Arşîvên Tag: xweserî

Herêm ji Fransayê statu dixwazin

Hevdîtinên Paris û Korsîkayê yên ji bo berfirehkirina xweseriyê bandorê li Bretonya û Alsasê jî kir. Lewma, rêvebirî û aktîvîstên li Bretonya û Alsasê ji bo heman daxwazî ketin nava hewldanan. Herêmên Fransayê ji bo otonomiyê bi dest bixin di nava hewldanan de ne. Navenda vê dînamîzma dawî Bretonyaya li …

Bêtir »

Serxwebûnxwaz û otonomîst li EFA’yê ne

Més per Menorca, Siciliani Liberi û Union Valdôtaine bûn endamên nû yên EFA’yê. Tifaqa Azad a Ewrûpî EFA tevneke siyasî ye ku di bin banê wê de 41 partiyên serxwebûnxwaz, herêmparêz û otonomîst cî digirin. Tifaqa Azad a Ewrûpî EFA bi endamên nû tevna xwe ya siyasî berfireh dike. Rêxistin …

Bêtir »

Valencia daxwaza otonomiyeke berfireh kir

Valencia herêmeke li rojhilatê Îspanyayê ye ku berfirehbûna erdên wê 23 255 km² ye. Nifûsa vê herêma li kêleka Derya Spî dirêj dibe, di ser 5 milyonî re ye. Valencia piştî demeke dirêj a bindestiyê, di 1982’an de statuya otonomiyê wergirt. Li Valenciayê ji bo parastina mafên herêmî çalakiyeke girseyî …

Bêtir »

Herêm daxwaza tevlîbûna biryaran dikin

RLEG (Herêmên Ewrûpayê yên Xwedî Erkên Qanûnçêkirinê) li bajarê Bilbao ya Welatê Baskê civiyan. Beşdarên civîna ku di 22’yê Adarê de hate lidarxistin, Deklerasyona Bilbaoyê qebûl kirin. Di belgeyê de pêdiviya şopandina sîstema Yekitiya Ewrûpayê û derfeta tevlîbûna biryaran a herêm û welatên biçûk hate pêşniyazkirin. RLEG (Herêmên Ewrûpayê yên …

Bêtir »

Macron otonomiyê pêşniyazê Korsîkayê kir

Fransa bi girava Korsîkayê re ji nû ve dest bi hevdîtinên ji bo otonomiyê kir. Serokomarê Fransayê Emanuel Macron ligel delagasyona hukumetê tevlî civînê bû. Tê ragihandin, pêşniyaza Fransayê li gorî modelên otonomiya giravên Derya Spî yên wekî Balear, Sîcîlya û Sardînyayê hatiye amadekirin. Fransa bi girava Korsîkayê re ji …

Bêtir »

Welatê Gal otonomiyê nîqaş dike

Welatê Galê ya bi ser Brîtanyayê ve otonomiyeke berfireh nîqaş dike. Sendîkaya Unison Cymru Wales di vê proseya gotûbêja di asta dînamîkên demokrasiyê de, pêşengiyê dike. Endamên vê sendîkayê di wê baweriyê de ne, divê erkên Welatê Galê bên zêdekirin. Nîqaşa dawî ji ber meseleya zêdekirina heqdestên xebatkarên sektora tenduristiyê …

Bêtir »

Brîtanya qanûneke Skotlandê veto dike

Brîtanya cara pêşî biryareke Parlamentoya Skotlandê veto dike. Ev yek di dîroka Skotlanda ku ji 1999’an û vir ve otonom e, cara pêşî pêk tê. Skotlanda li dûv serxwebûnê ye di meseleyeke navxweyî de rastî astengiya Brîtanyayê hat. Hukumeta Londonê diyar kir, ew ê biryareke Parlementoya Skotlandê veto bike. Bûyereke …

Bêtir »

Podcastên li ser otonomiyê

EURAC  ji bo danasîna otonomiyê dest bi bernameyeke podcastê kir. Bername ji aliyê Navenda Tecrubeya Otonomiyê ya di bin bane EURAC’ê de tê meşandin. EURAC (Akademiya Ewrûpayê ya Lêkolînê) ji bo danasîna otonomiyê dest bi bernameyeke podcastê kir. Bername ji aliyê Navenda Tecrubeya Otonomiyê ya di bin bane EURAC’ê de …

Bêtir »

Katalonya xebata dîplomasiyê xurtir dike

Konseya Komara Katalan delegasyonên dîplomasiyê dişîne  Andorra, Meksîka, Afrîkaya Başûr û Şîliyê. Konseya ku di 2018’an de li Katalonyayê hate damezrandin, dixwaze bi riya dîplomasiyê destekê bide doza serxwebûnê. Katalonya tora xwe ya dîplomasiya li cîhanê berfirehtir dike. Konseya Komarê ji bo dîplomasiyê çar delegasyonên din wezîfedar kir. Ev delegasyon …

Bêtir »

Xizaniya stratejîk û hilweşîna Sûrê

Avreş Jiyan Piştî xerakirina nava sûrê, kurdiya xwerû ya dihat axaftin, li nav taxên burjuva yên bajêr ên Tirkî li wan serdest e wenda bû. Bi koçên girseyî re, çanda sûra yek ji niştewarên ewil di bin zordariya modernîzma tirkan de, bi wextê re herifî. Zarokên nava sûrê yên kurdîaxîv, li …

Bêtir »

Li Karakalpakistanê berxwedana ji bo parastina statuyê

Komara Karakalpakistanê herêmeke xweser e a li rojavayê Ozbekistanê ye û bergirehbûna bi qasî 166.000 km2 ye. Nifûsa herêmê li derdora 2 milyonî ye û Karakalpak bi tenê 32 ji %ê vê nifûsê pêk tînin. Ji roja înê û vir ve, Ozbekistan ji ber bûyerên li rojavayê welêt di fokûsa …

Bêtir »

Welatê Gal daxwaza otonomiyeke berfireh dike

Hukumeta herêmî ya Galê ji Londonê dixwaze rêvebiriya sîstema edaletê dewrê wê bike. Hukumet diyar dike, ew dikare sîstema edaletê ya navxweyî ji Brîtanyayê baştir bi rê ve bibe. Welatê Gal ku ev 23 sal in xwedî otonomiyê ye, dixwaze kontrola xwe ya li ser meseleyên navwelat xurtir bike. Hukumeta …

Bêtir »

Fransa otonomî pêşniyazê Korsîkayê kir

Wezîrê Karên Hundir ê Fransayê Darmanîn di daxuyanîiya xwe ta çapemeniyê de got, Fransa amadeye otonomiyeke berfireh bide Korsîkayê. Bi vî awayî meseleya mafên neteweyî yê gelê Korsîkayê careke din ket rojeva raya giştî û rêvebiriya Fransayê. Bûyerên li Korsîkayê ev 2 heftene li bajarên Bastiayê, Ajaccio û Calviyê û …

Bêtir »

Alsas li dûv nasnameya xwe ya herêmî ye

Yek ji sebeba herî mezin a vê daxwazê, li herêmê ligel Fransî axaftina zimanê Almanî ye. Di dîrokê de ev herêm di destên  Almanyayê  de mabû û lewma qismeke welatî hin jî bi zimanê Almanî diaxivin. Fransaya xwedî tradîsyona jakoben, ji sedsala 18’an û vir ve bi polîtîkayên xwe cihêrengiya …

Bêtir »

Xewna kanak a serxwebûnê pêk nehat

  Proseya dekolonîzasyona Kaledonyayê ku 30 sal berê destpêkiribû, her car rastî astengiyekê tê. Duh li giravê referandûmeke din a serxwebûnê hebû û gelek welatî hêviya xwe bi vê dengdanê ve girêdabûn. Lê beriya dengdan pêk were, Eniya Kanak û Sosyalîst a Rizgariya Neteweyî FLNKS’ê banga boykotê li alîgirên xwe …

Bêtir »

Skotland referandûma serxwebûnê daxwaz dike

Skotland meseleya serxwebûnê careke din tîne rojeva Brîtanyayê…Partiya serxwebûnxwaz SNP dibêje, em ê hewl bidin ji bo serxwebûnê referandûmeke din lidar bixin….Lê hukumeta Brîtanî, vê carê jî bahaneyek dît ji bo bibe asteng, îcar korona kir hincet. Nicola Sturgeon: Eger bi qasî misqalek jî hurmeta te ji demokrasiyê re heye …

Bêtir »

Harîteya Otonomiyê ya Cîhanê êdî online e

Ev harîte bi riya Google Mapsê hatiye amadekirin û hemû herêmên otonom (xweser) ên li cîhanê nîşan dide. Di vê xebatê de du cureyên herêmên otonomiyê, bi du sembolên cihê tên nîşandayîn. Harîteya Otonomiya Cîhanê ji aliyê EURACê (Akademiya Ewrûpayê ya Lêkolînê) hat weşandin. Ev harîte bi riya Google Mapsê …

Bêtir »

Komên etnîk li dijî cûntaya Myanmarê şer dikin

Yek ji hîmê berxwedana li Myanmarê komên etnîk ên vî welatî ne.Ev komên cûda, ji bo mafên xwe yên neteweyî doza federalîzmê dikin.  Li pêşiya vê daxwazê jî astengiya herî mezin artêşa Mynamarê ye. Lewma miletên bindest bi hemû hêza xwe ligel protestoyên sivîl ciyê xwe digirin. Ji serê sibatê …

Bêtir »

Katalonya Rojavayê Kurdistanê nas dike

Parlemena Katalonyayê wê bi rojeva naskirina rêvebiriya xweser a Rojavayê Kurdistanê bicive..Pêşniyaznameya li ser mijarê, ji aliyê 4 partiyên katalan ên di parlemenê de hat îmzekirin..Di belgeyê de Rojava wekî parçeyeke Kurdistanê tê destnîşankirin. Li cîhanê parlemena Katalonyayê bû parlemena yekemîn ji bo naskirina Rojava wê bicive. Pêşniyaznameya li ser …

Bêtir »

Nûnerên Korsîkayê êdî di Senatoya Fransayê de ne

Di salên dawî de tevgera netewperwer a Korsîkayê bi serfiraziyên xwe yên di hilbijartinan de balê dikişîne ser xwe..Di hilbijartinên dawî de, cara yekemîn siyasetmedarekî welatparêz a Korsîkî ji bo senatoya Fransayê hat hilbijartin.. Ev encam dilê endamên doza serxwebûna Giravê xweş kir û li Korsîkayê bi kêfxweşî hat pêşwazîkirin.. …

Bêtir »

Kaledonyaya Nû ji bo serxwebûnê referandûm li dar dixe

Li Kaledonyaya Nû ku koloniyeke Fransayê ye pêvajoya referandûma serxwebûnê destpê kir. Rêvebiriya giravê lîsteyên hilbijêran amade kir û ew pêşkêşî welatiyan kirin. Di vê hilbijartinê de gelê Kanak ku xweciyên Kaledonyaya Nû ne û wê kesên ji 1994’an û vir ve li giravê dijîn, wê karibin dengên xwe bi …

Bêtir »