Arşîvên Tag: kurdî

Li pêşiya me tofan heye!

Necat Ayaz Çawa têkoşîneke li dijî dagirkerekî dikare bi zimanê vî dagirkerî bê meşandin? Û ji vê jî wêdetir, ev têkoşîn çawa dikare bigihîje encamê? Di 1598’an de Con O’Neillê welatparêz ku hemû jiyana wî bi têkoşîna li dijî kolonyalîzma îngilîz derbas bûbû, di ber sikratê de ev şîretan li …

Bêtir »

Dejenerasyon û zimankujî

Necat Ayaz Îrenîûs: Tiştekî çiqas ecêb e ku di nava îngilîzan de bi zimanê îrlandî bê axaftin? Tiştekî sosret e ku miletekî ji zimanê miletekî din hez bike. Ev, karên kesên çepel in û sebeba gelekî xerabiyan e. Di dawiya sedsala 16.an de îngilîzên ji xwe bawer êdî li hember …

Bêtir »

Li bakur kurdî çawa têk çû?

Ez berpirsiyariya çîna navin a di windabûna zimanê kurdî de nîqaş nakim û nabêjim tenê rola wê heye. Ez dibêjim ew bi vê sekna xwe ya li dijî kurdî, bi politikaya asîmîlasyonîst a dewleta tirk re hevkariyê kiriye. Elîtên kurd di siyaseta giştî û şaredariyan de, zimanê kurdî kirin qurbana …

Bêtir »

Dadgeha Ewrûpî ji bo kurdî Tirkiyeyê mehkûm kir

Dadgeha Mafê Mirovan a Ewrupa têkildarî çalakiyên ji bo zimanê dayikê biryara xwe da. Dadgehê diyar kir, lidarxistina çalakiyên ji bo zimanê dayikê ne sûc e. Kesê bi navê Hakim Aydin sala 2009’an ji ber ku li Tirkiyeyê hatibû binçavkirin, serî li dadgeha Mafê Mirovan a Ewrûpayê da. Sedema binçavkirina …

Bêtir »

Çîna bajarî li hember kurdî asteng e

Amed ji bo Kurdan eniya herî mezin a şerê ziman e û wiha xuya dike, Kurd li vir newêrin li hember serdestiya Tirkî têkoşînekê bidin destpêkirin. Ez ditirsim aqûbeta paytexta Kurdistanê jî bibe wekî Dublinê. Çalakgerê ziman û wergêr Necat Ayaz bi rasthatina Roja Zimanê Dayikê ya Cihanê hizrên xwe …

Bêtir »

‘Ziman û çand ne tenê pirsgirêka çend kesan e lê pirsgirêka hemû kurdan e’

Ji sekreteryaya Tora Ziman û Çandan Zana Farqînî û Cevahîr Sadak Duzgun diyar kir ku xebata wan li derveyî partî û rêxistinan e. Farqînî û Duzgun destnîşan kir ku divê her malbat di mala xwe û di jiyana rojane de bi zimanê xwe biaxive û hînî zarokên xwe bikin. Farqînî …

Bêtir »

Şoreşa ziman dikare li kolanan pêk were

Bi ya min, li bakur proseyeke Îrlandayîbûyînê pêk tê. Pevçûna giran a bi dewletê re, dînamîzmeke berfireh a siyasî û ne xwedî forma serxwebûnê be jî, hebûna dîskûrsa antî-kolonyal lêbelê ji ber ku ziman qadeke bingehîn a berxwedanê nehatiye dîtin gav bi gav hilweşîna ziman elametên Îrlandayîbûyînê ye. Bi ya …

Bêtir »

Tora Ziman û Çandê hat damezrandin

Civîna bi navê ‘Tora Ziman û Çanda Kurd’ ku li ser banga nivîskar, rewşenbîr, hunermend, hiqûqnas, civaknas, siyasetmedar, karsaz, rojnameger û zimanzanên kurd ên mîna Ahmet Turk, Îmam Taşçier, Tarik Ziya Ekîncî, Rênas Jiyan, Selîm Temo, Fûat Onen, Şefîk Beyaz, Zana Farqînî, Samî Tan, Mîkaîl Bilbil, Kadrî Yildirim, Ferda Cemîloglu, …

Bêtir »

Li Amedê însîyatîfeke ziman tê damezrandin

Saziyên kurd ên li bakurê Kurdistanê biryarê dan însîyatîfele sivîl a zimanê kurdî damezrînin. 13 saziyên li Amed/Diyarbekirê, di 31 Tebax-1ê Îlonê de komxebata bi navê “Piştî OHAL (Rewşa Awarte) Rewşa Kurdî” li dar xistin. Saziyên beşdarê vê komxebatê bûn, di derbarê civînên xwe de encamnameyekê ragihandin. Di encamnameyê de …

Bêtir »

Betlaneyek ji Kurdî re

Luqman Guldivê Bi 15 zarokên ji Elmanya û Fransayê li Brotanyayê (Bretonya) kampa zimanê Kurdî bi rê ve çû. Ev însîyatîfa dêûbavan a ji ber pêdiviya wan û zarokên wan dikare berfireh û profesyoneltir bibe. Li gundê Mahalon ê li wî serê Fransayê, ya rastî li wî serê Brotanyayê beriya …

Bêtir »

Li lîseyên Nashvilleê perwerdeya kurdî dest pê dike

Dibistanên Dewletê yên bajarê Nashvilleê ya li Amerîkayê biryar hat dayîn ku di beşa zimanên dinyayê de dersên zimanê kurdî bê dayîn.  Li gorî vê biryarê, wê li lîseyan polên kurdî bên vekirin û perwerdeya bi kurdî dest pê bike. Desteya rêvebiriya The Metro Nashville Public Schools a li Nashvilleê …

Bêtir »

“Wextê min li hesin dixist, weko cin dihatin min”

Ferîd Demîrel “Mîr gote min, got ‘Ez ê Hawarê ji te re bişînim û li wan deran bela bik. Pisqilêt jî ji min re şand. Ez pê li gundan digeriyam. Min dida pişta xwe, ez diçûm serxetê. Min li hesin dixist.” Ji ber ku di 15ê Gulana 1932yê de kovara …

Bêtir »

JI EDÎTOR

15 Gulanê çend sal berê ji aliyê KNK’ê ve wekî Cejna Zimanê Kurdî hat îlankirin. Ev cejna ku dixwaze meşruiyeta xwe ji roja weşandina Hawarê bigire helbet watedar e. Mixabin dema mirov li pratîka 15 salên dawî ya aktorên li vê cejnê xwedî derdikevin dinêre daxwaza pîrozkirina cejneke bi vî …

Bêtir »

Japon fêrî kurdî dibin

Aniha li Beşa Xebatên Biyanî ya Zanîngeha Tokyoyê eleqe û tercîha herî zêde ji bo dersa hilbijarî ya kurdî ye. Ev jî nîşan dide ku zanîngehên din ên li Japonyayê jî wê dersa kurdî bigirin nava bernameya xwe. Li Japonyayê di demên dawî de eleqederiyeke berfireh ji bo zimanê kurdî …

Bêtir »

Pirtûka Destan a Nûçegihaniya Zarokparêz bi tirkî û kurdî hate weşandin

Pirtûka destan a nûçegihaniya zarokparêz, bi navê xwe yê din pirtûka bi navê Nûça û Zarok li Pirtûkxaneya Nûçegihaniya Zarokparêz hatiye zêdekirin. Umay Aktaş Salmanê pirtûk nivîsandiye, Ezgi Komanê jî ji bo weşanê amade kiriye. Pirtûk ji hêla Mûrat Bayram û Ferîd Demîrel, edîtorên bianetê û Abdulselam Yildirim, stajyerê bianet …

Bêtir »

AtolyeBIA wê Kargeha Medyaya Kurdî çêbike

Weqfa Ragihandinê ya IPSyê dê 27-28ê Nîsanê Atolyeya Rojnamegeriya Kurdî û Wergerandina Nûçeyan li AtolyeBIAyê pêk bîne. Edîtorên bianet kurdîyê, Murat Bayram û Ferid Demirel dê dersan bidin. Her weha rojnameger Hatice Kamera ku ji BBC tirkiyê, SBS Kurdî û VOA Kurdî ye re nûçeyan çêdike û rojnameger Safiye Alagaşa ku endama Platforma Rojnamegerên Jin a Mezopotamyayê wê …

Bêtir »

Bi Emîr Hesenpûr re li ser Zimên û Neteweyê

Hevpeyvîn: Zanyar Umranî Ji Soranî: Mistefa Dewlemend Gelo girîngîya zimanê standard di cih de ye û firehîya cografyaya zaravayên Kurdî çawa çawa ye? Yekîtîya zimên di vê serdemê de tiştekî pêwîst e. Ji ber ku pêwendîya di navbera mirovan de gelekî belav bûye, wekî ku dibêjin, dinya bûye gundek. Li …

Bêtir »

EDEBÎYATA MODERN A KURDÎ HAT WEŞANDIN

Pirtûka dijîtal li ser edebiyata kurdî modern ku ji aliyê nivîskar Cîhan Roj hatiye nivîsandin, li ser înternetê hat weşandin. Pirtûk ji pexşan û hevpeyvînan pêk tê ku hîn ji wan di kovar û malperan de hatine weşandin. Nivîsên mayî jî ji aliyê nivîskar nû hatine nivîsandin. Di pirtûka dîjîtal …

Bêtir »

Tora nivîskaran vebû

Koma avakarên niviskar.orgê di dawiya belavoka xwe de gotine “tu têkiliya vê xebatê bi tu partî û rêxistin û tevgerên sîyasî an nesîyasî ve tune ye.” Bi vê gotinê deriye xwe bo hemû nivîskaran re vekiriye û eşkere gotiye nivîskarên ji fikr û ekolên cûde dibe ku bi hev re …

Bêtir »

Danerê yekemîn ferhenga Kurdî/Erebî Yûsiv Diyaaddîn Paşa Elxalidî (1842-1906)

Ferhenga Elhediye elhemîdiye  ferhengeke  ku gelek peyvên kurdî yên resen ji windabûnê parastin e, ew hêjaye ku hîn bêtir li ser were xebitandin û hemî peyv û gotinên di nav de, cihên xwe di ferhengên nûjen de, her wisa di nivîsên  her nivîskarekî kurd de cih bibînin.   Jan DOST Yûsiv …

Bêtir »

“Ferhengoka Kurdî-Tirkî ya Nûçegihaniya Zayenda Civakî” hate weşandin

Ji Gulana 2016ê ve bia kurdî wan nivîsan diweşîne ku em li ser wan fikirîne. Mîsyona me ew e ku divê em girîngîyê bidin qaîdeyên rêzimana kurdî û di heman demê de girîngîyê bidin “nûçegihaniya mafparêz.” Ferhengoka Kurdî (Kurmancî)-Tirkî ya Nûçegihaniya Zayenda Civakî ya Murat Bayram û Ferid Demirel, edîtorên …

Bêtir »