Tora Ewropa ya Wekheviya Ziman (ELEN) raporeke di derbarê binpêkirina mafên ziman a li Îspanyayê de pêşkêşî Komîteya Mafên Mirov a Neteweyên Yekbûyî kir. Rapor nîşan dide ku li Îspanyayê li dijî axêverên zimanên katalanî, galîsî, baskî, astûrî û aragonî cudaxwazî tê kirin. Rapora ku di 25’Hezîranê de …
Bêtir »Pêdiviya saziyeke ziman
Li cîhanê ji bo parastina ziman gelek rêbaz hatine ceribandin. Yek ji rêbaza herî zêde tê naskirin damezrandina tevgereke ziman e. Tevgerên ziman ên kêm zêde xwedî strûktûrekî rêxistinî ji dawiya sedsala 19. heta dawiya sedsala 20. bi giranî li çend welatên li rojavayê Ewropayê derketine holê. Van …
Bêtir »Têkoşeriya bo zimên
Di vê nivîsara xwe de min divê ez li ser aliyê hişmendiyê yê têkoşîna parastin û bipêşvebirina zimên çend tiştan bibêjim. Di zimanzaniyê de ev qad wekî “têkoşeriya bo zimên (language activism)” tê binavkirin. Teveka xebatên parastin, bipêşvebirin û vejiyandina zimanekî dikevin qada têkoşeriya bo zimên. Ji bo …
Bêtir »Aktîvîstê oksîtanî Fransayê têk bir
Serokê Partit Occitan (Partiya Oksîtan) David Groclaude piştî heşt rojan dawî li greva xwe ya birçîbûnê anî. Groclau ji ber ku hikumeta Parîsê nêzîkî salekê ye damezrandina Ofîsa Fermî ya Zimanê Oksîtanî asteng dikir, dest bi grevê kiribû. Meclîsên herêmên Aquitaine û Pyrennes yên li başûrê Fransayê di …
Bêtir »Li Osetyayê sînor û rewşa ziman
Nakokiya di navbera her du zaravayên osetî ku di dema Sovyetê de li ber çav nehatibû girtin, niha ji ber veqetîna Osetyaya Bakur û Osetyaya Başûr gelek ji hev dûr dikevin. Tê payîn ku vê rewşê wê ji bo têkiliyên her du herêman xetereyekê pêk bîne. Osetî zimanekî …
Bêtir »Îrlandî li Gaeltachtê paş ve diçe
Raporeke li Îrlandayê hat weşandin eşkere kir ku zimanê îrlandî wê di nava deh salan de li herêma Gaeltachtê berfirehbûna xwe winda bike û bibe zimanekî kêmar. Rapor nîşan dide ku bikaranîna devkî ya ziman qasî dihat bawerkirin zûtir paş de diçe. Rapora dawî ji aliyê Údarás na Gaeltachta …
Bêtir »KATALONÎ ÇAWA XWEDÎ LI AX Û ZIMANÊ XWE DERDIKEVİN
Em gelek caran dibêjin li Spanyayê gelê bindest ku herî zêde ji bo rizgarî û azadiya xwe têdikoşe baskî ne; lê di rastiya xwe de ne wisa ye. Gelê ku li Spanyayê dijîn bêtir bi plan û bername ji bo azadiya xwe dixebitin katalonî ne. Lêbelê em li …
Bêtir »Li PE’yê greva ji bo zimanê îrlandî
Wekîlek Îrlandayê ya Parlamentoya Ewropayê (PE) bi armanca balkişandina cûdaxwaziya li dijî zimanê îrlandî ya di saziyên Yekitiya Ewropayê (YE) de û betalkirina xizmetên bi zimanê îrlandî ya ji aliyê hikumeta Dublînê ve, dest bi “greva ziman” kir. Wekîla bi navê Liadh Ni Riada ji destpêka meha Adarê ve …
Bêtir »Meşa ji bo zimanê dayikê
Çalakiyên 12ê Sibatê Roja Şehîdên Zimanê Dayikê, îsal bi beşdariya çalak a Şaredariya me didomin. Li ser banga KCD, TZP-Kurdî û şaredariya me, îro (21 Sibat 2015) bi sedan Amedê li Parka Koşuyoluyê li hev kom bûn. Hevşaredarên me Gultan Kişanak û Firat Anli, Hevseroka DBPa Amedê Hafîze …
Bêtir »Zimanê maldîvan paş de diçe
Zimanê dîvehî yê li giravên Maldîvan tê axaftin demeke dirêje bi promlemên giran re rû bi rû dimîne. Vî zimanê ku bi sedan salane di nava civakê de tê axaftin, hêdî hêdî di nava civakê de paş de diçe. Tê diyarkirin ku ji ber tunebûna hewldanên bi rêk …
Bêtir »Li Mayorka û Valensiyayê meşên ji bo ziman
Ji 20’î zêdetir rêxistinên sivîl ên li Giravên Balearê ji hikumeta herêmî daxwaz kirin ku xebatên xwe yên ji bo astengkirina zimanê katalanî betal bikin. Di civînên li herêma Valensiyayê de pêdiviya parastina katalanî hat destnîşan kirin. Rêxistina Som Escola bangî welatiyên Katalonyayê kir ku 14’ê Tîrmehê de …
Bêtir »Erîşên polîtîk ên li hember zimanê katalanî
Komeleya Katalan a Sosyolîngûîstîkê (SOCS) li ser rewşa dawî ya katalanî li herêmên cîran ên Katalonyayê, di 4’ê Tîrmehê de li Barselonayê deklerasyonekê weşand. Komele di deklerasyonê de îdia kir ku Spanya peymanên navneweyî ya di derbarê rêzdariya ji cihêrengiya çandî û zimanî de ne îhlal dike. Li …
Bêtir »Mamosteyê katalan ji bo ziman dest bi greva birçîbûnê kir
Giravên Balearê ku rêvebiriya wê dixwaze hebûna katalanî di perwerdeyê de kêm bike, carekê din bi berxwedana ji bo ziman ket rojevê. Mamosteyê katalan Jaume Sastre yê li dibistaneke Mallorcayê bi armanca ku hikumeta herêmî di warê tetbîqkirina qanûna ziman a perwerdeyê de bi mamosteyan re hevdîtinê pêk …
Bêtir »Çîn ji perwerdeya ziman û olê ya li Tîbetê bi fikar e
Rêvebirên Çînê yên li navçeyeke wîlayeta Sichuan a li Tîbetê ji lîderên lokal xwestin ku xebata ji bo zimanê tîbetî û olê bişopînin. Rêvebiriya li navçeya Kardzeyê (bi zimanê çînî Ganzî) ku li bernameyên perwerdeya zimanê tîbetî û ola bûdîzmê bi guman dinêre, ji bo astengkirinê kete nava …
Bêtir »Li Parlamentoya Baskê rapora ziman hat pêşkêşkirin
Rapora salane ya ELEBIDE (Serwîsa Garantîkirina Mafên Ziman) ya di derbarê zimanê baskî de li Parlamentoya Baskê hat pêşkêşkirin. Di rapora ku ji aliyê Cîgirê Wezîrê Polîtîkaya Ziman Patxi Baztarrika û Gerînendeyê Destekirina Baskî Jokin Azkue ve di 14’ê Gulanê de hat pêşkêşkirin de hemû daxwazên ziman ên …
Bêtir »Zimanê xwe bi boykotê bi dest xistin
Gelê kabîl di pêvajoya sala dibistanê ya 1994-1995’an de bi tevahî dibistanan boykot kirin. Di seranserê salekê de ji dibistana seretayî heta dibistana bilind (lîse) malbat zarokên xwe neşandin dibistanê. Gel, navê ‘Çenteyê Dibistanê’ li vê boykotê kir. Cezayîr piştî vê boykotê mecbûr ma ku înkara hişk a li ser …
Bêtir »Civaka baskê dibêje ‘Euskaraz Bai’-II
Necat Ayaz: Hûn plana stratejîk a Kontseiluayê a ji bo welat di asta bajarokan de çawa dimeşînin? B.Sarria: Di salên min ên ewilî ya kar de me hin tiştan li bajarokên biçûk kirin lê niha ji bo bajarokan projeyeke me ye nû heye. Me ji bo meşandina projeyeya pîlot bajarokekî …
Bêtir »Modela îmersiyonê ya katalan di xetereyê de ye
Dadgeha Bilind a Edaletê ya Katalonyayê di lehê bikaranîna zimane spanyolî ya di perwerdeya li pênc dibistanên Katalonyayê de biryarekê girt. Dadgehê bi biryara xwe ferz kir ku divê herî kêm % 25’ê dersên li van dibistanan bi zimanê spanyolî be û vê biryarê di nava mehekê de …
Bêtir »Civaka baskê dibêje ‘Euskaraz Bai’* -I
Paul Bilbao Sarria Sekreterê Giştî yê KONTSEILUA’yê ye ku rêxistineke ji gelek rêxistinên ku di qada zimanê baskî de dixebitin, pêk tê. Bilbao-Sarria beşdarê Sempozyûma Perwerdeya Zimanê Dayikê ya ku du hefte berê li Amedê hat li dar xistin bû û di derbarê parastina zimanê baskî de hin agahiyên balkêş …
Bêtir »Poloniyên li Ûkraynayê daxwaza xweseriyê dikin
Pêvajoya nîqaşên federalbûna Ûkraynayê bandorê li ser kêmara polonî ya li vî welatî dijîn kir. Daxwazên xweseriyeke berfireh û statuyeke fermî ya ji bo zimanê polonî di nava rûniştvanên bajarê Jîtomîrê de destekê dibîne. Bi minasebeta 25’emîn salvegera rêxistina Yekitiya Polonî, li Jitomirê civîna polonî-ûkraynayî hat li dar …
Bêtir »Sarria: Em li Baskê perwerdeya zimanê dayikê naparêzên
Di roja duyemîn a sempozyûma li ser perwerdeya zimanê dayikê, bi axaftinên li ser ceribandinên parastin û perwerdeya zimanên kêmar ên li Ewropayê dom kir. Bi taybetî Paul Bilbao Sarria yê ji Welatê Baskê agayên balkêş ên di warê parastin û perwerdeya zimanê Baskê de da. Aliyên balkêş …
Bêtir »