Arşîvên Tag: kolonyalîzm

Sebeba lêborînê pêşîgirtina zayîna jinên înûîtî ne ku bi destê rêveberîya Denmarkê ya li Greenlandê hatibû kirin. Bi vê armancê, di bedena jinên înûîtî de spîral hatibû bicîkirin. Daxwaza rêveberîya Denmarkê ev bû, nifûsa înûîtan ku gelê otokton ên Greenlandê ne, zêde nebe. Bi vê re jî armanc ev bû, …

Armanca sereke ya talana li Çiyayê Gabarê hewldanên zêdekirina hilberîna petrolê ye. Dewleta tirk di 2023an de li çiyê petrol kişf kir û bi lez dest bi amadekarîyên petrolê kir. Niha li deverên cuda yên Gabarê, 97 bîr rojane 80,000 bermîl petrol hildiberînin. Dewlet dixwaze hilberîna li Çiyayê Gabarê rojane derxe 100,000 …

Serdana Usha Vanceê û Mike Waltz Greenlandê li nava hav xist. Sîyasetvanên giravê bi zimanekî tund nerazîbûnên xwe îfade kirin. Bawerî ev e, bi vê serdanê Amerîka zexta ji bo kontrola Greenlandê zêde dike. Delegasyoneke Amerîkayê ya di bin pêşengîya hevsera Cîgirê Serokê Amerîkayê JD Vance roja pêncşemê diçe Greenlandê. …

Bernameya xwendinê ji qonaxa parastina zimanê dayikê gihiştiye qonaxa dagirkirina ziman, ji fêrbûna navên Kurdî yên wek “Dara û Zara û Zirîze” ve gihiştiye “Yaxmûr, Denîz û Yildirim”, ku Wezareta Perwerdeyê û Hikûmeta Herêma Kurdistanê jî rê daye vê dagirkirinê. Bernameya xwendinê ji qonaxa parastina zimanê dayikê gihiştiye qonaxa dagirkirina …

Kralê Denmarkê Frederick ji bo pêşîya daxwazên Trump ên ji bo Greenlandê bigire armaya xanedanîyê (sembola) guherand. Di armaya nû de hirç û beranekî spî hat bicîkirin. Di vê armayê de hirç Greenlandê û beran jî Giravên Faroyê temsîl dike. Denmark ji bo pêşîya daxwazên Trump ên li ser Greenlandê …

Dewleta tirk îro Şaredariya Bajarê Mezin a Mêrdînê, Şaredarîya Batmanê û Şaredarîya Xelfetîyê ku navçeyeke Ûrfayê ye, desteser kir. Dewleta tirk di meseleya rêveberîyên cihkî (beledîye) careke din vegerîya kiryarên xwe yên berê. Dewleta kolonyalîst îro Şaredariya Bajarê Mezin a Mêrdînê, Şaredarîya Batmanê û Şaredarîya Xelfetîyê ku navçeyeke Ûrfayê ye, …

Rapora ENARê nîşan dide, pêşeroja kolonyal a Ewrûpayê sebeba newekhevîtîya aborîyê ya îro ye. Raporeke dawî nîşan dide, bandora dîroka kolonyal hîn jî li ser Ewrûpayê berdewam dike. Rapora ji alîyê ENARê (Tora Ewrûpî ya li hember Nîjadperestîyê) ve hatîye amadekirin bi taybetî ji analîza dîroka kolonyal a şeş welatên …

Di referandûmê de wê sê pirs bên kirin: tevlîbûna Amerîkayê wekî eyaleta 51., serxwebûn an jî otonomîya di asta nîv-dewletê de ya di bin sîwana Amerîkayê de. Puerto Rico wê referandûma ji bo statuyê li dar bixe. Welatî wê dengên xwe yên ji bo statuyê di hilbijartina di 5ê çirîya …

Serokomara Meksîkayê Caudia Sheinbaum Kralê Îspanyayê Felibe venexwend merasîma ji bo hatina xwe ya ser kar. Kolonyalîzm bû sebeba xerabûna têkiliyên di navbera Îspanya û Meksîkayê. Serokomara Meksîkayê Caudia Sheinbaum Kralê Îspanyayê Felibe venexwend merasîma ji bo hatina xwe ya ser kar. Berî vê gavê, serokomarê yê berê yê Meksîkayê …

10ê îlonê roja rizgarîya Gîne-Bîssaûyê ya ji kolonyalîzma Portûgalê ye. Rizgarîya Gîne-Bîssaûyê bi rêya şerê gerîla û Şoreşa Qerenfîlê ya Portûgalê pêk hat. Hêzên Portûgalî li bajaran asê man û gerîla herêmên gundewar bi dest xistin. 10ê îlonê roja rizgarîya Gîne-Bîssaûyê ya ji kolonyalîzma Portûgalê ye. Portûgal di 10ê îlona …

Eger bendav li ser qada erda wê ne bilind de ya bajarokê Qesrikê û gundê Misûrîyê  bê çêkirin, wê gelek wargeh, qadên çandinî û dîrokî û herwiha gelek cureyên heywanan bên tunekirin. Qesra Elo, Medreseya Feqîyê Teyran, Xirbeyên Finikê îhtimal heye di bin avê de bimînin.  Dema “Bendava Cizîrê” ya …

Doza pênc jinên kongoyî  îro li Dadgeha Temyîzê ya li Brukselê dest pê dike. Her pênc jin maxdûrên kolonyalîzma Belçîkayê ne. Maxdûrên kolonyalîzma Belçîkayê yên kongoyî daxwaza edaletê dikin. Doza pênc jinên kongoyî  îro li Dadgeha Temyîzê ya li Brukselê dest pê dike. Doza jinên maxdûr cara ewil di 2021an …

Nivîsên bi kurdî yên trafîkê li Amedê jê hatin birin. Şaredarîya Bajarê Mezin ê Amedê li ser rê nivîsên “Pêşî Peya” û “Hêdî” nivîsandibû. Hefteya borî jî li Wanê hişyariyên kurdî yên trafîkê hatibûn jêbirin. Êrişên li dijî kurdî li Tirkiye û Kurdistanê dewam dikin. Nivîsên bi kurdî yên trafîkê li Amedê …

KNK derbarê êriş û polîtîkayên dewleta tirk ên li herêmê dosyeyeka nû weşand. Di dosyeyê de hat destnîşankirin, “Tirkiye li Amedîyê, Zaxo û Soranê 10 baregehên leşkerî yên nû ava dike.” KNKê got, avakirina baregehan û plana çêkirina herêma ewle ya berfirehbûna wê 35 km ye, di çarçoveya polîtîkaya îlheqkirinê …

Kibris 50 sal berê  ji alîyê dewleta tirk ve hat dagirkirin. Di 20ê tîrmeha 1974an de bi dehezaran leşkerên tirk bi bi ser giravê de girtin. 3,000 rûm, 2,000 kes hatin girtin û 750 kes di bin çavan de hatin windakirin. Kibris 50 sal berê ji alîyê dewleta tirk ve …

Operasyonên giran ên dewleta tirk ku di 15ê hezîranê li Metîna, Zap û Avaşînê dest pê kiribûn, dewam dikin. Di 3ê tîrmehê de jî Artêşa Tirk berê xwe da Çîyayê Gareyê û ev der bû navenda êriş û pevçûnên giran. Paşê, bi êrişên gerîlayan Xaxurkê jî veguherî devereke pevçûnan û …

Tîma Rêxistina Avakirina Aştiya Civakê ya Amerîkayê ya li Kurdistan-Iraqê (CPT) ragihand, 9 gund li başûrê Kurdistanê hatine valakirin. Li gorî rêxistinê, 10 baregeh û qereqolên li başûrê Kurdistanê ku 10 zêde bûn. Tîma Rêxistina Avakirina Aştiya Civakê ya Amerîkayê ya li Kurdistan-Iraqê (CPT) nûçeyeke li ser zirara dewleta Tirk …

“Sebebeka din jî çavkanîyên binerdî yên herêmê û hebûna petrolê ya li Gabarê ye. Koma AKPê û parlamenterê AKPê yê Şirnexê para xwe ji vê petrolê digirin. Lewma jî vê komê şaredarî jî tê de, dixwaze hemû Şirnexê kontrol bike. Heta ji wan tê gelê Şirnexê xizan dikin lê dewlemendîya …

Têkoşîna ji bo Kurdî, ji bo parastin û xurtkirina vî zimanî, beşek ji têkoşîna dijkolonyalîst e. Bi ya min beşeke wê ya gelekî muhim e; lewma weke civak parastina hebûn û xwebûna xwe, ji stûnên sereke yê têkoşînê ye. Di zanîngehan de û di lêkolînê de tişta jê re “postkolonyalîzm” …

Şerê Maipuyê di 5ê nîsana 1818an de nêzîkî bajarê Santiago yê Şîlîyê pêk hat. 2,000 endamên artêşa îspanyol a kolonyalîst hatin kuştin û li derdora 3,000 ji wan dîl hatin girtin. Piştî şer, rêveberîya serbixwe ya Şîlîyê gav bi gav otorîteya xwe ya welêt xurtir kir. Îro salvegera Şerê Maipuyê …

Ayşegul Dogan got li 31 deverên Kurdistanê bi rêya hilbijêrên veguhestî midaxale hatîye kirin. Bi giştî li 31 navendan 46 hezar û 901 hilbijêrên veguhestî (leşker û karmendên dewleta tirk) hatine tespîtkirin. Berdevka Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) Ayşegul Doganê derbarê hilbijartinên xwecîhî de civîneke çapemeniyê li …