Vê mehê 41. salvegera serfeketina Şoreşa Sandînîst Nîkaraguayê hat pîrozkirin. Di 20’ê Tîrmeha 1979’an de hêzên Eniya Rizgariya Neteweyî ya Sandînîst FSLN artêşa dîktator Somoza têk birin û ketin paytext Managuayê. Bi vî awayî, dawî li dîktatoriya Anastasiyo Somoza ku qasî 43 salan dom kiribû, hat anîn. Serokê ciwan ê …
Bêtir »Kaledonyaya Nû ji bo serxwebûnê referandûm li dar dixe
Li Kaledonyaya Nû ku koloniyeke Fransayê ye pêvajoya referandûma serxwebûnê destpê kir. Rêvebiriya giravê lîsteyên hilbijêran amade kir û ew pêşkêşî welatiyan kirin. Di vê hilbijartinê de gelê Kanak ku xweciyên Kaledonyaya Nû ne û wê kesên ji 1994’an û vir ve li giravê dijîn, wê karibin dengên xwe bi …
Bêtir »Jineke afro-amerîkî bû şaredarê Fergusonê
Digel nifûsa xwe ya zêde jî, Afro-Amerîkî ne di siyaseta giştî de ne û jî di rêvebiriyên xweciyê de têra xwe tên temsîlkirin. Lê jineke afro-amerîkî dev ji têkoşînê berneda û di dawiya dawiyê de bi ser ket. Jina têkoşer bû şaredara yekemîn a li eyaleteke Başûr û dilê civaka …
Bêtir »Li Amerîkayê 54 milyon kes bi birçîbûnê re rû bi rû ne
Lêkolîneke dawî xewnereşka li pêşiya civaka Amerîkî destnîşan dike. Li gorî lêkolînê di encama krîza koronayê de 54 milyon amerîkî bi birçîbûnê re rû bi rû ne. Li gorî lêkolînê, piştî ragihandina rewşa awarte ya li dijî pandemiya koronayê, ji 40 milyonî zêdetir welatî ji kar hatine derxistin. Rêjeya bêkariyê …
Bêtir »Brandon Scott li Baltîmorê bû hêviya civaka afro-amerîkî
Bajarekî pîlankirî û xweş, avahiyên bilind ku zengîniya aboriyê yên Amerîkayê temsîl dikin û rê û kolanên paqij ku berûberê hev dirêj dibin…. Ev der bajarê Baltîmorê ya li eyaleta Marylandê ye. Lê divê mirov bi vê dîmenê ewil ê halxweşiyê nîşan dide, nexape. Li taxên dûrî navenda bajêr ku …
Bêtir »Antîfa tevgereke çawa ye?
Antîfa, kurtenavê Antî-faşîst ango tevgera li dijî faşîzmê ye. Tevneke berfireh tevger û pêkhateyên çepên şoreşger e.. Peyva Antîfa, cara pêşî sala 1946’an li dijî Naziya Alman derket holê. Sala 2016’an piştî hilbijartina Donald Trump, Antifa li Amerîkayê lez da xebatên xwe.. Û 2017’an endamên wan daketin meydanan.. Li dijî …
Bêtir »Abel Prîeto: Neolîberalîzm sîstemeke jenosîdê ye
Kapîtalîzm di encama krîza tenduristiyê ya cîhanê de ku karesata herî mezin a sedsalê ye, têk çû. Herwiha, pandemiya kovîd-19 karakterê tevkujiyê yê neolîberalîzmê û “tevkujiya bêdeng” a kapîtalîzmê, raxistin pêş çavan. Forûma Dengên Cihê ku ji aliyê Tora Parastina Mirovahiyê ve tê lidarxistin, li Kubayê dewam dike. Abel Prieto …
Bêtir »Çîn pêşniyazqanûna Hong Kongê erê kir
Kongreya Neteweyî ya Çînê ku wekî parlemena vî welatî tevdigere, duh pêşniyazqanûna Hong Kongê erê kir. Ev belgeya ku di rojên dawî de bû sebeba nerazîbûn û protestoyên berfireh, destûrê dide rêvebiriya Pekînê kontrola xwe ya li ser Hong Kongê zêde bike. Bi qanûna nû, wê protestoyên aştîxwaz ên li …
Bêtir »Porto Rîko dixwaze statuya wê zelal bibe
Girava Porto Rîko ev bû 122 sal in di bin kontrola Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê de ye. Li gorî statuya wê ya fermî, ew dewleteke ku bi serbestî tevlî Amerîkayê bûye tê hesibandin. Helbet di eslê xwe de rewş qet ne wiha ye. Ji ber ku vê giravê, di 1898’an …
Bêtir »Grînland ber bi serxwebûnê ve dimeşe
Ev welatê ku ji 2 milyon kîlomêtreqareyî mezintir e, girava herî mezin a cîhanê ye. Li ser vî welatê ji berf û qeşayê pêk tê, bi tenê 56 hezar kes dijîn. Lê kêmbûna nifûsê ji bo hebûna otonomiya berfireh a vê giravê nebûye asteng. Ala Grînlandê Danîmarka, di 1979’an de …
Bêtir »Dadgeha Ewrûpî ji bo kurdî Tirkiyeyê mehkûm kir
Dadgeha Mafê Mirovan a Ewrupa têkildarî çalakiyên ji bo zimanê dayikê biryara xwe da. Dadgehê diyar kir, lidarxistina çalakiyên ji bo zimanê dayikê ne sûc e. Kesê bi navê Hakim Aydin sala 2009’an ji ber ku li Tirkiyeyê hatibû binçavkirin, serî li dadgeha Mafê Mirovan a Ewrûpayê da. Sedema binçavkirina …
Bêtir »Toleransa Çînê ji bo serxwebûna Taywanê tune ye
Çay Îng-Wena ku di hilbijartinên serokatiyê yên dawî de bi ser ket, careke din bû seroka Taywanê. Lê dema nû ya serok Îng-Wen, bi mezinbûna aloziya bi Çînê re dest pê kir. Wezîrê Karên Derve yên Amerîkayê Mike Pompeo, di roja ewilî de ji bo serfiraziya hilbijartinê Îng-Wengê pîroz kir …
Bêtir »Îtalyayê 6 meh mafê xebatê dide hin koçberan
Krîza penabariyê li Îtalyayê bi dawî nabe. Li vî welatî bi sed hezaran koçberên ku ne xwediyê mafê mayînê ne, hene. Û di prosesa şewba koronayê de, krîza penaberiyê li Îtalyayê kûrtir dibe. Ev welatê ku nuqteya pêşî ya xwegîhandina koçberan e, bi pêvajoya şewbê re, adeta terkî qedera xwe …
Bêtir »Koperatîfa Alencop: Li Barselonayê aboriya piştgiriyê
Barselona bi tevgerên ekolojîk, femînîst û aboriya piştgiriyê weke laboratûwareke mezin a ceribandinên îdeolojiya azadîxwaz e. Koperatîfeke aboriyê ya li Katalonyayê hatiye damezrandin, bi piştgiriya şaredariyê ev 5 sal in hebûna xwe didomîne. Koperatîfa Alenkop a li Barselonayê, di 2015’an de ji aliyê komeke dilxwazên aboriya piştgiriyê ve hat avakirin. …
Bêtir »Li Brîtanyayê kampanyaya ji bo Rojava
Komeleya Aboriya Piştgiriyê ya li Brîtanyayê, bi mebesta desteka ji bo Rojava, li ser înternetê kampanyayek da destpêkirin. Bi mebesta danasîna naverok û armanca vê kampanyaya watedar, vîdyoyeke kurt hat weşandin. Kesên xêrxwaz bi riya malpera komeleyê https://www.crowdfunder.co.uk/water-for-rojava dikarin bi dayina ji 1 euroyî heta 300 euroyî tevlî vê kampanyayê …
Bêtir »Testên atomê Polînezyayê wêran kirin
Polînezya ku ji gelek giravên biçûk pêk tê, herêmeke fireh a li rojavayê Okyanûsa Pasîfîkê ye. Ji 100î zêdetir giravên li vê herêma okyanûsê bi navê Polînezyaya Fransayê di bin rêvebiriya Parîsê de ye. Moetai Brotherson Lêbelê dewleta fransî, bi testên çekên nukleer, bi dehan salan aramiya li van giravên …
Bêtir »Li Amazonê 10 hezar sal berê çandinî hatiye kirin
Heta roja îro, Rojhilata Navîn û Çîn wekî deverên ku destpêkê Çandinî lê hatiye kirin dihatin naskirin. Lê di encama vekolînên li Amazonê derket holê, li vê herêmê jî çandinî di demeke pir kevn de hatiye kirin. Komek lêkolîneran li herêma Amazonê ya li Bolîvyayê vekolîn dikirin, bi keşfa xwe …
Bêtir »Xizaniya li Afganîstanê kûrtir dibe
Lîmon çavkaniya vîtamîna C’ye û ji bo pêşîgirtina li sermayê, zivistanê pir zêde tê bikaranîn. Lê krîza koronayê bandorê li buhayê lîmonê jî kiriye û gelek aliyên Afganîstanê kîloyek lîmon bi 5 dolarî tê firotin. Herwiha, arvan jî wekî gelek pêdiviyên din ên bingehîn, di piyaseyê de bihayê wî ji …
Bêtir »Kostarîka: Mafên xweciyan heye lê hukumet pratîze nake
Li Kosta Rîkayê ku yek ji welatê Amerîkaya Latîn e, di demên dawî de êrişên li dijî xweciyan zêde bûne. Komên çete yên girêdayî kesên dewlemend, bi armanca ew terka erdên xwe bikin, êrişê xweciyan dikin û gelek caran di van êrişan de xwecî tên kuştin. Serokê Kosta Rîkayê Karlos …
Bêtir »Li Bijagosê serdestiya mêr didome
Gîne Bîssaû welatekî li rojavayê Afrîkayê ye. Komegiravên Bîjagos jî ku ji 88 giravên pêk tên, bi ser vî welatî ve ye. Bîjagos, ji ber cihêrengiya xwe ya xwezayî, di 1996’an de ji aliyê UNESCO’yê ve wekî mîrateyeke xwezayî hatiye qebûlkirin. Wekî li herêmên din ên Gîne Bîssaûyê, li civaka …
Bêtir »Xweciyên li Brezîlyayê bi qirbûnê re rû bi rû ne
Rêvebiriya rastgir a Bolsonaro ku bûye alavek kêrhatî ya sîstema neolîberalîzmê, ji bo pêşîgirtina li şewbê tevdîrên pêwîst nagire. Gelê xwecî yên li Brezîlyayê koma herî jar e ku wê zirarê ji ber vê xemsariya mezin bibîne. Pisporên tenduristiyê li ser vê meseleyê li zengila xetereyê didin û didin zanîn, …
Bêtir »
Infowelat Enformasyon Ji Bo Welat