Li Amedê ji bo Kurdî çalakiyeke balkêş hat lidarxistin. 10 ciwanên endamên Platforma Ciwanên Serbixwe ji bo parastina ziman bi Kurdî sond xwarin. Li Amedê komeke ciwanan ji bo Kurdî çalakiyeke cihêreng li dar xistin. 10 ciwanên endamên Platforma Ciwanên Serbixwe ji bo parastina ziman bi Kurdî sond xwarin. Sonda …
Bêtir »Li Welatê Baskê protestoya mezin a ji bo ziman
Li Welatê Baskê bi dehezaran kes ji bo parastina ziman meşiyan. Di meşê de cezayên dadgehan ên li hemberê pêşdebirina zimanê Baskî hat protestokirin. Tevgera civakî ya ziman di çalakiyê de peymaneke nû ya sosyo-polîtîk pêşniyaz kir. Li Welatê Baskê meşeke ji bo parastina ziman hat lidarxistin. Bajarê Bilbao ji …
Bêtir »Honduras di 1838’an de serxwebûnê ragihand
Honduras di 5’ê Mijdara 1838’an de serxwebûna xwe bi dest xist. Honduras berî vê demê, tevlî welatên din ên Amerîkaya Latîn girêdayî Îspanyayê bû. Honduras di 5’ê Mijdara 1838’an de serxwebûna xwe bi dest xist. Honduras berî vê demê, tevlî welatên din ên Amerîkaya Latîn girêdayî Îspanyayê bû. Têkoşîna ji …
Bêtir »Loo xwedayo, veke çavên Kralê Îngilîstanê!
William Tyndale (1494-1536) zimanzanekî navdar ê Îngilîz bû ku ji ber berhemeke xwe hat kuştin. Sebeba kuştina Tyndale wergera Îngilîzî ya Încîlê (Pirtûka Pîroz) bû. Loo xwedayo, veke çavên Kralê Îngilîstanê! William Tyndale (1494-1536) zimanzanekî navdar ê Îngilîz bû ku ji ber berhemeke xwe hat kuştin. Sebeba kuştina Tyndale wergera …
Bêtir »Nifûsa Katalonyayê bû 8 milyon
Nifûsa Katalonyayê gihîşt 8 milyonî. Zêdebûna nifûsê wekî faktorekî pozîtîf a di riya pêşketina welêt de tê qebûlkirin. Nifûsa Katalonyayê bi koçberiya ji derveyî welêt zêde dibe. Nifûsa Katalonyayê gihîşt 8 milyonî. Ev agahî ji aliyê Enstîtuya Îstatîstîkê ya Katalan hat ragihandin. Tevî vê jî, nifûsa Katalonyayê sal bi sal …
Bêtir »Serxwebûn 40 sal in bi Tirkî tê weşandin
Rojnameya Serxwebûnê ya PKK’ê ji destpêkê heta niha bi Tirkî tê weşandin. Di salên dawî de çend rûpelên bi Kurdî li rojnameya bi Tirkî hatin zêdekirin. Hejmara Cotmehê ya rojnameya Serxwebûnê hat weşandin. Manşeta rojnameyê ji kampanyaya 10’ê Cotmehê ya ‘Azadiya ji Abdullah Ocalan re’ pêk hat. Mijarên din ên …
Bêtir »Li Azerbaycanê Edebiyat û Çapemeniya Kurdî
Kurdistana sor di navbera salên 1923- 1929ê de li ser xaka Kurdistana Qefqasyayê ku dikeve navbera Azerbaycan û Ermenistana îroyîn, bi fermana Sovyeta Sosyalîst temenê xwe berdewam kiriye. Li vê herêma Kurdistanî, di navbera 6-7 salên destpêkê de bingeha karên çandî, hunerî û edebî hatiye danîn. Divê bê gotin ku …
Bêtir »Li Obwaldê Kurd li ber xwe didin
Helwesta rêveberiya li kampeke li Kantona Obwaldê û sebeba berxwedanê. Di navbera penaberên Kurd û yên ji welatên din pevçûn derket. Piştî aloziyê, penaberên Kurd dest bi greva birçîbûnê kirin. Penaberên Kurd li Swîsreyê di salên dawî de rastî problemên dijwar tên. Helwesta rêveberiya li kampeke li Kantona Obwaldê û …
Bêtir »Panama di 1903’an de bû welatekî serbixwe
Panama di 3’ê Mijdara 1903’an de serxwebûna xwe bi dest xist. DYA ji bo berjewendiyên xwe piştî 3 rojan serxwebûna Panamayê nas kir. Panama ku welatekî Amerîkaya Latîn e, di 3’ê Mijdara 1903’an de serxwebûna xwe bi dest xist. Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê (DYA) ji bo serxwebûnê destekê da serhildêrên …
Bêtir »Robert Habeck gef li komên Îslamî xwar
Cîgirê şansolyeyê Almanyayê Robert Habeck bi peyameke vîdyoyê gef li çalakgerên Misilman xwar. Habeck got, “Xwepêşandanên Îslamî yên li Berlîn û bajarên din ên Almanyayê nayên qebûlkirin û ji bo vê bersiveke polîtîk a hişk lazim e.” Şerê Îsraîl-Hamasê bandore li polîtîkaya navxweyî ya Almanyayê dike. Qismek Misilmanên li vî …
Bêtir »Den Haag riya serxwebûna Îndonezyayê vekir
Peymana Den Haagê ya di 2’ê Mijdara 1949’an de hat morkirin, derî li serxwebûna Îndonezyayê vekir. Holanda bi vê peymanê damezrandina Komara Eyaletên Yekbûyî yên Îndonezyayê qebûl kir. Peymana Den Haagê qonaxeke girîng a ji bo şerê rizgariya Îndonezyayê ye. Ev peymana di 2’yê Mijdara 1949’an de di navbera nûnerên …
Bêtir »Etiyopya paşeroja federalîzmê gotûbêj dike
Forûma Federasyonan ji bo pêşxistina diyalogê ya di nava kirdeyên federalîzma Etiyopyayê bernameyeke du hefteyan li dar xist. Ji seranserê Etiyopyayê 90 kesên ku hukumeta navendî, rêveberiyên herêmî û civaka sivîl temsîl dikirin tevlî kargehên vê bernameyê bûn. Etiyopya yek ji welatê federal ê Afrîkayê ye ku ji civakekî pirmiletî, …
Bêtir »Serokê Sirbistanê biryara hilbijartinê da
Serokomarê Sirbistanê Aleksander Vucic parlamentoyê ji hev belav kir. Lîderê Sirb, ji bo bidawîbûna krîza siyasî banga hilbijartina pêşwext a di 17’ê Kanûnê de kir. Serokomarê Sirbistanê Aleksander Vucic parlamentoyê ji hev belav kir. Lîderê Sirb, ji bo bidawîbûna krîza siyasî banga hilbijartina pêşwext a di 17’ê Kanûnê de kir. …
Bêtir »Fransa li kolonyalîzma ziman xwedî derdikeve
Hukumeta Fransayê navendeke bi navê Bajarê Navneteweyî ya Zimanê Fransî ava kir. Bajarê muzeya ziman lê hatiye vekirin Villers-Cotterêts e ku nêzîkî Parisê ye. Ev bajar, bi biryarnameya dewleta Fransî ya qedexekirina zimanên din tê naskirin. Hukumeta Fransayê navendeke bi navê Bajarê Navneteweyî ya Zimanê Fransî ava kir. Fransa li …
Bêtir »Ji bo “Stratejiya Kurdî” tevlîbûna demokratîk
Di eslê xwe de di encama tevahiya pratîka partiyên legal ên li ser kevneşopiya HEP’ê hatin damezrandin, Tirkî zimanê normal ê xebatan bû. Di vê proseya ku di 1990 de dest pê kir, siyaseta legal a Kurd bi riya bikaranîna Tirkî prestîja vî zimanî bilind kir. Lewma jî heta siyaseta …
Bêtir »Tirkî zimanê sereke yê HEDEP’ê ye
Bahçeli hejmara kêmbûna wekîlên bi Kurdî dizanin kir mesele û wiha axivî: “Hemû netewperestên Tirk bi zimanê Tirkî diaxivin. Lê çend wekîlên partiya dûvik a PKK’ê yên parlamentoyê bi zimanê dikarin bi Kurdî axivin? Digel vê, hevseserokê HEDEP’ê Bakirhan di axaftina koma partiyê de bi tenê 2 deqe bi Kurdî …
Bêtir »Kurdistan warê çandiniya genim e
Çandiniya genim ewil li başûrêrojavayê Deryaya Kaspînê hatiye kirin. Hemû erdên Kurdistanê dikeve nava vê herêma ji bo genim berhemdar e. Lêkolîn nîşan dide, dîroka çandiniya genim li vê herêma berfireh diçe 8,000 sal berê. Çandiniya genim ewil li başûrêrojavayê Deryaya Kaspînê (Hezar) hatiye kirin. Ev agahî di encama lêkolîna …
Bêtir »Pi i Sunyer: Xebatê bikin da ku nebin parazît
Pi i Sunyer: “Bi riya xebata me dest pê kiriye, em ê bikaribin tevlî pêşbirka di asta cîhanê de bibin û têkevin nava miletên ne di nava parazîtan de ne ku bi riya karên miletên din kirine, dijîn.” Katalanî li cîhanê yek ji mînaka serkeftî ye ku di têkoşîna ji …
Bêtir »Siyaseta Galîsyayê ziman naparêze
Hukumeta Herêmî ya Galîsyayê têra xwe destekê nade parastina zimanê Galîsî. Hukumet, di bin kontrola PP (Partiya Gel) a rastgir û PSOE (Partiya Sosyalîst a Karker a Îspanyayê) de ye. Her du partiyên Îspanyolîst di butçeya 2024’an de têra xwe pere ji bo Galîsî terxan nekirin. Statuya zimanên Îspanyayê di …
Bêtir »65 welat ji Brîtanyayê serxwebûnê bi dest xistin
Pêla rizgariya neteweyî piştî Şerê Cîhanê yê 2. di nava koloniyên Brîtanyayê de derket asta herî bilind. Di nava demê de, hejmara welatên ji Brîtanyayê serxwebûna xwe bi dest xistin gihîşt 65’an. Împaratoriya Brîtanî beriya 1914’an dewleta herî mezin a cîhanê bû. Ji Îrlandayê heta Awustralyayê, ji Afrîkaya Başûr heta …
Bêtir »HEDEP banga Komara Demokratîk kir
HEDEP: “Demokratîkirina komarê wezîfeya me ya dîrokî ye.” Partiyê meseleya Kurd wekî “pirsgirêka Kurd” pênase kiri û banga avakirina “Komara Demokratîk kir. HEDEP bi kongreya xwe paradîgmaya KCK’ê qebûl kiribû ku li ser “niştimanê hevpar” û “neteweya demokratîk” hatiye avakirin. HEDEP di 100. salvegera damezrandina Tirkiyeyê de banga “avakirina Komara …
Bêtir »