Meseleya fermîbûna zimanê astûrî, bi hevdîtinên wezîrên perwerdeyê yên îspanyol û astûrî careke din ket rojevê. Wezîra Perwerdeyê ya Îspanyayê Pilar Alegria got, “heta ku zimanê astûrî nebe zimanê fermî, ne pêkane bibe xwedî derfetên fermî yên ji bo parastinê.” Daxwaza fermîbûna ziman careke din li Asturyasê bilind dibe. Ev …
Bêtir »4500 sal in xizmên hev in
Pêşiyên miletên îspanyol, portûgalî, katalan û bask yek in. Di encama analîza DNAyê de eşkere bû, miletên Îberyayê herî kêm 4500 sal in xizmên hev in. Pêşiyên miletên îspanyol, portûgalî, katalan û bask yek in. Xizmantiya ev her çar miletên li Nîvgirava Îberyayê dijîn, bi lêkolînekê derket holê. Di encama …
Bêtir »Sefîrên Çandî wê zimanê galî biparêzin
Hukumeta Galê bi mebesta teşwîqkirina axaftina ziman pengavekê da destpêkirin. Hukumetê dixwaze bi riya “sefîrên çandî” pêşî li pêşketina îngilîzî bigire. Welatê Gal (Cymru) ji bo parastina zimanê xwe di nava hewldanan de ye. Hukumeta herêmî bi mebesta teşwîqkirina axaftina ziman pengavekê da destpêkirin. Pengava ji bo zimanê galî, bi …
Bêtir »Nûnerên Rojava li Îtalyayê ne
Nûnerên Rojava û berdevka YPJê bi parlamenter û endamên Senatoya Îtalyayê re hevdîtin pêk anîn. Parlamenterên Îtalyan diyar kirin, ew ê ji bo naskirina siyasî ya Rojava bangewaziyê bikin. Rojavayê Kurdistanê di qada dîplomasiyê de gavan davêje. Şandeyeka Rojava ji bo hevdîtinan çû paytexta Îtalya Romayê. Nûnerên Rojava û berdevka …
Bêtir »Namzetan ji bo kurdî çi got?
Wekî li her aliyê cîhanê, li Kurdistanê jî rêveberiyên xwecîhî di meseleya parastina ziman de xwedî roleke diyarker in. Hilbijartina wan a rasterast a ji aliyê gel ve, ligel xizmetên din derfetê dide polîtîkayeke ji bo zimanê bindest jî bê meşandin. Lêbelê desteserkirina şaredariyên kurd a piştî Şerê Bajaran, proseya …
Bêtir »“Everything is by the Power of the Weapon”
Human Rights Watch (HRW) has identified serious abuses and potential war crimes committed by both the Turkish Armed Forces and their proxies in Syria, warning that Turkish officials appear directly involved in apparent war crimes. Turkey is directly implicated in serious abuses and potential war crimes committed by both members …
Bêtir »Butçeya Katalonyayê bû 43 milyar euro
Butçeya sala 2024an a Katalonyayê 43 milyar euro ye. Tenduristî bi 12 milyar euroyî xwedî para herî mezin a di vê butçeyê de ye. Perwerde, li dûv tenduristiyê qada duyemîn e û ji wê re 7.5 milyar euro hatiye veqetandin. Butçeya sala 2024an a Katalonyayê 43 milyar euro ye. Butçeya …
Bêtir »Tuncer Bakirhan rolmodelekî çawa ye?
Recep Dildar Bêdengîya ji bo ziman mirin e. Heke rexne hebin divê niha bên kirin. Piştî Kurdî pûç bibe û derbasî nifşên li dû me nebe, girîna ji bo wî bêfeyde ye. Gotineke me heye dibêje, “Bi gur re dixwe, bi xwedî re digirî.” Asîmîlasyona ku em bi destê xwe …
Bêtir »Cizîr wê şîn û şên bibe
Cizîr an jî bi navê xwe yê naskirî Cizîra Botan, di dîroka Kurdistanê de xwedî giringiyeke mezin e. Bajarê bi hezaran salane stargeheke kurdan bûye, di dema Bedirxaniyan de bûye navendeke siyasî ya Kurdistanê. Cizîr warê helbestvanê mezin Melayê Cizîrê û pêşengê xebatên zimanê kurdî Celadet Alî Bedirxan e. Vî …
Bêtir »Federalîzma Belçîkayê û piştgiriya aboriyê
Yek ji stûna federalîzma Belçîkayê piştgiriya di navbera herêman de ye. Flander, di çarçoveya piştgiriyê de her sal bi qasî 8 milyar euroyî transferê Walonyayê dike. Yek ji aliyê giring ê modela federalîzmê hebûna mekanîzmaya piştgiriyê ya di navbera herêman de ye. Di vê modelê de herêmên aboriya wan xurt …
Bêtir »Dem ne dema zimanê kurdî ye!
Bi damezrandina DEM Partiyê re hêvîya a ji bo xeteke bêtir kurd û kurdîstanî bilind bû. Ji vê partiyê dihat hêvîkirin, kampanyaya ji bo hilbijartinên 31ê adarê li Kurdistanê bi kurdî bimeşîne. Mixabin ev hêvî bi destpêka kampanyaya hevserokê partiyê Tuncer Bakirhan ji holê rabû. Bakirhan kampanyaya xwe ya li …
Bêtir »Mozambîk heye Kurdistan tune ye
Dîrektora-Giştî yê UNESCOyê Audrey Azoulayê di Roja Zimanê Dayikê de daxuyaniyeke nivîskî weşand. Giringiya perwerdeya bi zimanê dayikê peyama sereke ya vê daxuyaniyê bû. Azouleyê got, % 40 ji niştecîhên li seranserê cîhanê ji mafê perwerdeya bi zimanê dayikê bêpar in. Rêxistina Perwerde, Zanist û Çandê ya Neteweyên Yekbûyî (UNESCO) …
Bêtir »Li malbatên Amedê tirkî serdest e
Di serî de li Amedê, li 3 bajarên mezin zanîna kurdî daketiye astekeke bi xetere. Dayikên li Amedê ragihandine, bi tenê %8,8 axaftina wan a bi zarokan bi kurdî pêk tê. Nûçeyeke dawî ya di medyaya kurd de hat weşandin, ji bo asta asîmîlasyonê îşaretên alarmê dide. Di nûçeya ji …
Bêtir »Albanya peymana bi Îtalyayê re erê kir
Cengiz Demirtaş Parlamentoya Albanyayê peymana koçberiyê ya bi Îtalyayê re erê kir. Peyman destûrê dide hikûmeta Îtalyayê bi hezaran koçberên ji Deryaya Spî hatine rizgarkirin li Albanyayê li kampeka li Albanyayê bi cî bike. Albanya peymana koçberiyê ya bi Îtalyayê re erê kir. Parlamentoya Albanyayê li servê vê mijarê civînekê …
Bêtir »Zextên li ser kurdî hatin protestokirin
Divê hemû tevger, partî, sazî, dezgeh û derdorên kurd stratejî, polîtîka û xebatên xwe yên ji bo Kurdî bi rengekî şênber diyar bikin, ji bo zimanê Kurdî budçe, xebatkar û hemû derfetên pêwîst veqetînin û ji bo statu, perwerdehî, serbestî û azadiya Kurdî her dem têbikoşin. 21 sibatê ya Roja …
Bêtir »Dema zimanekî dimire
Anîmasyona bi navê Ihcuac thalhtolli ye miqui (Dema zimanekî dimire), bi zimanê nahuatl a li Meksîkayê hatiye weşandin. Helbest ji aliyê Migeul Leon Portilla ve di 2017an de hatiye nivîsandin. Anîmasyona bi navê “Ihcuac thalhtolli ye miq” (Dema zimanekî dimire) bi zimanê nahuatl a Huastecayê yê li Meksîkayê hatiye weşandin. …
Bêtir »Têkoşîna ziman û dibistanên binerdî
Mîrza Ronî Heke îro dayîkên Kurd ji bo zimanên xwe nikaribin ji balafirgehan derbikevin, heke îro şanoya kurdî were qedexekirin, heke li Îranê stranên kurdî were qedexekirin û heke îro zimanê kurdî ne zimanê perwerdê be, wî demî hewceye carekdin wekî pêşiyên me gotine; ”Em kumê xwe deynin ber serê …
Bêtir »Valencia ji bo katalanî meşiya
Li herêmên Valencia û Murciayê yên li rojhilatê Îspanyayê çalakiyên ji bo zimanê valensî hatin lidarxistin. Di çalakiyên li bajarên Valencia, Castello de la Plana, Alicante û Gandiayê daxwaza parastina zimanê valensî hat kirin. Di daxuyaniyan de bang li hukumet rastgir a Valenciayê hat kirin, “mafên ziman ên welatiyan misoger …
Bêtir »Şêrê Flaman di 1847an de hat nivîsandin
Sirûda neteweyî ya flaman a bi navê De Vlaamse Leeuw (Şerê Flaman) di 1847an de hat nivîsandin. Helbesta ku besteya wê ji aliyê Karel Miry ve hatibû çêkirin, di 17ê sibata 1848an de li şanoya flaman a Gentê hat pêşkêşkirin. Di 1902’an de ku 700. salvegera şerê Guldensporenslagê ya bi …
Bêtir »Dersa Kurdî ziman normalîze dike
Li dibistana navîn çar salan ketim dersa Kurdî. Zarok şaş dibûn, ka mamosteyek çawa Kurdî bipeyive! Ewqas mehsûm bûn zarok. Ezberên wan hildiweşiyan. Kurdî li dibistanên fermî didîtin, dibihîstin. Ev ji bo zarokekî/ê pirr tişt e. Nerîna wan diguherîne, ziman normalîze dike. Ji salên nodî û vir ve li Bakur …
Bêtir »Plana Têkbirinê û boykota kurdî
Serhed AŞTÎ Di vê dema me de ku êdî zarokên kurdan li bajaran hema bibêje nema bi kurdî dizanin, heqê kesî tune ye ku boykot bike yan jî red bike. Heta bi zanebûn yan jî ne bi zanebûn, teşwîqnekirin û bêdengmayîn jî şirîkatîya aqlê plankerên têkbirina kurdan e. Têkbirina kurdîtîya …
Bêtir »