Arşîvên Tag: federalîzm

  Du meh di ser qebûlkirina destûra bingehîn a Nepalê û destpêka sîstema federal a Nepalê re derbas bûye lê hîn sînorên Terayiyê diyar nebûne. Li herêmê ji eşkerekirina destûra bingehîn a welat û vir ve xwepêşandan herdem berdewam dikin. Terayî herêma herî mezin a Nepalê yê û li başûrê …

      Piştî serkeftina hilbijartinê ya Yekitiya Neteweyî ya Demokrasiyê ya li Myanmarê, gelek derdor li benda gavên vê partiyê yên ji bo guherandina sîstemê ne. Serokê partiyê Aung San Suu Kyi soz dabû ku ew ê Myanmarê veguherîne dewleteke federal. Di hilbijartinê de partiya Suu Kyi di ji …

        Meclîsa Damezrîner a Nepalê hefteya borî Destûra Bingehîn a Nepalê eşkere kir. Li gorî destûra bingehîn, êdî Nepal welatekî federal e. Mixabin komên etnîk madeşî û tarû bi hinceta ku daxwazên wan li ber çav nehatine girtin destûra bingehîn qebûl nekirin. Bi destûra bingehîn a nû …

  DIHA: Di van rojên dawî de li Tirkiye û Kurdistanê yek ji mijarên herî girîng ku li ser nîqaş tê meşandin xweserî û xwerêvebirin e. Li cîhanê hin welat xwedî pergaleke xweser in. Li cîhanê li çend welatan xweserî heye? Necat Ayaz:  Îro xweseri wekî parçeyeke demokratîk a dewletê …

Hikumeta Hîndîstanê bi yek ji rêxistineke çekdar a herî mezin ku ji bo serxwebûna Nagalandê şer dike, peymana aştiyê îmze kir. Bi vê peymanê, pevçûna li eyaleta Nagalandê ku 60 sal in didome wê bê bidawîkirin. Peymana aştiyê ya dîrokî di 4’ê Tebaxê de ji aliyê Serokwezîrê Hîndîstanê Narendra Modi …

    Wezîrê Berê yê Herêma Kurdistanê Farûq Cemîl di derbarê destûra nû ya tê amadekirin de bersiva pirsên RojNewsê da. Cemîl diyar kir ku destûra ligel rewşa welatê me li hev tê destûra Belçîka û Yûgoslavya ye û wiha got: “Divê destûra Başûrê Kurdistanê azadiya hemû baweriyên weke Êzidî, …

    Li Myanmarê koma rêxistinên etnîk û heyeta hikumetê li ser pêşnûmaya peymana aştiyê li hev kirin. Tê bawerkirin ku bi vî gavî, reorganîzasyona Myanmarê ya li ser bingeha federalîzmê hinekî din jî nêzîk bû. Di merasîma îmzeyê ya 31’ê Adarê Serokê Myanmarê U Thein Sein jî amade bû. …

    Hikumeta Myanmarê di hevdîtinên bi komên etnîk ên çekdar re qebûl kir ku sîstema federal li welat damezrîne. Serokê Tîma Kordînasyona Agirbesta Neteweyî Naing Han Tha di derbarê vê mijarê de da xuyakiririn ku “hikumet daxwaza damezrandina Yekitiyeke Federal ku komên etnîk ên çekdar demeke dirêje daxwaza wê …

    Hevdîtınên di navbera hikumeta Hîndîstanê û rêxistina çekdar NSCN-IM (Konseya Sosyalîst a Neteweyî ya Nagalandê-Isak Muivah) de piştî heşt mehên din hefteya buhurî hat lidarxistin.  Tê hêvîkirin ku wê hevdîtin di meha Îlonê de bigihîje asta we ya herî girîng ku tê de pirsgirêka Nagalandê bê çareserkirin. Çavkaniyeke …

    Hikumeta Myanmarê û nûnerên koalîsyona serhildêrên etnîk di hevdîtinên xwe yên dawî de li ser pêşnûmaya duyemîn a agirbestê li hev kirin. Pêşnûmaya agirbestê, piştî hevdîtinên sê rojan ên di navbera Komîteya Xebatê ya Pêkanîna Aştiyê ya hikumetê û Tîma Kordînasyonê ya Agirbesta Neteweyî ya serhildêran de di …

    Di salvegara yekitiya Yemenê de wekî her sal li Yemena Başûr xwepêşandan hatin lidarxistin û hikumeta navendî hat protestokirin. Hikumeta Yemenê îsal xwest serfiraziya leşkerî ya li dijî El-Qaîdeyê veguherîne hestên welatparêziya Yemenê û li ser vê bingehê pîrozbahiyên xurt ên ji bo yekitiyê li dar bixe. Lê …

    Bêaramiya li Ûkraynayê dikare bêyî jinûveşekildayina dewletê ya bi destûra bingehîn a federalîst bê kêmkirin? Di 17’yê Nîsana 2014’an de roja Sêşemê wezîrên karên derve yên DYA’yê John Kerry, yê Rûsyayê Sergey Lavrov, yê Ûkraynayê Andri Deshchtsia û nûnerê Polîtîkaya Derve yê Yekitiya Ewropayê Catherine Ashton ji bo …

    Rêxistinên etnik ên çekdar li hev kirin ku meha Gulanê bi hikumeta Myanmarê (Burma) re dest bi hevdîtinên aştiyê bikin. Rexistinên etnîk digel ku li hemberê şertên ku ji aliyê hikumetê ve di çarçoveya peymana aştiyê de hatine pêşniyazkirin îhtiraz dikin, ji bo bidawîbûna şerê li Myanmarê van …

    Konseya Herêmî ya Venetoyê daxwazên ji bo nîqaşkirina serxwebûn an berfirehkirina xweseriya herêma Venetoyê ya li bakurêrojhilatê Îtalyayê qebûl kir. Serokê Venetoyê Luca Zaia bi armanca bilêvkirina statuyeke taybet a ji bo herêma xwe, çû Romayê. Konseya Herêmî ya Venetoyê biryara nîqaşkirina li ser du pêşniyazqanûnên di derbarê …

    Parlamentoya Hîndîstanê Lok Sabha di 18’yê Sibatê de qanûna ji bo damezrandina eyaleta Telanganayê qebûl kir. Qanûna nû ku bi piştevaniya wekîlên Partiya Kongreya Hîndîstanê ya li îktîdarê hat qebûlkirin, wê ji bo erêkirinê ji senatoyê re (Rajya Sabha) û paşê jî ji serokwezîrê federal re bê şandin. …

    Dibistana Zivistanê ya Federalîzm û Rêvebirinê ku ji aliyê Akademiya Ewropayê ya Bolzanoyê (EURAC) ya li Îtalyayê û Zanîngeha Leopold-Franzens a li Awistiryayê hat lidarxistin, bi dawî bû. Di bernameya ku di navbera 3-14 Sibatê de hat lidarxistin de bi giranî li ser mijara Federalîzm û Destûra Bingehîn …

    Serokê Yemenê Abd Rabbu Mansûr Hadî di 8’ê Sibatê de plana damezrandina dewleteke federal erê kir. Li gorî plana reorganîzasyona îdarî ya nû, wê li welat 6 herêm bên damezrandin. Di sîstema nû ya federal de ji şeş herêmên tên damezrandin wê çar herêm li bakur û du …

  Konferansa Diyaloga Neteweyî biryarê da ku Yemenê veguherîne dewleteke federal. Encama federalkirina Yemenê piştî nîqaşên di navbera nûnerên hêzên siyasî yên Yemenê de ku bi mehan dom kir, derket holê. Sekreterê Konferansa Neteweyî General Ahmed Awad bin Mubarak di derbarê vê mijarê de daxuyaniyeke çapemeniyê li dar xist. Mubarak …

    Subina Shrestha Li Nepalê di hilbijartina ji bo meclîsê ya vê hefteyê de Kongreya Nepalê ku wekî “bapîrê demokrasiyê” dihat binavkirin, bû yekemîn. Partiya Komunîst a Nepalê-Marksîst Lenînîstê Yekgirtî (UML) li gorî encamên hilbijartinê bû duyemîn. Maoîstên (UML) ku di hilbijartina 2008’an de bûbûn yekemîn, vê carê nekaribûn …

    Thomas Benedîkter lêkolînerekî ji herêma xweser a Tîrola Başûr a li Bakurê Îtalyayê ye. Benedîkter li ser herêmên xweser ên li Ewropayê, başûrê Asyayê û xweseriya modern a li seranserê cîhanê çend pirtûk û gelek gotar nivîsandine. Li gorî wî riya herî baş a ji bo problemên etnîk …

Dîrok ne paşeroj e gotinên heval Borja Romero ye ku di pêşkêşkirina rûniştina li ser projeya destûra bingehîn a Andalusiayê ya Tebaxa 1883’an de hatiye kirin. Ev bername, di çarçoveya çalakiyên bîranîna Blas Infante yên li Sevîllayê hat lidarxistin. Romero di berdewamiya axaftina xwe de wiha got: Dîrok di nava …