyaleteke Çînê ye û lewma jî nabe Amerîka vir li hember Çînê biparêze Dîplomasiya Çînê zimanê xwe yê li dijî Amerîkayê her ku diçe dijwartir dike. Wezareta …

Aloziya di navbera Çîn û Taywanê de, bi daxuyaniyên nû hîn bêtir kûr bû Taywan net got; eger Çîn nêzîkî erdên me bibe, em ê êriş bikin Piştî vê, artêşa Taywanê êrişî 3 dronên Çînê yên nêzîkî giravên xwe kir Taywana ku heta niha li hemberê Çînê di parastinê de …

Tetbîqata Vostok-2022 wê 1’ê îlonê dest pê bike û heta 7ê îlonê berdewam bike Ji Rûsyayê û Çînê nêzîkî 50 hezar leşker tevlî vê tetbîqatê dibin Rûsyaya di salên dawî de sanayiya xwe ya mîlîter pêş ve dibe, dem û dem tetbîqatên leşkerî li dar dixe. Gelek ji van tetbîqatan …

Çîna ku ji serdana Pelosî ya Taywanê û vir ve ketiye nava alarmê, careke din Amerîka hişyar kir. Di hedefa Çînê de vê carê muzakereyên aboriyê yên Amerîka û Taywanê hebûn. Wezareta Karên Derve ya Çînê ji Amerîkayê re got; bela xwe ji Taywanê veke û di vê mijarê de …

Konseya Dewletê ya Çînê derbarê meseleya Taywanê de belgeyekê bi navê “Problema Taywanê û Di Dema Nû de Yekitiya Çînê” weşandibû Di belgeyê de siyaseta dîrokî ya Çînê a ku wekî “yek welat-du sîstem” tê naskirin hatibû pêşniyazkirin Hukumeta Taywanê ku zêde daxwaza Çînê hêrs bike, vê carê bidaxuyaniyeke wekî …

Krîza dawî ya bi Çînê re bandor li Taywanê jî kir Li Taywanê gelek seferên navneteweyî yên balafiran hatin betalkirin Li aliyê din, Çînê bi hinceta serdana Nancy Pelosi ambargo danî ser hin berhemên Taywanê Krîza bi Çînê re gav bi gav bandorê li ser aboriya Taywanê jî dike. Çînê …

Krîza di navbera Çîn û Taywanê de belavî herêma dora Taywanê dibe Japonya got, Çînê fuze avêtiye nava sînorên wê yên deryayî Amerîkaya ji bo alozî berfirehtir nebe ceribandineke fuzeyan betal kir Çînê jî bi biryareke din hevdîtina xwe ya bi Japonyayê re betal kir Keştîceng û balafirên şer ên …

Piştî rojhillatê Ewrûpayê vê carê herêma Asya-Pasîfîkê bi lez ber bi aloziyekê ve diçe Çîn bi hinceta serdana Pelosi ya Taywanê nêzîkî vê giravê dest bi tetbîqatê kir Amerîka jî bê tevger nesekinî û ji bo parastina giravê keştîyên şer şand herêmê Çîn bergeha tetbîqata xwe ya mezin a li …

Serdana Pelosî ya Taywanê ku bo rojane di rojevê de bû pêk hat Nûnera Amerîkayê li hember gefên Çînê paş ve gav navêt û çû vê girava di navenda aloziyê de ye Çînê jî reaksiyonên xwe derxist asteke bilind li hember peravên Taywanê dest bi tetbîqatekê kir Balafira Amerîkayê ku …