Dîlawer Zeraq Dibetî ev e; „gava qad û çepera zimanê kurdî ji destê sekuleran were girtin, gelo gengaz e qada siyaseta kurdan ya ku ji 1925an û bi vir ve ye li ser kevneşopîyeke berxwedêr hatiye avakirin, were qelskirin?“ Ez tenê wekî AKP-Huda-Par berê xwe nadim meseleyê. Ji ber ku …
Bêtir »Şîlî di 1818an de serxwebûnê ragihand
Şîlî di 12ê sibata 1818an de bi danezanekê serxwebûna xwe ragihand. Di 1817an de artêşa îspanyol di Şerê Chacabucoyê de şikestin xwar û rê li ber serxwebûnê vebû. Şîlî di 12ê sibata 1818an de bi danezanekê serxwebûna xwe ragihand. Danezana Serxwebûnê ya Şîlîyê ye piştî şerê rizgariyê ya li hember …
Bêtir »Nifûsa bakurê Kurdistanê 17 mîlyon e
Nifûsa bakurê Kurdistanê ji 17 milyonan derbas kir. Riha bi 2,214,000 nişteciyan bû parêzgeha xwedî nifûsa herî mezin a bakur. Erdexan jî bi 93,000î ji aliyê nifûsê de wekî parêzgeha herî biçûk derket pêş. Nifûsa bakurê Kurdistanê ji 17 milyonan derbas kir. Ev dane ji hejmara hemû nişteciyên 25 parêzgehên …
Bêtir »Aboriya Katalonyayê mezin dibe
Hilberîna Navxweyî ya Tomerî Katalonyayê ne tenê ji Îspanyayê lêbelê ji gelek welatên Yekitiya Ewrûpayê jî baştir e. Idescatê diyar kir, Hilberîna Navxweyî ya Tomerî ya Katalonyayê di 2023’an de % 2.6 mezin bûye. Aboriya Katalonyayê ji Îspanyayê zêdetir pêş dikeve. Agahiya derbarê mijarê de ji aliyê Saziya Statîstîkê ya …
Bêtir »Li Fransayê daxwaza wekheviya zimanan
Dewleta fransî ji ber helwesta wê ya li hember zimanên “herêmî” hat protestokirin. Bi dehan xwendekarên lîseyê yên ji Bretonya, Korsîka, Alsas, Moselle, Oksîtanya û bakurê Baskê tevlî çalakiyê bûn. Ji Fransayê hat daxwaz kirin, xala 2. a destûra bingehîn biguherîne û têra xwe fon ji bo perwerdeya zimanan terxan …
Bêtir »“Türkiyelileştiremediklerimizden misiniz?”
Divê em bipirsin ka çima xema pirdengî ya ku li ser van civakan nayê ferzkirin ji bo me ferz e. Niha dema afirandina dîskûrekê ye ku aîdî me û organîk e. Bila tirk Tirkiyeyê û faris jî Îranê demokratîk bikin. Werin em bala xwe bidin ser tiştên ku aîdê me …
Bêtir »Kongreya samîyan di 1917an de civîya
Samiyên norwêcê ji têkoşîna neteweyî re pêşengiyê kirin û di 6êsibata 1917’an de li Trondheimê Kongreya Yekemîn kom kirin. Ji hemû erdên samî lê dijîn 150 nûner tevlî vê kongreyê bûn. Di kongreyê de di meseleyên çêrandina pezkoviyan, têkoşîna hiqûqî, perwerde û birêxistinkirina civakê de biryar hatin girtin. Miletê samî …
Bêtir »Miletê ziman biparêze têk naçe
Ogmundur Jonasson:Ez dikarim vê eşkere bêjim, miletê ku xwedî li çand û zimanê xwe derdikeve û ji bo edaleta civakî têdikoşe, tu carî têk naçe. Jonasson got, “statuya başûrê Kurdistanê di bin xetereyê de ye û da zanîn ev mesele bandorê wê li xerabûna jeopolîtîka herêmê jî bike. Wezîrê Edaletê …
Bêtir »Weimar qonaxeke giring a dîroka Almanyayê ye
Komara Weimarê yek ji qonaxeke girîng a di riya Almanyaya demokratîk û federal de ye. Meclîsa Weimarê di nava vê bê bêaramiyê de kom bû û xwest bi riya hin reforman dewleta heyî biparêze. Bingehên Komara Weimarê bi destûra bingehîn a ji aliyê sosyologê navdar Max Weber, akademîsyen Hugo Preuss …
Bêtir »Peymana Brîtanya-Maorîyan184 sal berê hat îmzekirin
Peymana Waitangi di 6ê sibata 1840an de maoriyên xwecî re hat îmzekirin. Nûnerê Împaratoriya Brîtanî William Hobson û nûnerên maorîyan vê peymanê îmze kirin. 500 serekeşîrên maorî tevlî merasîma îmzeyê ya peymana dîrokî bûn. 6ê sibatê salvegera 184. a peymana maoriyan a bi Brîtanyayê re ye. Peymana Waitangi di 6ê …
Bêtir »Aktîvîstên ziman ji bo bretonî meşiyan
Li Bretonyayê meşeke ji bo parastina zimanê dayikê hat lidarxistin. Pêşengiya çalakiyê ji aliyê tora zimanên dibistanên bretonî Diwan û çend rêxistinên din hat kirin. Ji ber sekna wê ya meseleya polîtîkaya ziman de rêvebiriya parêzgeha Côtes-d’Armorê hat protestokirin. Li Bretonyayê di 3ê sibatê de meşeke ji bo parastina zimanê …
Bêtir »Turkey signals tougher response to PUK over PKK links amid Kurdish unity over Kirkuk
If the Patriotic Union of Kurdistan (PUK) does not distance itself from the Kurdistan Workers’ Party (PKK), Turkey may take “further steps” in response, Turkish Foreign Minister Hakan Fidan said in an interview on Sunday. Turkish Foreign Minister Hakan Fidan has threatened the Patriotic Union of Kurdistan (PUK) for not …
Bêtir »Sibatê li Kurdistanê şer giran bû
Hêzên Parastina Gel (HPG) encamên şer ên ji bo meha kanûna paşîn a 2023’an eşkere kirin. HPGê ragihand, di encama çalakiyên wê de 99 leşkerên dewleta tirk hatine kuştin. Hêzên Parastina Gel (HPG) encamên şer ên ji bo meha kanûna paşîn a 2023’an eşkere kirin. HPGê ragihand, di encama çalakiyên …
Bêtir »Konferansa Yaltayê 79 sal li dûv xwe hişt
Konferansa Yaltayê 79 sal li dûv xwe hişt. Lîderê Sovyetê, Josef Stalin, serokê Amerîkayê Franklin D. Roosevelt û serokwezîrê Brîtanyayê Winston Churchill tevlî vê bernameyê bûn. Bi vê konferansê derbarê dîzayna cîhana piştî şer de biryarên giring hatin girtin. Konferansa Yaltayê ya ber bi dawiya Şerê Cîhanê yê Duyemîn hat …
Bêtir »Kampanyaya ji bo Dersa Kurdî berdewam dike
Kampanyaya ji bo Dersa Kurdî ya li bakurê Kurdistanê û Tirkiyeyê berdewam dike. Serîlêdanên ku di 30ê kanûna paşîn de dest pê kir, di 12ê sibatê de bi dawî dibin. Aktîvîstên Hereketa Zimanê Kurdî (HezKurd) û Komeleya HezKurdê ji bo serîlêdanan kampanyayê dimeşînin. Kampanyaya ji bo Dersa Kurdî ya li …
Bêtir »Amerîka li hember Îranê paş ve gav navêje
Şêwirmendê Ewlekariya Netewî ya Amerîkayê Jake Sullivan li ser aloziya Amerîka-Îranê ji NBCyê re axivî. Sullivan piştrast kir, ew ê êrîş û tedbîrên din li dijî komên girêdayî Îranê yên li Rojhilata Navîn bidomin. Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê (DYA) ragihand, ew ê êrişên li dijî komên destekê ji Îranê digirin, …
Bêtir »Hejmara 5. a LEWergerê hat weşandin
LEWerger kovareke wergerê ye ku ji 4 mehan carekê tê weşandin. Zimanê kovarê bi giranî kurmancî ye lê wergerên bi zazakî û soranî jî di kovarê de tên weşandin. Heta niha ji 15 zimanên cîhanê 250 tekst hatine wergerandin ku piraniya wan helbest in. Hejmara 5.an a kovara LEWergerê hat …
Bêtir »Hejmara sibatê ya Kurdistanê hat weşandin
Hejmara sibatê ya Kurdistanê li ser înternetê hat weşandin. Bi meha sibatê re ev dibe sê hejmarên Kurdistanê tên weşandin. Kurdistan wekî bulteneke Infowelatê tê amadekirin û tevî ku bingeha xwe ji nûçeyên malperê digire, cî dide nivîsên li derveyî malperê jî. Di serî de serxwebûn, mijarên di warê self-determînasyonê …
Bêtir »Kesayeta tirkmanc
Rênas JIYAN Ji bo tirkmancan kurdbûn ne hebûn e, “henek”ek e. Çawa mirov carna ji acizî ji xwe re henekekê dike û sebra xwe pê tîne, kurdbûn jî wiha, henekek e. Nostaljiyek e kurdbûn ji bo tirkmancan, ne realîte ye ew, çûye, miriye; ax, kurdbûn ax! Tirkmancbûn biyanîbûnek e. Kesayeta …
Bêtir »Radyoya Swêdê weşana kurdî radiwestîne
Beşa Kurdî ya Radyoya Swêdê weşana xwe di 1ê nîsanê de bi dawî dike. Rêvebiriya Radyoyê ji bo vê biryarê mesrefên zêde hincet nîşan da. Bawerî ev e, sebeba esasî bazara ji bo NATOyê ya bi Tirkiyeyê re ye. Beşa Kurdî ya Radyoya Swêdê weşana xwe di 1ê nîsanê de …
Bêtir »Armanc parastina nasnameya Hezoyê ye
Ciyên ku qeyûm hatine tev jî ji aliyê aboriyê ve têk çûne. Tiştên dûrî me, dûrî edet û çanda me dixwazin bi cî bikin. Mînakek ez bidim. Li Hezoyê Festîwala Hemsî lidarxistin. Li vir ewqas berhemên me yên dîrokî hene, çandeka me ye xurt heye lê nabin mijara festîwalê. Hezo …
Bêtir »