Pisporê federalîzmê Khim Lal Devkota gotareke bi sernavê “dersên Swîsreyê yên ji bo rêwîtîya federal a Nepalê” nivîsand. Di gotarê de tê gotin, “mînaka Swîsreyê nîşan dide, rêvebirina baş, sazîyên xurt û federalîzma kêrhatî pêdivîyên ji bo pêşketinê ne.” Nepal welatekî Asyayê ye ku piranîya erdên wê ji Çiyayên Hîmalayayan pêk …
Bêtir »Konfederalîzma Swîsreyê: Kantona Vaudê
Fatoş Demirtaş Vaud bi nifûs û erdên xwe kantona herî mezin a li rojavayê Swîsreyê ye. Ji alîyê berfirehbûna erdên xwe jî Vaud kantona çaremîn e. Kantona Vaudê di çarçoveya sîstema federal a Swîsreyê de xwedî erkên, qanûnçêkirin, îdarî û darazê ne. Grand Conseil (Konseya Bilind) parlamentoya kantonê ye û …
Bêtir »Komxebatek li ser self-determînasyonê hat lidarxistin
Enstîtuya Kurdî ya Lozanê pêşengî ji komxebatekê re kir ku di 26 tîrmehê de li Château d’Ouchy (Keleya Ouchyê) ya li bajarê Lozanê hat lidarxistin. Di dawiya komxebatê de deklarasyonek hat eşkerekirin ku tê de îşaret bi mafê self-determînasyonê ya kurdan hat kirin. Bajarê Lozanê îsal di 102. salvegera parçebûna …
Bêtir »Mîhrîcana zarokên kurd li Swîsreyê hat lidarxistin
Bajarê Wintherthurê ya li Kantona Zurichê malovanîyê ji mîhrîcana zarokên kurd re kir. Mîhrîcan ji alîyê bernameyê ve gelek dewlemend bû. Swîsre di salên dawî de bi çalakîyên ji bo zimanê kurdî bêtir derdikeve pêş. Kursên kurdî yên bi desteka kanton û beledîyeyan tên lidarxistin, hin ji van destkeftinan e. …
Bêtir »Welatên Ewrûpayê bi Îranê hevdîtinê dikin
Wezîrên karên derve yên Fransa, Almanya û Brîtanyayê bi Îranê re li Swîsreyê dicivin. Welatên ewrûpî dixwazin di civîna li Cenevê de meseleya nukleerê ya Îranê çareser bikin. Bi vê jî armanc ev e, berîya şer belavî herêmê bibe an rejîma Îranê hilweşe alozîyê bidawî bikin. Ewrûpa ji bo bidawîkirina …
Bêtir »Swîsre kontrola li ser penaxwazan giran dike
Fatoş Demirtaş Swîsre wê êdî bikaribe telefonên destan, kompîtur û hemû alavên din ên elektronîk ên penaxwazan kontrol bike. Biryara li ser vê mijarê ji alîyê hikumeta federal a Swîsreyê ve hat dayîn. Swîsre kontrola li ser penaxwazan derdixe asta herî bilind. Welatê Çîyayên Alp êdî wê bikaribe hemû arşîva …
Bêtir »Şahîya zimanê kurdî li Cenevê hat lidarxistin
Fatma Şik Enstîtuya Kurdî ya Swîsreyê li Cenevê pîrozbahîyeke ji bo zimanê kurdî li dar xist. Di bernameyê de sînewîzyon, panel û performansên hunerê hatin pêşkêşkirin. Şagirtên asta yekemîn di heman bernameyê de belgeyên xwe girtin. Bajarê Cenevê ya li Swîsreyê ji pîrozbahîyeke Cejna Zimanê Kurdî re malovanîyê kir. Mijarên …
Bêtir »Enstîtuya Kurdî ya Lozanê hat damezrandin
Sazîya bi navê Enstîtuya Kurdî ya Lozanê di 4ê gulanê de bi resepsîyonekê hat vekirin. Di bernameyê de bi kurdî û fransî deklerasyon û armancên Enstîtuya Kurdî ya Lozanê hatin ragihandin. Hat dîyarkirin, armanca sereke ya sazîyê parastina mafên neteweyî yên kurdan e. Enstîtuyeke kurdî ya din li Ewrûpayê dest …
Bêtir »Hejmara penaxwazan li Swîsreyê kêm bû
Fatoş Demirtaş Di 2024an de hejmara kesên li Swîsreyê serî li mafê penaberîyê dan, kêm bû. Par, 27,740 kes li vî welatî serî li mafê penaberîyê dane. Sebeba vê yekê kêmbûna koça ji Tirkîye, Afganistan û Sûrîyeyê ye. Hejmara penaxwazan li Swîsreyê kêm dibe. Swîsreyê ragihand, di 2024an de hejmara …
Bêtir »Swîsre naxwaze mercên welatîbûnê hêsan bike
Fatoş Demirtaş Swîsre daxwaza hêsankirina şertûmercên mafên welatîbûnê red kir. Hikumeta federal got, daxwaz erkên kantonan û prosedûrên federal ên welatîbûnê binpê dike. Ji ber qanûnên giran ên welatîbûnê, ji % 27ê nifûsa Swîsreyê ne xwedî mafên polîtîk in. Hikumeta Swîsreyê pêşnîyaza hêsankirina şertûmercên ji bo welatîbûnê red kir. Biryara …
Bêtir »SEKO-Kurdistan ji UNESCOyê re name şand
Platforma Zimanê Kurdî ya li Cenevê (SEKO-Kurdistan) li Swîsreyê dîplomasîya ziman dimeşîne. Platformê bi wesîleya Roja Zimanê Dayikê nameyekê ji Rêxistina Perwerde, Zanist û Çandê ya Neteweyên Yekbûyî (UNESCO) re şand. Platforma Zimanê Kurdî ya li Cenevê (SEKO-Kurdistan) li Swîsreyê dîplomasîya ziman dimeşîne. Platformê bi wesîleya Roja Zimanê Dayikê nameyekê ji …
Bêtir »Dagirkerî lawaz bibe wêjeya kurdî wê pêş bikeve
Hevpeyvîn: Necat Ayaz Helbestvan Ennius gotiye, “Temenê we hezar salan derbas bike jî, hûn ê di cihekî teng de asê bibin û qisûrên we wê hemû umrê we daqurtîne.” Ez weke mirov bi vê hişyariyê hewl didim bijîm û di dinyalîka gewrik de çend berheman di pirtûkxaneya netewa kurd de …
Bêtir »Parlamentoya Swîsreyê Jenosîda Êzdîyan nas kir
Parlamentoya federal a Swîsreyê ji bo dengdana pêşnîyazbiryarê Jenosîda Êzdîyan di 17yê çirîya paşîn de dengdanekê li dar xist. Di dengdanê de li hemberî 62 dengên na, 27 dengên bêalî û bi 105 dengên erê pêşnîyazbiryar hat qebûlkirin. Parlamentoya Swîsreyê Jenosîda Êzdîyan nas kir. Parlamentoya federal a Swîsreyê ji bo …
Bêtir »Federalîzma Swîsreyê û demokrasîya dîrekt
Aliyekî Swîsreyê ya li cîhanê bale dikişîne, cihêrengiya wê ya ziman û otonomiya kantonan e. Swîsre ji bo mafên her çar komên ziman û xweseriya dîrokî ya kantonan sîstema federal pejirandî ye. Swîsre welatekî biçûk ê Ewrûpayê ye ku bi sedan salan e di nava sîstema navneteweyî de bi sekna …
Bêtir »Roja Neteweyî ya Swîsreyê
Swîsre di 1ê tebaxê 1291an de bi yekîtîya sê kantonan hat damezrandin. Kantonên Schwyz, Uri û Unterwalden di vê rojê de Tifaqa Rütli îmze kirin. Heta Peymana Westphaliayê (1648) kantonên di nava yekîtîya Swîsreyê de wekî dewletên serbixwe bûn. Îro roja neteweyî ya Konfederasyona Swîsreyê ye. Swîsre di 1ê tebaxê 1291an de bi …
Bêtir »Kurdistanî parçebûna welatê xwe protesto kirin
Peymana Lozanê di salvegera 101. de li bajarê Lozanê yê Swîsreyê hat protestokirin. Bi hezaran kurdistanî tevlî çalakîyê bûn û dostên înternasyonalîst ên swîsrî destekê dan çalakîyê. Peymana Lozanê di salvegera 101. de li bajarê Lozanê yê Swîsreyê hat protestokirin. Pêşengiya çalakîyê ji alîyê YNK, Tevgera Goran, Rêveberiya Xweser a Rojava, KCDK-E, TJK-E, PYD, ESU, PÎK gelek komên …
Bêtir »NY ji bo rewşa Ocalan bi fikar e
Komîteya li Dijî Êşkenceyê ya Neteweyên Yekbûyî (NY) encamên civînên xwe yên derbarê Tirkiye û çend welatên din de eşkere kirin. Komîteyê fikarên xwe yên derbarê Abdulah Ocalan û girtîyên din ên li Îmraliyê îfade kirin. Komîteya li Dijî Êşkenceyê ya Neteweyên Yekbûyî (NY) encamên civînên xwe yên derbarê Tirkiye …
Bêtir »Rewşa perwerdeya kurdî li Swîsreyê-I
Necat AYAZ/Fatoş DEMIRTAŞ Perwerdeya zimanê kurdî cara ewil di sala 2007an de li Swîsreyê dest pê kir. Di sala 2008an de Yekîtiya Malbatên Xwendekarên Kurdî komeleyek hat damezrandin. Pişt re navê vê komelyê bû Komeleya Hîndekariya Kurdî. Di 2013an de bi navê Komeleya Hîndekariya Kurdî ji bo mafê hîndekarîya kurdî …
Bêtir »Lûtkeya Aştîyê ya Ukraynayê bi dawî bû
Lûtkeya Aştîyê ya Ukraynayê ya li Swîsreyê dihat lidarxistin bi dawî bû. Di belgeya hevpar de binê “rêza ji bo yekîtîya axê û serdestîya Ukraynayê” hat xêzkirin. Lûtkeya Aştîyê ya Ûkraynayê ya li Swîsreyê dihat lidarxistin bi dawî bû. Di civînên ku du roj dom kirin de bi deklerasyonekê hat …
Bêtir »Li Swîsreyê serîlêdanên penaxwazîyê zêde bûn
Di sibatê de 2,449 serîlêdanên ji bo penaberiyê li Swîsreyê hatine kirin. Welatîyên ji Afganistan, Tirkîye, Cezayîr, Erître û Sûriyeyê herî zêde serî li mafê penaxwazîyê dane. Sekreteriya Koçberiyê (SEM) ya Swîsreyê îstatîstîkên penaberiyê yên meha sibatê weşandin. Di sibatê de 2,449 serîlêdanên ji bo penaberiyê li Swîsreyê hatine kirin. …
Bêtir »Jiyana zarokê kurd xelata Cenevê wergirt
Fatoş Demîrtaş Fîlmekî dokumanter a di derbarê jiyana zarokekî kurd de li Swîsreyê xelat wergirt. Fîlmê mijara gotinê di derbarê zarokekî ker û lal de ye ku ji başûrê Kurdistanê ye. Fîlmekî dokumanter a di derbarê jiyana zarokekî kurd de li Swîsreyê xelat wergirt. Îsal xelata festîwala fîlman a Cenevê …
Bêtir »