Rapora ENARê nîşan dide, pêşeroja kolonyal a Ewrûpayê sebeba newekhevîtîya aborîyê ya îro ye. Raporeke dawî nîşan dide, bandora dîroka kolonyal hîn jî li ser Ewrûpayê berdewam dike. Rapora ji alîyê ENARê (Tora Ewrûpî ya li hember Nîjadperestîyê) ve hatîye amadekirin bi taybetî ji analîza dîroka kolonyal a şeş welatên …
Bêtir »Puerto Rico referandûma statuyê li dar dixe
Di referandûmê de wê sê pirs bên kirin: tevlîbûna Amerîkayê wekî eyaleta 51., serxwebûn an jî otonomîya di asta nîv-dewletê de ya di bin sîwana Amerîkayê de. Puerto Rico wê referandûma ji bo statuyê li dar bixe. Welatî wê dengên xwe yên ji bo statuyê di hilbijartina di 5ê çirîya …
Bêtir »Kolonyalîzm bû sebeba krîza dîplomatîk
Serokomara Meksîkayê Caudia Sheinbaum Kralê Îspanyayê Felibe venexwend merasîma ji bo hatina xwe ya ser kar. Kolonyalîzm bû sebeba xerabûna têkiliyên di navbera Îspanya û Meksîkayê. Serokomara Meksîkayê Caudia Sheinbaum Kralê Îspanyayê Felibe venexwend merasîma ji bo hatina xwe ya ser kar. Berî vê gavê, serokomarê yê berê yê Meksîkayê …
Bêtir »Gîne-Bîssaû ji 1974an û vir ve serbixwe ye
10ê îlonê roja rizgarîya Gîne-Bîssaûyê ya ji kolonyalîzma Portûgalê ye. Rizgarîya Gîne-Bîssaûyê bi rêya şerê gerîla û Şoreşa Qerenfîlê ya Portûgalê pêk hat. Hêzên Portûgalî li bajaran asê man û gerîla herêmên gundewar bi dest xistin. 10ê îlonê roja rizgarîya Gîne-Bîssaûyê ya ji kolonyalîzma Portûgalê ye. Portûgal di 10ê îlona …
Bêtir »Dîroka 6,000 salan di bin avê de dimîne
Eger bendav li ser qada erda wê ne bilind de ya bajarokê Qesrikê û gundê Misûrîyê bê çêkirin, wê gelek wargeh, qadên çandinî û dîrokî û herwiha gelek cureyên heywanan bên tunekirin. Qesra Elo, Medreseya Feqîyê Teyran, Xirbeyên Finikê îhtimal heye di bin avê de bimînin. Dema “Bendava Cizîrê” ya …
Bêtir »Jin ji Belçîkayê doza edaletê dikin
Doza pênc jinên kongoyî îro li Dadgeha Temyîzê ya li Brukselê dest pê dike. Her pênc jin maxdûrên kolonyalîzma Belçîkayê ne. Maxdûrên kolonyalîzma Belçîkayê yên kongoyî daxwaza edaletê dikin. Doza pênc jinên kongoyî îro li Dadgeha Temyîzê ya li Brukselê dest pê dike. Doza jinên maxdûr cara ewil di 2021an …
Bêtir »Hişyarîyên trafîkê yên kurdî rastî êrişê hatin
Nivîsên bi kurdî yên trafîkê li Amedê jê hatin birin. Şaredarîya Bajarê Mezin ê Amedê li ser rê nivîsên “Pêşî Peya” û “Hêdî” nivîsandibû. Hefteya borî jî li Wanê hişyariyên kurdî yên trafîkê hatibûn jêbirin. Êrişên li dijî kurdî li Tirkiye û Kurdistanê dewam dikin. Nivîsên bi kurdî yên trafîkê li Amedê …
Bêtir »KNK: Tirkiye başûrê Kurdistanê îlheq dike
KNK derbarê êriş û polîtîkayên dewleta tirk ên li herêmê dosyeyeka nû weşand. Di dosyeyê de hat destnîşankirin, “Tirkiye li Amedîyê, Zaxo û Soranê 10 baregehên leşkerî yên nû ava dike.” KNKê got, avakirina baregehan û plana çêkirina herêma ewle ya berfirehbûna wê 35 km ye, di çarçoveya polîtîkaya îlheqkirinê …
Bêtir »Kibris 50 sal berê hat dagirkirin
Kibris 50 sal berê ji alîyê dewleta tirk ve hat dagirkirin. Di 20ê tîrmeha 1974an de bi dehezaran leşkerên tirk bi bi ser giravê de girtin. 3,000 rûm, 2,000 kes hatin girtin û 750 kes di bin çavan de hatin windakirin. Kibris 50 sal berê ji alîyê dewleta tirk ve …
Bêtir »Şerê giran ê li başûrê Kurdistanê
Operasyonên giran ên dewleta tirk ku di 15ê hezîranê li Metîna, Zap û Avaşînê dest pê kiribûn, dewam dikin. Di 3ê tîrmehê de jî Artêşa Tirk berê xwe da Çîyayê Gareyê û ev der bû navenda êriş û pevçûnên giran. Paşê, bi êrişên gerîlayan Xaxurkê jî veguherî devereke pevçûnan û …
Bêtir »9 gund li başûrê Kurdistanê hatin valakirin
Tîma Rêxistina Avakirina Aştiya Civakê ya Amerîkayê ya li Kurdistan-Iraqê (CPT) ragihand, 9 gund li başûrê Kurdistanê hatine valakirin. Li gorî rêxistinê, 10 baregeh û qereqolên li başûrê Kurdistanê ku 10 zêde bûn. Tîma Rêxistina Avakirina Aştiya Civakê ya Amerîkayê ya li Kurdistan-Iraqê (CPT) nûçeyeke li ser zirara dewleta Tirk …
Bêtir »Çiyayê Gabarê û talana petrolê
“Sebebeka din jî çavkanîyên binerdî yên herêmê û hebûna petrolê ya li Gabarê ye. Koma AKPê û parlamenterê AKPê yê Şirnexê para xwe ji vê petrolê digirin. Lewma jî vê komê şaredarî jî tê de, dixwaze hemû Şirnexê kontrol bike. Heta ji wan tê gelê Şirnexê xizan dikin lê dewlemendîya …
Bêtir »Ziman û têkoşîna antîkolonyalîst
Têkoşîna ji bo Kurdî, ji bo parastin û xurtkirina vî zimanî, beşek ji têkoşîna dijkolonyalîst e. Bi ya min beşeke wê ya gelekî muhim e; lewma weke civak parastina hebûn û xwebûna xwe, ji stûnên sereke yê têkoşînê ye. Di zanîngehan de û di lêkolînê de tişta jê re “postkolonyalîzm” …
Bêtir »Şîlî bi Şerê Maipuyê serxwebûna xwe parast
Şerê Maipuyê di 5ê nîsana 1818an de nêzîkî bajarê Santiago yê Şîlîyê pêk hat. 2,000 endamên artêşa îspanyol a kolonyalîst hatin kuştin û li derdora 3,000 ji wan dîl hatin girtin. Piştî şer, rêveberîya serbixwe ya Şîlîyê gav bi gav otorîteya xwe ya welêt xurtir kir. Îro salvegera Şerê Maipuyê …
Bêtir »Barbarîzm li Kurdistanê li ser kar bû
Ayşegul Dogan got li 31 deverên Kurdistanê bi rêya hilbijêrên veguhestî midaxale hatîye kirin. Bi giştî li 31 navendan 46 hezar û 901 hilbijêrên veguhestî (leşker û karmendên dewleta tirk) hatine tespîtkirin. Berdevka Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) Ayşegul Doganê derbarê hilbijartinên xwecîhî de civîneke çapemeniyê li …
Bêtir »Meşa Gandî rêya serxwebûna Hîndistanê vekir
12ê adarê roja salvegera Meşa Xwê ya damezrînerê Hîndistana serbixwe Mahatma Gandî ye. Hedefa çalakiyê baca xwe bû ku kolonîstên brîtanî li ser civakê ferz kiribûn. Îro salvegera Meşa Xwê ya damezrînerê Hîndistana serbixwe Mahatma Gandî ye. Gandî vê çalakiya aştiyane veguherand meşa gelên Hîndistanê ya ji bo serxwebûnê. Hedefa …
Bêtir »Peymana Brîtanya-Maorîyan184 sal berê hat îmzekirin
Peymana Waitangi di 6ê sibata 1840an de maoriyên xwecî re hat îmzekirin. Nûnerê Împaratoriya Brîtanî William Hobson û nûnerên maorîyan vê peymanê îmze kirin. 500 serekeşîrên maorî tevlî merasîma îmzeyê ya peymana dîrokî bûn. 6ê sibatê salvegera 184. a peymana maoriyan a bi Brîtanyayê re ye. Peymana Waitangi di 6ê …
Bêtir »Kolonîzasyon sebeba guherîna avhewayê ye
Ji ber nişteciyên ewrûpî, li bakur û başûrê Amerîkayê 56 milyon xwecî jiyana xwe ji dest dane. Ev jî ji sedsala 17. û vir ve bûye sebebeke guherîna avhewayê. Kolonyalîzma (mêtingerî) Ewrûpayê yek ji sebebê guherîna avhewayê ye. Dagirkirina parzemîna Amerîkayê sebebeke esasî ya vê guherînê ye. Ji ber nişteciyên …
Bêtir »Kultur ra şerm
Gama miletêko kolonî nêşko hedefanê kolonyalan ê dijminê xo çinê bikero/ raşano tede hemberê ziwan û kulturê xo de hîssêkê şermkerdişî virazyeno. Nê ra kultur ra şerm (culture cringe ) yeno vatene. Gama miletêko kolonî nêşko hedefanê kolonyalan ê dijminê xo çinê bikero/ raşano tede hemberê ziwan û kulturê xo …
Bêtir »HPG encamên şer ên 2023an eşkere kirin
HPGê daxuyand ku gerîlayên azadiya Kurdistanê di 2023an de 1712 êriş pêk anîne. Di encama pevçûnên dijwar de 928 leşkerên artêşa tirk hatine kuştin. Li gorî daxuyaniyê, operasyonên artêşa tirk ên 2021-2022’an bi taktîkên nû yên gerîla hatine têkbirin. Dewleta tirk di pêşxistina konsepta şer a 2023’an de ket nava …
Bêtir »Tirkiye Geliyê Godernê tune dike
Dewleta tirk bendaveke mezin li Geliyê Godernê ava dike. Bi xebata bendavê roj bi roj dewlemendiya dîrokî û xwezayî ya Geliyê Godernê ji holê tê rakirin. Tirkiye bi riya çêkirina bendavan xwezaya Bakurê Kurdistanê talan dike. Enqere niha bendaveke mezin li Geliyê Godernê ava dike. Bi xebata bendavê roj bi …
Bêtir »