Arşîvên Tag: polîtîkaya ziman

Samî TAN Rewşa zimanê kurdî li bakurê Kurdistanê û Tirkiyeyê ne baş e; ji ber ku beşeka mezin a kurdan zimanê kurdî hînî zarokên xwe nake. Li gorî rapirsînên ku li qadê hatine kirin, di warê axaftina bi dê û bavan re dema ku mirov nifşên berê û yên nû …

Pirtûka bi sernavê ‘Ji bo galîsî’ azadî hat weşandin. Hebûna galîsî ya di perwerde, edalet, rêveberî, televîzyon, platformên dîjîtal, aborî, tendurustîyê de mijarên vê xebatê ne. Rewşa sosyolînguîstîk a zimanê galîsî bû mijara pirtûkekê. Pirtûka bi sernavê ‘Ji bo galîsî azadî: Polîtîka, bikaranîn û meyla ziman li Galîsyayê’ hat weşandin. …

% 36.5ê kesên li Barcelonayê dijîn di jiyana rojane de katalanî bi kar tînin. Ev daneyên ku parazvanên vî zimanî xist nava fikaran, bi Rapirsîya Xizmetên Şaredarîya Barcelonayê derket holê. Katalanî li paytexta Katalonya Barcelonayê sal bi sal kêmtir tê axaftin. Lêkolîneke dawî nîşan dide, ji % 36.5ê kesên li …

Hevpeyvîn: Necat AYAZ Li Bakur Weqfa Mezopotamyayê dixwaze bi konsensusekê, karê standardîzasyona kurdîya kurmancî pêk bîne lê em dibînin ku gelek zehmetî derdikeve pêşberî wê û meşrûîyeta wê tê nîqaşkirin. Eger desthilatek li paş wan hebûya ev kar gelekî hêsantir dibû. Lê divê mirov ji bo vê meseleyê bixebite û …

Di konteksta me de, divê em bêjin li Welatê Baskê em ne xwedî dewlet in. Loma jî em nikarin polîtîkaya ziman a ji bo vejîyandina zimanê xwe qasî ku pêwîst be pêş bixin. Em herdem girêdayî dewletên îspanyol û fransî ne. Zimanê me li ber zimanên hegemonîk zimanekî ne zêde giring …

Wergera ji îngilîzî: Dr. Dilawer ZERAQ Ne tenê zanîna zimanan, divê em bikaranîna zimanan jî zêdetir bikin û ev yek ne tenê bi vîna mirovan çêdibe. Divê em qadên bikaranînê, qadên berxwarinê yên bi zimanê xwe ava bikin da ku li wan deran hemû çalakî karibin bi awayekî normal û …

Samî Tan: “Tunekirina ziman di encama polîtîkayên qirkirina zimanî de pêk tê. Rewşa nemana ziman û axêveran ji ber polîtîkayên qirkirinê ye. Ji bo ku hêzê bi dest bixin, ne bi tenê bajaran bi dest dixin, di heman demê de zimanê wî gelê jî tê tunekirin. Çarenûsa qedera zimanê me …

Zanîna zimanê baskî (euskara) ya li herêma Navarrayê her ku diçe zêde dibe. Daneyên dawî nîşan didin, ji % 26.7ê niştecîhên li herêmê kêm an zêde bi zimanê baskî dizanin. Baskî bi rêjeya ji % 74an zimanê niştecîyên şaredarîyan e ku li herêma baskî xwedî statû ye cî digirin. Zanîna …

Li herêma Galîsyayê ya li Îspanyayê çalakîyeke mezin a ji bo zimanê galîsî hat lidarxistin. Pêşengîya çalakîyê ji alîyê platforma ziman Queremos Galego (Em galîsî dixwazin) ve hat kirin. Ji bo bêkerîya Plana Giştî ya Zimanî ya Normalkirina Ziman hukumeta otonom hat şermezar kirin. Li herêma Galîsyayê ya li Îspanyayê …

Bi taybetî dixwazim vê bêjim; wisa xuya dike ku sazî û dezgeh, bi awayên berê, bi pratîka berê didomînin kar û xebatên xwe; ger em wisa bidomînin, em ê nikaribin bi pêngavan bi pêş ve biçin; ji ber ku ew rê û rêbazên berê ji alî sîstema dewletê û sîstema …

Receb Dildar Pêşnîyaza sêyem ji bo kreşên Kurdî ne. Bi min a herî girîng jî ev e. Lê divê ev kreş wek sembolîk neyên vekirin. Li gorî nufûsê, li her taxê bi dehan kreş bên vekirin û ev kreş bê pere bin. Ji bo kreşan divê mamosteyên kurdî bên tayîn …

Hesen Huseyîn DENÎZ Em kurd miletekî wiha ne, ku bi serok, rêber, pêşeng û birêvebiran ve pir girêdayî ne. Ew çi bikin em wan dişopînin, em xwe ji bo wan dikujin, ew berê me bidin xerabiyê em xerab dibin, ew berê me bidin qenciyê, em qenc dibin. Ji bo wê …

Jîn Aryen Lewre tu jîngeh tenê ji kuçe û kolanan, ji kevir û daran pêk nayên. Bajar tenê ne rê û avahî ne! Gund tenê ne dar û zêvî ne! Heke zarokên vî welatî li kuçe û kolanan lîstikên xwe li gor çand û zimanê xwe nelîzin gelo em dikarin …

Heval DILBIHAR * Ji 500î zêdetir nivîskar, helbestkar, akademisyen, hunermend, rojnameger û rewşenbîrên kurd ên ku li çar milên Kurdistanê û cîhanê dijîn bi daxuyaniyeke çapemeniyê bi awayekî zelal, bi taybetî ji ber wê danezanê piştgirî dan DEM Partiyê. Niha, li gel hemû derdorên civaka kurd ên neteweperwer, bi taybetî …

Katalonya ji bo katalanî di nava sînorên Fransayê de zindî bimîne polîtîkaya piştgirîyê dimeşîne. Hukumeta katalan biryarê da, 650,000 euro ji bo dibistanên katalanî yên bi navê La Bressola terxan kir. Katalonya ji bo katalanî di nava sînorên Fransayê de zindî bimîne polîtîkaya piştgirîyê dimeşîne. Polîtîkaya hukumeta katalanî bi taybetî …

Hevpeyvîn: Necat Ayaz Samî Tan zimanzan û aktîvîstekî kurdî ye ku herdem di meseleya ziman de navê wî derketî ye pêş. Zimanzan tevî xebatên xwe yên lêkolînî, di demên dawî de li ser asîmîlasyona zimanî hişyarîyan dike. Tan ji destpêkê ve, bi mexseda parastina kurdî hevkarîya bi sîyasetê re diparêze …

Qada siyasî divê ji bo danpejirandina van polîtîkayan û plansaziya ku ji aliyê Kurdan ve hatî destnîşankirin, bi tevahiya hêza xwe bixebite. Heke bi vî awayî nebe, zimanê ku em wek ‘hîma bingehîn a netewîbûnê’ pênase dikin û peywir û barekî ev qas giran datînin ser piştê, dê bi tenê …

Hejmara zarokên li dibistanên Almanyayê Kurdî fêr dibin gelek kêm e. Li gorî nûçeya Ozgur Polîtîkayê li 42 dibistanên Almanyayê 3,000 zarok Kurdî fêr dibin. Ji 16 eyaletan bi tenê li 5 eyaletan polên Kurdî hene. Almanya li cîhanê welatê yekemîn e ku diyasporaya Kurd herî zêde li nava sînorên …

Dewleteke sondxwarî ku te qir bike, wê çima zimanê te bike zimanekî fermî? Heger tu zorê bidiyê û tu nîşan bidî, ew nikare te qir bike, hingê ew ê ji bêgavî ber bi aliyê te ve gavan biavêje. Wekî din ti rêya din li ber te nîne! Doh li Mexmûrê …

Parlamentoya Moldovayê zimanê welêt wekî “zimanê Romenî” pênase kir. Bi vê encamê, careke din siyaseta Moldovayê li ser meseleyeke bingehîn a welêt ji hev veqetiya. Alîgirên yekitiya bi Romanyayê re ku dixwazin Moldova ji Rûsyayê dûr be, pênaseya “Romenî” bi kar tînin. Li hember vê komê jî alîgirên Rûsyayê di …

Bi makeqanûna 1996’an, Afrîkaya Başûr ligel Afrîkaan û Îngilîzî 9 zimanên din wekî zimanên fermî naskir. Di rêvebiriya Kongreya Neteweyî ya Afrîkayê de prestîja zimanên xweciyên reşik ên welêt gav bi gav bilind bû. Tevlî vê, bikaranîna zimanên afrîkî di sektora perwerde, kar û rêvebiriya fermî de zêde bû. Forûma …