Li Yûnanistanê Partiya Nea Demokratia (Demokrasiya Nû) di tûra yekemîn de 40 ji % dengan bi dest xist. Bi vê encamê, hejmara kursiyên Nea Demokratiayê ya di parlamentoyê de bûn 146. Hilbijartinên Yûnanistanê serkeftina partiya serokwezîr Mitsotakis bi xwe re anî. Partiya Nea Demokratia (Demokrasiya Nû) a rastgir di tûra …
Bêtir »Sosretiyeke dîplomasiya Kurd
Serokê Herêma Kurdistanê Nêçîrvan Barzanî beriya hilbijartin bi dawî bibe, pîrozbahiyê li lîderê Tirk Tayip Erdogan kir. Ji bilî Barzanî, lîderên Qeter, Îmaratên Ereb, Malezya û Hûngaryayê pîrozbahî li Erdogan kirin. Piraniya lîderên pîrozbahiyê li Erdogan kirin, bi rêvebiriya xwe ya antî-demokratîk li cîhanê tên naskirin. Hukumeta Herêma Kurdistanê îmzeya …
Bêtir »Kurdistanê ji CHP’ê re vekirin
Partiya Çepên Kesk (YSP) û rêvebirî, medya û saziyên KCK’ê ji bo vê kampanyayeke mezin meşandin. Di encama vê de lîderê CHP’ê û namzetê serokatiyê ya Tifaqa Miletê Kemal Kiliçdaroglu li Kurdistanê di asta rekorê de deng girt. Di hilbijartina 14’ê Gulanê ya Tirkiyeyê de gelê Kurd neçar hat hiştin …
Bêtir »YSP’ê Kurdan xemgîn kir
HDP’ê di hilbijartina di 2018’an de 11,7 ji % dengan wergirtibû û 67 kursîyên parlementoyê bi dest xistibû. Lêbelê YSP’ê encax 8.8 ji % dengan girt û bû xwediyê 61 kursiyên parlamentoya li Enqereyê. Partiya Çepên Kesk (YSP) di hilbijartina 14’ê Gulanê ya li Tirkiyeyê encamên hêvî dikir bi dest …
Bêtir »Kurdistan dengên xwe da YSP’ê
Hilbijartin sehneyeke pêşbaziyê bû di navbera du bloqên siyaseta tirk, Tifaqa Komarê ya AKP-MHP û Tifaqa Milet a di bin pêşengiya CHP’ê de. Partiya Çepên Kesk (YSP) ku gelê Kurd temsîl dikir, bi hêviya têkçûna rejîma Erdogan di hilbijartinên serokomariyê de destekê da namzetê serokomariyê Kemal Kiliçdaroglu. Hilbijartina Giştî û …
Bêtir »Tirkiye ket riyeke ne bi xêr
Ji ber manîpulasyona AKP’ê ya di dema jimartina dengan de, encamên hilbijartinê bi derengî hatin eşkerekirin. Komîsyona Bilind a Hilbijartinê ragihand, Recep Tayyîp Erdogan % 49.51 û Kemal Kiliçdaroglu % 44.88’ê dengan wergirtine. Lewma jî hat ragihandin, di 28’ê Gulanê de tûra duyemîn a hilbijartina serokatiyê bê lidarxistin. Hilbijartina Giştî …
Bêtir »Rotaya Tirkiye-Îtalyayê eşkere bû
Îtalya li dijî komeke kaçaxçiyan ku ji Tirkiyeyê penaberan danî Ewrûpayê, operasyonekê li dar xist. Îtalya ragihand, berpirsên koma kaçaxçiyan ji welatên Rojhilata Navîn in û piraniya wan Kurdên Iraqê ne. Ji bo rêwîtiya ji Tirkiyeyê heta Ewrûpayê serê her mirovî di navbera 7,000 an 15,000 euro hatiye girtin. Îtalya …
Bêtir »Le Monde: Komar rastî serhildana herêman tê
Le Monde li ser daxwazên otonomî û self-determînasyonê yên li Fransayê gotarekê weşand. Ev gotar derbarê daxwazên desentralîzasyon, otonomî û serxwebûnê yên herêmên Fransayê de ye. Rojnameya Fransî Le Monde li ser daxwazên otonomî û self-determînasyonê yên li Fransayê gotarekê weşand. Gotara ji aliyê Benoît Floc’h ve hate nivîsandin, bi …
Bêtir »Fransa pêşiya belediyeyên Katalan girt
Dadgeha Îdarî ya Montpelierê duh biryara xwe ya doza belediyeyan eşkere kir. Dadgehê îhtiraza rêvebiriya parêzgeha Pyrenees-Orientalesê qebûl kir û rê li ber Katalanî girt. Di biryarê de hate ragihandin, belediyeyên mijara dozê bi riya bikaranîna Katalanî, xala 2. a Destûra Bingehîn a Fransayê îhlal kirine. Fransa destûrê nade di …
Bêtir »Ziman parçeyeke nasnameya Maltayê ye
Hukumeta Maltayê ji bo parastina zimanê ku wekî Maltese tê pênasekirin, kampanya da destpêkirin. Rêvebirî û aktîvîst herî zêde li ser girîngiya ziman a ji bo nasnameya welêt disekinin. Digel zanîna berfireh a zimanê Maltese, bandora Îngîlîzî ya li welêt gelekî xurt e. Malta ji bo bikaranîna zimanê giravê teşwîq …
Bêtir »Mesrefên mîlîtarîzma global giran dibe
Di navbera salên 2021-2022’an de cîhan 2240 milyar dolar ji bo lêçûyinên mîlîter xerc kiriye. Li gorî raporê dewleta herî zêde pereyê xwe daye çekan Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê (DYA) ye. Di navbera salekê de tam 877 milyar dolarên Amerîkayê li artêşa wê çû ye. Enstituya Lêkolînên Aştiyê ya Navneteweyî …
Bêtir »Federalîzma Kesk û parastina jîngehê
Forûma Federasyonan li ser têkiliya parastina ekolojiyê û xwerêvebirinê jî berheman diweşîne. Di vê meseleyê de berhema Forûmê ya naskirî, di bin sernivîsa Federalîzma Kesk: Tecrûbe û Pratîk de hatiye weşandin. Forûma Federasyonan (Forum of Federations) ku li ser federalîzmê xebatan dike, li ser têkiliya parastina ekolojiyê û xwerêvebirinê jî …
Bêtir »Guherandina Navendê: Şoreşa Nairobiyê di Edebiyata Ingilîzî de
Ngugi li Kenyayê, ji ber xebatên xwe yên şanogerî bi zimanê Gikuyu tevî gundiyên Kenyayê, di sala 1977ê de hat girtin. Navê şanoyê ku hat qedexekirin Ngaahika Ndenda [Dilê min Kengî Bixwaze Ez ê Hingî Bizewicim] bu. Konferansa Berlînê di navbera 1884-1885an de bi armanca dabeşkirina Afrîkayê civiya û di …
Bêtir »Xelata bajarên pirreng hate eşkerekirin
Xelata Bajarên Ewrûpayê yên Tevlîbûna Civakî û Pirrengiyê ji sala 2022’an û vir ve ji aliyê Komîsyona Ewrûpayê ve tê dayîn. Bajarên Ewrûpayê yên nifûsa di ser 50.000’î re ye ji bo xelatê dikevin nava pêşbirkê. Xelata Bajarên Ewrûpayê yên Tevlîbûna Civakî û Pirengiyê ya îsal hatin dayîn. Bajarê Terrassa …
Bêtir »Çîn li Montenegroyê hebûna xwe xurt dike
Çînê di 2014’an de ji bo çêkirina riyeke din a behajiyê 1 milyar dolar pere dabû vî welatî. Ev pere dike ji çaran yekê hemû butçeya salane Montenegroyê. Montenegroya aboriya wê lawaz e, heta niha nikaribûye deynê berê yê Çînê bide. Çîn hebûna xwe ya li welate Balkanan Montenegroyê sal …
Bêtir »Sirbên Kosovayê neçûn ser sindoqan
Sirbên Kosovayê hilbijartina ji bo çar belediyeyên boykot kirin. Boykot bi daxwaza partiya Srpska Lista (Lîsteya Sirban) pêk hat. Lewma jî bi tenê 3.5 % hilbijêrên li herêmê tevlî hilbijartinê bûn. Li Kosovayê aloziya di navbera welatiyên Sirb û hukumetê de kûr dibe. Sirbên li bakurê welêt hilbijartina ji bo …
Bêtir »Ewrûpa berê xwe da enerjiya bayê
Neh welatên Ewrûpayê ji bo gotûbêjên li ser mijara enejiyê li bajarê Ostende ê Belçîkayê civiyan. Lîder û wezîrên Almanya, Fransa, Brîtanya, Belçîka, Hollanda, Denmark, Norwêc, Îrlanda û Luxemburgê tevlî civînê bûn. Di civînê de rêûrêbazên hilberîna enerjiya bayê hate gotûbêjkirin û paşê aliyan li ser mijarê deklerasyoneke hevkariyê îmze …
Bêtir »Bakurê Baskê ji bo ziman meşiya
Di 22yê nîsanê de nêzîkî 4,000 kesên li Bayonneê ya li Fransayê kom bûn, meşeke girseyî li dar xistin. Armanca vê çalakiyê, bidestxistina mafê lidarxistina azmûnên zanîngehê bi zimanê Baskî bû. Parazvanên zimanê Baskî li Fransayê çalakiyên xwe didomînin. Ciyê çalakiya dawî, bajarê Bayonne (bi zimanê Baskî Baiona) a li …
Bêtir »Ewrûpa sînorên navxwe ji bo kar vedike
Yekitiya Ewrûpayê prosedûrên ji bo xebata penaber û koçberan a li welatên endam hêsantir dike. Plana ji bo destûra îkametê ya yek carê (single-permit) û ya dem dirêj di 20’ê mehê de hat rojeva Parlementoya Ewrûpayê. Bi dengên wekîlên Parlementoyê, proseya gotûbêja her du planên Yekitiya Ewrûpayê dest pê kir. …
Bêtir »Ji bo weşanên kurdan çend gotin
Em van pirsan jî bikin: Çapemeniya me çima wisa dike? Bi rastî dizane çi dike, yan nizane, ji nezaniya xwe dike? Mesela Rûdawê nûçeya Meral Akşener neda dê çi biqewimiya? Hîç! Dê kesî biçûya bigota “Çima we nûçeya Akşener neda?” Na!. Wê çaxê çima? Di vê nivîsê de emê berê …
Bêtir »Ji Perspektîfa Hîpoteza Sapir-Whorf: Raman û Ziman
Hîpoteza Sapir-Whorf, bi salan e eleqeya zimanzanan, antropologan û derûnasan dikişine. Li gor vê terorîyê, bastûra zimanekî, bandorê têgihiştin(cognition), nêrîna jiyanê û heta çanda axaftvanên wî zimanî dike(Sapir, 1929; Whorf, 1956). Her çend ev teorîyê di nav zanyaran de bê nîqaşêkirin jî, çarçoveyek balkêş ji bo analîzkirina zimanên cihêreng pêşkêşî …
Bêtir »