Lîderên ewrûpî di civîna Brukselê de ji bo serokatîya Ursula von der Leyenê biryarekê nedan. Partîya Leyenê EPP (Partîya Gel a Ewrûpayê) dixwaze careke din ew bibe serokê Komîsyona Ewrûpayê. Gelo ew ê Ursula von der Leyen careka din bibe serokê Komîsyona Ewrûpayê? Ev pirs piştî hilbijartina ji bo Parlamentoya …
Bêtir »Îsland di 1944an de bû welatekî serbixwe
Îsland di 17ê hezîrana 1944an de bû welatekî serbixwe. Li giravê di 20ê gulana 1944an de referandûma serxwebûnê li dar xist. Serxwebûna welêt bi rêjeya ji % 95ê welatîyan hat qebûlkirin. Îsland di 17ê hezîrana 1944an de bû welatekî serbixwe. Îsland dema serxwebûna xwe ragihand, ji alîyê hiqûqa navneteweyî ve …
Bêtir »Bruksel “sembolîzma faşîst” şermezar kir
Meseleya bikaranîna sembolên faşîst bi vîdyoyeke baskê ciwanan a Fratelli d’Italia ket rojevê. Komîsyona Ewrûpayê bi daxuyanîyekê bikaranîna sembolên faşîst şermezar kir. Berdevkê Komîsyona Ewrûpayê Eric Mamer bikaranîna sembolên faşîst şermezar kir. Mamer di daxuyanîya xwe ya duh de vê bersivê da pirsa li ser mijarê: “Sekna Komîsyona Ewrûpayê û …
Bêtir »Le Pen beşeke manîfestoya xwe betal kir
Rasta radîkal a Fransayê berîya hilbijartina giştî beşeke manîfestoya xwe ji înternetê vekişand. Di belgeya hat vekişandin de soza “tifaqa” bi Rûsyayê re û sekinandina hevkarîyê ya bi baskê leşkerî ya NATOyê re hatibû dayîn. Rasta radîkal a Fransayê berîya hilbijartina giştî beşeke manîfestoya xwe ji înternetê vekişand. Di vê …
Bêtir »Herêmeke biçûk û otonom: Newala Aranê
Di 17ê hezîrana 1991an Newala Aranê ya bi ser Katalonyayê ve bû herêmeke xweser. Bi qanûna otonomîyê, li vê herêma biçûk a çiyayî Konseya Giştî ya Aranê hat damezrandin. Newala Aranê îro roja xwe ya neteweyî pîroz dike. Di 17ê hezîrana 1991an Newala Aranê ya bi ser Katalonyayê ve bû …
Bêtir »Lûtkeya Aştîyê ya Ukraynayê bi dawî bû
Lûtkeya Aştîyê ya Ukraynayê ya li Swîsreyê dihat lidarxistin bi dawî bû. Di belgeya hevpar de binê “rêza ji bo yekîtîya axê û serdestîya Ukraynayê” hat xêzkirin. Lûtkeya Aştîyê ya Ûkraynayê ya li Swîsreyê dihat lidarxistin bi dawî bû. Di civînên ku du roj dom kirin de bi deklerasyonekê hat …
Bêtir »5,000 koçber li peravên Îspanyayê mirin
Îsal ji 5,000î zêdetir koçber li ser rêya Îspanyayê jîyana xwe ji desta dan. Piranîya qurbanîyan di rotaya di navbera rojavayê Afrîkayê û Giravên Kanaryayê de jiyana xwe ji dest dane. Li gorî rêxistina saziya koçberan Camînando Fronteras, îsal ji 5,000î zêdetir koçber li ser rêya Îspanyayê jîyana xwe ji desta …
Bêtir »Lêçûyînên ji bo çekên atomê zêde bûn
Di 2023an 91.4 milyar dolar ji bo çekên nukleer hat xerckirin. Amerîka, Çîn û Rûsya li cîhanê welatên herî li pêş in ku ji bo çekên nukleer mesrefeke giran dikin. Lêçûyînên cîhanî yên çekên nukleer (çekên atomê) ji % 13 zêde bûn. Di 2023an 91.4 milyar dolar ji bo çekên …
Bêtir »Lîderê ANCê dîsa bû serokê Afrîkaya Başûr
Cyril Ramaphosayê careke din bû serokê Afrîkaya Başûr. Di dengdana duh de 283 wekîlên parlamentoyê dengên xwedan Ramaphosa. Ramaphosa rêya serokatîya xwe ya duyemîn bi hevkarîya bi DAyê re (Tifaqa Demokratîk) vekir. Afrîkaya Başûr careke din di bin lîderîya Ramaphosa de hukumeta xwe ava kir. Lîderê Kongreya Neteweyî ya Afrîkayê …
Bêtir »Efûya katalanan rastî derbeya hiqûqî hat
Dadgeha Destûra Bingehîn a Îspanyayê qanûna efûyê ya ji bo katalanan red kir. Dadgeh dixwaze serokê berê yê Katalonyayê Carles Puigdemont û çend kesên pêşeng ên referandûma serxwebûnê neyên efûkirin. Dadgeha Destûra Bingehîn a Îspanyayê qanûna efûyê ya ji bo katalanan red kir. Li gorî sîstema hiqûqî ya Îspanyayê, dadgeha …
Bêtir »Berxwedana li Kaledonyaya Nû bi ser ket
Serokê Fransayê Emanuel Macron reforma ku li Kaledonyaya Nû bûbû sebeba serhildanê, betal kir. Protestoyên li giravê di 13yê gulanê de veguherîbû serhildanekê û di bûyeran de 9 kes hatibûn kuştin. Serhildana gelê Kaledonyaya Nû ya li Pasîfîkê gihîşt encamê. Fransa di meseleya reforma hilbijartina li herêmê paş ve gav …
Bêtir »Melenchon wê bibe namzetê serokatîya Fransayê?
Partîyên Sosyalîst, Komunîst, Kesk û La France insoumise (Fransa Stû Natewîne an bi navekî din LFI) tifaqekê damezrandin. Jean Luc Melenchonê xwedî karîzmaya sîyasî dixwaze bibe namzetê serokatîya ya vê tifaqê. Lêbelê Sosyalîst, Komunîst û Kesk bi namzetîya Melenchon neqayil in. Encamên hilbijartinên ji bo Parlamentoya Ewrûpayê siyaseta Fransayê ji …
Bêtir »Dadgeha Ewrûpayê ceza li Hûngaryayê birî
Dadgeha Edaletê ya Ewrûpayê (ECJ) ji ber binpêkirina mafên penaxwaza 200 milyon euro ceza li vî welatî birî. Dadgeha li Luxembourgê ligel vî cezayî, biryarê da heta Hûngarya rojane 1 milyon euro cezayê bide. Yekîtîya Ewrûpayê sekna xwe ya li hemberê Hûngaryayê (Macaristan) hişktir dike. Dadgeha Edaletê ya Ewrûpayê (ECJ) …
Bêtir »Belçîka li benda hukumeta federal e
Encameke serkeftina MRyê ya li Walonyayê herî zêde wê bi kêrî partîya flaman NV-Ayê were. NV-A û MR ji alîyê îdeolojîk ve nêzîkî hev in û ev jî îhtimala hukumeteke federal a di navbera her partîyan de xurtir dike. Hilbijartinên Belçîkayê ku tevlî yên ji bo Parlamentoya Ewrûpayê hatin lidarxistin, …
Bêtir »G7 pereyê Rûsyayê dide Ukraynayê
G7 wê 50 milyar dolarê Rûsyayê bidin Ukraynayê. Vê alîkarîya mezin ji alîyê Amerîkayê ve wê wekî kredî bê dayîn û bi faîza ji pereyên Rûsyayê tê bidestxistin wê deynê kredîyê bê dayîn. Lîderên G7 biryarê dan ji pereyên Rûsyayê 50 mîlyar dolar bidin Ukraynayê. Biryara alîkarîyê ji bo Ukraynayê …
Bêtir »Ermenistan terka Rûsyayê dike
Ermenistan endamtîya xwe ya Rêxistina Peymana Ewlekarîya Kolektîf bi dawî dike. Serokwezîrê Ermenistanê Paşînyan endamên rêxistinê bi hevkarîya bi Azerbaycanê re sûcdar kir. Ermenistan endamtîya xwe ya Rêxistina Peymana Ewlekarîya Kolektîf (bi îngilîzî CSTO) bi dawî dike. Serokwezîrê Ermenistanê Nîkol Paşînyan li ser vê mijarê di parlamentoyê de axivî. Paşînyan …
Bêtir »Ûltra-rastgir li Welatên Nordîk kêm deng girtin
Hilbijartinên Parlamentoya Ewrûpayê ji alîyê encamên xwe ve du cografyayên sîyasî derxistin holê. Li welatên li rojava, rojhilat û başûrê Ewrûpayê partîyên rastgir û ultra-rastgir bi ser ketin. Li Fînland, Swêd û Denmarkê partîyên çepgir û kesk dengên xwe zêde kirin. Hilbijartinên Parlamentoya Ewrûpayê ji alîyê encamên xwe ve du …
Bêtir »Kurtedîroka çapxaneyê û arîşeyên di navbera çapxaneyên kurdî de
Di encamê de, bikaranîna alfabeya latînî li gor perçeyan dibe ku di navbera kurdan de di ragihandina nivîskî de bibe sedema hin zehmetiyan ku em bikişînin, lê divê ev yek em wekî qonaxeke destpêkê ya xurtbûna têkiliyên çandî û civakî yên neteweyî di nava kurdan de bibînin. Dîroka weşanxaneyan ya …
Bêtir »Şerê serxwebûna Fîlîpînan
12 heziranê roja Danezana Serxwebûnê ya Fîlîpînan a li hemberê Îspanyayê ye. Emilio Aguinaldo 1898an de li Caviteya li başûrê Manîlayê serxwebûna Fîlîpînan ragihand. 12 heziranê roja Danezana Serxwebûnê ya Fîlîpînan a li hemberê Îspanyayê ye. Şoreşa Fîlîpînan di 1896an de dest pê kir û Îspanya 1897an de bi serhildêran …
Bêtir »NV-A Belçîkaya konfederal daxwaz dike
NV-A ku li Belçîkayê ji sindoqan wekî partîya herî mezin derket, dixwaze bi rêya reformê sîstema konfederalîzmê bê damezrandin. NV-A partîyeke flamane e û serxwebûna herêma Flanderê daxwaz dike. Belçîkaya hilbijartinên federal li dûv xwe hişt, li benda hukumeta xwe ye. Partîyên rastgir ku di hilbijartinan de bi ser ketin, …
Bêtir »Îspanyolî zimanê serdest ê Barcelonayê ye
% 36.5ê kesên li Barcelonayê dijîn di jiyana rojane de katalanî bi kar tînin. Ev daneyên ku parazvanên vî zimanî xist nava fikaran, bi Rapirsîya Xizmetên Şaredarîya Barcelonayê derket holê. Katalanî li paytexta Katalonya Barcelonayê sal bi sal kêmtir tê axaftin. Lêkolîneke dawî nîşan dide, ji % 36.5ê kesên li …
Bêtir »