Hogir BERBIR Hin ji van kesan li ser platformên wekî YouTubeê weşangerîyê dikin. Sebeba vê ev e, Youtube zêdetir dikare bandorê li civakê bike. Lê belê, gelek ji van kesan li şûna zimanê xwe yê zikmakî, bi zimanên dagirkerên xwe weşanê dikin. Rewşenbîr û siyasetvan fikir û ramanên xwe îro …
Bêtir »24 saetan em ji bo kê dixebitin?
Cemil OGUZ Dîsa ajansên kurdan hene; mesela çima beşên wan ên tirkî hene? A rast ez fêm dikim, ajansek wekî ANF bi tirkî hebe; ji ber ku tê fêmkirin rêxistin dixwaze bi ser wê re dîtinên xwe belav dike. Lê mesela li Başûr Rojnews heye çima beşa wê ya tirkî …
Bêtir »Dîplomasîya Katalonyayê pêş dikeve
Saziya dîplomasîyê ya Katalonyayê DIPLOCAT navê xwe kir Catalunya Internacional. DIPLOCAT ji 33 sazîyên sivîl ên katalan pêk dihat ku di qadên cuda de xebatê dikirin. Rêxistinê xebatên xwe di 2023an de zêde kirin û 53 çalakîyan li dar xistin. Saziya dîplomasîyê ya Katalonyayê DIPLOCAT navê xwe kir Catalunya Internacional. …
Bêtir »Elhuyar utilises participatory methodology for linguistic plans
We have also a language technology department that develops automatic translators, voice synthesis technology… and some other tools that help us guarantee or increase the use and presence of Basque not only at work, but in many other areas. This is how for 52 years Elhuyar has developed new units: …
Bêtir »Medyaya Dîjîtale de Kurdî Sekenê, Se nêkenê? Sosyal Medya de Xoverdayiş
Netîce ALTÛN Wexto ke di hezarî Kurdî yew nûştox ya zî sîyasetmedarî taqîb bikerê, Tirkêk ya zî kurdêko nîm-tirk êşkeno meraq bikero, seba fahm bikero bayno google açarnayox ra û peyamî biaçarno û bi no awan Kurdkî bibo ziwanê Kurdê nîm-tirkan û rêzdariyêka ziwanê ma heq keno bideyo ci. Rojêk …
Bêtir »Mesele ne vejîna kurdî ye lê vejîna kurdbûnê ye
Îrfan AMÎDA Rastîyeke din divê em bibînin, meseleya vejîna kurdî tune ye ji ber ku kurdî zindî ye. Meseleya vejîna kurdbûnê heye. Berîya niha ew hişê kurdbûnê ya ez qal dikim piçek hebû. Fenomenolojîya kurdbûna sosyolojîk hebû. Me qîma xwe bi kurdbûnê danî. Lê nifşê niha qîma xwe bi kurdbûnê …
Bêtir »Sarawak doza xurtkirina otonomîyê dike
Sarawak di 1963an de serxwebûna xwe bi dest xist. Sarawak di 16ê îlona 1963an de tevlî çend herêman Federasyona Malezyayê damezrand. Malayên serdestîya dewletê bi dest xistin, modeleke navendîparêz a federalîzmê pêşxistin. Sarawak di 1963an de serxwebûna xwe bi dest xist. Di 22yê tîrmeha 1963an de rêveberîya kolonyal a Brîtanyayê …
Bêtir »Hamas û El-Fetih Deklerasyona Pekînê îmze kirin
Hamas û El-Fetih li paytexta Çînê ‘Deklerasyona Pekinê” îmze kirin. Yek ji xalên giring ê deklerasyonê avakirina ‘hukumeta lihevkirinê ya neteweyî’ ye. Têkiliyên Hamas û El-Fetihê di 2006an de qut bûbû. Hamas û El-Fetih bi navbeynkarîya Çînê li hev hatin. Herdû rêxistinên filistînî li paytexta Çînê ‘Deklerasyona Pekinê” îmze kirin. …
Bêtir »Kurdbûyîn, qada dîjîtal û têkoşîn
Jîn ARYEN Bi milyonan kesên ku ji bo xwedî li kurdbûn û nasnameya xwe derkevin têdikoşin, çima bertekên xwe dîsa bi zimanê hêzên dijber didin gelo? Di netewbûyinê de girîngiya ziman çi ye û di çi astê de tê dîtin? Xwedîlêderketinên ‘demkî’ dê çawa veguhere hişmendiyeke neteweyî û stratejîk? Asta …
Bêtir »KNK: Tirkiye başûrê Kurdistanê îlheq dike
KNK derbarê êriş û polîtîkayên dewleta tirk ên li herêmê dosyeyeka nû weşand. Di dosyeyê de hat destnîşankirin, “Tirkiye li Amedîyê, Zaxo û Soranê 10 baregehên leşkerî yên nû ava dike.” KNKê got, avakirina baregehan û plana çêkirina herêma ewle ya berfirehbûna wê 35 km ye, di çarçoveya polîtîkaya îlheqkirinê …
Bêtir »Matt Wrack: “Ez têkoşîna kurdan teqdîr dikim”
Mîhrîcana Berdêldayîyên Tolpûddleê ya li Brîtanyayê bi meşeke mezin bi dawî bû. Wekî par, îsal jî Kurdîstanîyên ji London, Exeter û Liverpoolê hatin, bi tevlîbûna xwe ya girseyî balê kişandin. Serokê Giştî yê Kongreya Sendîkayên Brîtanyayê (TUC) Matt Wrack di axaftina xwe de desteka xwe ya ji bo self-determînasyona kurdan îfade kir. …
Bêtir »Biden ji namzetîya serokatîyê vekişîya
Serokê Amerîkayê Joe Biden duh ji namzetîya serokatîyê vekişîya. Nêzîkî mehekê ye ji bo ji pêşbirka bi Trump re vekişe, li ser Biden zext dihatin kirin. Serokê Amerîkayê Joe Biden duh ji namzetîya serokatîyê vekişîya. Biden ragihand ew ê ji bo hilbijartinên 5ê mijdarê nebe namzetê Partîya Demokrat. Nêzîkî mehekê …
Bêtir »Me kurdbûneke bi kurdî divê
Zana FARQÎNÎ Bi her awayî rê li ber zimanê me hatiye girtin, ji gelek derfetan hatiye mehrûm hiştin. Lê qada dijîtal, medyaya civakî ji bo me derfetên bêsînor pêşkêş dikin û dibin sedem ku mirov dîwarên heyî ji navbera xwe hilde û xwe bigihîne girseya xwe ya armanckirî. Ji bo …
Bêtir »Weşangerî û mirovên kolonîzebûyî
Samî HÊZIL Derûniya mirovê kolonîzebûyî timî bi hin hêviyên pûç dixape, wekî ez bi zimanê WÎ biaxivim ew ê min fêm bike û bi vî awayî (belkî) dê mafê min qebûl bike/min efû bike/ji min hez bike û hwd. Lê belê rastiya vê têkiliyê ev e, femkirin nîn e û …
Bêtir »Komkujî an post-komkujîya kurdî?
Dîlawer ZERAQ Heke behs ew kes bin ku qada dîjîtal bi awayekî azadtir û berfirehtir bi kar nayînin, ez dibêjim ew ne di nav çalakîyeke, pêkanîneke komkujîyê de ne; ew, bi wateya peyvê ya “piştî-paş”, di qonaxa postkomkujîyê de ne ku di rastîya xwe de zêde tiştekî ku “bikujin” jî …
Bêtir »Il manifesto: “Têkoşîna gelê kurd di qada zimên de jî tê kirin”
Il manifesto bi sernivîsa “têkoşîna gelê kurd di qada ziman de jî tê dayîn” gotarekê weşand. Gotar di derbarê Firat Cewerî de ye ku kurtedemek berê Xelata Navneteweyî ya 2024an a Ostanayê wergirtibû. Kovara il manifesto bi sernivîsa “têkoşîna gelê kurd di qada ziman de jî tê dayîn”,derbarê nivîskar Firat …
Bêtir »Ecocide in Kurdish regions of Turkey as green landscapes give way to concrete military outposts
In Kurdish-majority Şırnak (Şirnex), Turkey, widespread deforestation for military construction is devastating Kurdish forests, transforming green landscapes into concrete and militarised zones. Extensive deforastaion is paving the way for the construction of military outposts, resulting in an ecological disaster in the Kurdish-majority Şirnak (Şirnex), Turkey. The Gabar, Cûdî and Besta …
Bêtir »Kibris 50 sal berê hat dagirkirin
Kibris 50 sal berê ji alîyê dewleta tirk ve hat dagirkirin. Di 20ê tîrmeha 1974an de bi dehezaran leşkerên tirk bi bi ser giravê de girtin. 3,000 rûm, 2,000 kes hatin girtin û 750 kes di bin çavan de hatin windakirin. Kibris 50 sal berê ji alîyê dewleta tirk ve …
Bêtir »Rojava Şoreşa 19ê Tîrmehê pîroz kir
Salvegera 12. a Şoreşa 19ê Tîrmehê li Rojavayê Kurdistanê hat pîrozkirin. Navenda pîrozbahîyan kantonên Kobanê, Cizîrê, Tebqa û Efrîn-Şehba bûn. Bi dehezran kes tevlî pîrozbbahîyên Şoreşê Rojava bûn. Salvegera 12. a Şoreşa 19ê Tîrmehê li Rojavayê Kurdistanê hat pîrozkirin. Navenda pîrozbahîyan kantonên Kobanê, Cizîrê, Tebqa û Efrîn-Şehba bûn. Ji bilî kantonan, li taxên Şêxmeqsûd …
Bêtir »Rewşa perwerdeya kurdî li Swîsreyê-I
Necat AYAZ/Fatoş DEMIRTAŞ Perwerdeya zimanê kurdî cara ewil di sala 2007an de li Swîsreyê dest pê kir. Di sala 2008an de Yekîtiya Malbatên Xwendekarên Kurdî komeleyek hat damezrandin. Pişt re navê vê komelyê bû Komeleya Hîndekariya Kurdî. Di 2013an de bi navê Komeleya Hîndekariya Kurdî ji bo mafê hîndekarîya kurdî …
Bêtir »Raperîna zimanê kurdî ya li qada dijîtal
Heval DILBIHAR Sedem û armanc çi be bila bibe, di weşan, bernamesazkirin û her cureyê xebat, têkilî û danûstandinên di qada dijîtal de (çi bi deng, çi bi dîtbarî, çi bi nivîskî be) li şûna kurdî tercîhkirina bikaranîna zimanê biyanî (tirkî, erebî, farisî û hwd.) ya ji aliyê kurdan ve …
Bêtir »