Rapora ENARê nîşan dide, pêşeroja kolonyal a Ewrûpayê sebeba newekhevîtîya aborîyê ya îro ye. Raporeke dawî nîşan dide, bandora dîroka kolonyal hîn jî li ser Ewrûpayê berdewam dike. Rapora ji alîyê ENARê (Tora Ewrûpî ya li hember Nîjadperestîyê) ve hatîye amadekirin bi taybetî ji analîza dîroka kolonyal a şeş welatên …
Bêtir »FPÖ li Awusturyayê bû partîya yekemîn
FPÖya rasta radîkal temsîl dike li gorî encamên ewil di hilbijartinên Awusturyayê de ji % 29.2yê dengan girt. Awusturya ji aliyê polîtîk ve di nava guherîneke mezin de ye. FPÖ (Partîya Azadîyê ya Awusturyayê) di hilbijartina giştî de bû hêza yekemîn. FPÖya rasta radîkal temsîl dike li gorî encamên ewil …
Bêtir »IDEA: Tirkîye welatekî ne-demokratîk e
Rêya welatên koma ne-demokratîk a Azerbaycan, Belarûs, Rûsya û Tirkîye pê de diçin, mînakeke pir balkêş a ku nîşan dide, bê ka welatên ne xwedî sîstema demokratîk dikarin çawa îstikrara herêmeke demokratîk xera bikin e. Tirkiye bi saya rejîma Erdogan ket nava welatên “ne-demokratîk.” Enstîtuya Navneteweyî ya Demokrasî û Alîkarîya …
Bêtir »Almanya dest bi kontrola sînoran kir
Almanya wê sînorên bi 9 welatan re kontrol bike. Sînorên nû yên wê nuqteyên kontrolê bên danîn ev in: Fransa, Belçîka, Denmark û Holanda. Berî niha Almanya li ser sînorên xwe yên bi Awusturya, Komara Çek, Polonya û Swîsreyê nuqteyên kontrolê ava kiribûn. Hikumeta alman ragihandibû, ji îro pê ve …
Bêtir »Rojnamevanên kurd Tirkiye û Iraqê protesto kirin
ROJIN û Însiyatîfa Rojnamevanên Kurdistanê ji bo Gulistan Tara û Hero Behadîn çalakîyekê li dar xistin. Ciyê vê çalakîyê pêşîya Sefaretxaneya Iraqê ya li Brukselê bû. ROJIN û Însiyatîfa Rojnamevanên Kurdistanê ji bo Gulistan Tara û Hero Behadîn çalakîyekê li dar xist. Ciyê vê çalakîyê pêşîya Sefaretxaneya Iraqê ya li Brukselê bû. Xebatkarên …
Bêtir »Par 266,000 penaber çûne Almanyayê
Fatoş DEMIRTAŞ Di 2023an de zêdetirî 266,000 penaber bi rêyên kaçax çûne Almanyayê. Ev jî nîşan dide, rêjeya penaberîyê li gorî du sal berê ji % 33 zêdetir bûye. Penaber herî zêde ji Sûrîye (54,207 kes), Tirkîye (35,732 kes) û Afganistan (35,370 kes) çûne Almanyayê. Almanya daneyên dawî yên derbarê …
Bêtir »Îtalya bi Şamê re têkilîyên dîplomatîk saz dike
Îtalya jinûve bi rejîma Şamê re têkilîyên dîplomatîk saz dike. Almanya, Fransa û Îtalyayê tevlî welatên din ên Yekîtîya Ewrûpayê di 2012an de têkiliyên xwe yên dîplomatîk bi Şamê re qut kiribûn. Îtalya jinûve bi rejîma Şamê re têkilîyên dîplomatîk saz dike. Hukumeta Giorgia Meloni biryar da ji nû ve …
Bêtir »Serkeftina polîtîk a partîya Macron
Seroka Parlamentoya Fransayê ji partiya Macron hat hilbijartin. Yaël Braun-Pivet duh di dengdana tûra sêyemîn de 220 dengên wekîlên parlamentoyê wergirtin. Bi vê encamê, ji hilbijartinê û vir ve Macron serfirazîya xwe ya ewil bi dest xist. Partîya Macron ji têkçûna xwe ya hilbijartinê û vir ve serfirazîya xwe ya …
Bêtir »Seroka Komîsyona Ewrûpayê Leyen e
Ursula von der Leyen ji bo cara duyemîn û seroka Komîsyona Ewrûpayê. Ursula von der Leyen ji komên Partîya Gel a Ewrûpayê (EPP), sosyalîst û lîberalan deng wergirtin. Leyen namzeta CDU (Yekîtiya Demokrat a Xiristiyan) a Almanyayê û bi tifaqa her sê komên sereke di 2019an de bûbû seroka Komîsyona Ewrûpayê. …
Bêtir »Leşkerên Çînê li ser sînorên Ewrûpayê ne
Çîn û Belarûs ji dûşemê û vir ve tetbîqatekê li dar dixin. Ciyê minawreyên leşkerî 3 km dûrî sînorê Polonyayê ye. Polonya endamekî NATO û Yekîtîya Ewrûpayê ye û loma jî tetbîqat dibe sebeba aloziyê. Belarûs tetbîqata li ser erdên xwe ji roja duşemê û vir ve dewam dike. Alîyê …
Bêtir »Koma “Welatparêzên Ewrûpayê” hat damezrandin
Partîyên rasta radîkal li Parlamentoya Ewrûpayê “Welatparêzên Ewrûpayê” damezrandin. Partîya Le Penê Meaş Neteweyî (RN), Fidesza serokê Hûngaryayê (Macaristan) Victor Orban, Partîya Azadîyê ya Awusturyayê û partîya ANO ya Komara Çek di nava vê komê de cî digirin. Partîyên rasta radîkal duh li Parlamentoya Ewrûpayê komeke polîtîk damezrandin. Navê vê …
Bêtir »Partîya Karkeran li Brîtanyayê bi ser ket
Partîya Mihefazakar di hilbijartina Brtanyayê de têkçûneke giran girt. Partîya ku Brîtanyayê ji Yekitîya Ewrûpayê derxistibû, encax dikarîbû 119 kursîyên parlamentoyê bi dest bixe. Li alîyekî din, Partîya Karkeran bi 411 kursîyan serkeftineke zelal bi dest xist. Duh di hilbijartina giştî ya Brîtanyayê de tsûnamîyeke polîtîk pêk hat. Partîya Mihefazakar …
Bêtir »Brîtanya îro hilbijartina giştî li dar dixe
Brîtanya ji bo hilbijartina giştî ya pêşwext îro diçe ser sindoqan. Favorîyê hilbijartinê Partîya Karkeran e ku tê texmîn kirin wê ji % 40ê dengan bigire. Brîtanya ji bo hilbijartina giştî ya pêşwext îro diçe ser sindoqan. Rapirsî nîşan didin wê Partîya Mihefazakar a serokwezîr Rishi Sunak têkçûneke giran bigire. …
Bêtir »Banga parastina sînorên rojhilatê Ewrûpayê
Polonya û her sê welatên Baltik Lîtwanya, Letonya û Estonya banga parastina sînorên rojhilat ên Yekitîya Ewrûpayê kirin. Sînorên di navbera Yekitîya Ewrûpa, Rûsya û Belarûs 700 km ye û ji bo avakirina vê projeya sînor pêdivî 2,5 milyar euroyî heye. Bi Şerê Ukraynayê re mîlîtarîzma li Rojhilatê Ewrûpayê bilind …
Bêtir »ELEN li Barselonayê civînekê li dar xist
Tora Wekhevîya Zimanan a Ewrûpayê (ELEN) li paytexta Katalonya Barselonayê civînekê li dar xist. Komîteya Rêveber a ELENê û endamên delegasyonên Îrlanda, Welatê Gal, Katalonya, Galîsya, Welatê Bask, Frîzland, Sardînya, Bretonya, Giravên Balearê û Valensîyayê tevlî civînê bûn. Tora Wekhevîya Zimanan a Ewrûpayê (ELEN) li paytexta Katalonya Barselonayê civînekê li dar …
Bêtir »Leyen wê cara duyemîn bibe seroka Komîsyona Ewrûpayê?
Lîderên ewrûpî di civîna Brukselê de ji bo serokatîya Ursula von der Leyenê biryarekê nedan. Partîya Leyenê EPP (Partîya Gel a Ewrûpayê) dixwaze careke din ew bibe serokê Komîsyona Ewrûpayê. Gelo ew ê Ursula von der Leyen careka din bibe serokê Komîsyona Ewrûpayê? Ev pirs piştî hilbijartina ji bo Parlamentoya …
Bêtir »Bruksel “sembolîzma faşîst” şermezar kir
Meseleya bikaranîna sembolên faşîst bi vîdyoyeke baskê ciwanan a Fratelli d’Italia ket rojevê. Komîsyona Ewrûpayê bi daxuyanîyekê bikaranîna sembolên faşîst şermezar kir. Berdevkê Komîsyona Ewrûpayê Eric Mamer bikaranîna sembolên faşîst şermezar kir. Mamer di daxuyanîya xwe ya duh de vê bersivê da pirsa li ser mijarê: “Sekna Komîsyona Ewrûpayê û …
Bêtir »Dadgeha Ewrûpayê ceza li Hûngaryayê birî
Dadgeha Edaletê ya Ewrûpayê (ECJ) ji ber binpêkirina mafên penaxwaza 200 milyon euro ceza li vî welatî birî. Dadgeha li Luxembourgê ligel vî cezayî, biryarê da heta Hûngarya rojane 1 milyon euro cezayê bide. Yekîtîya Ewrûpayê sekna xwe ya li hemberê Hûngaryayê (Macaristan) hişktir dike. Dadgeha Edaletê ya Ewrûpayê (ECJ) …
Bêtir »Ûltra-rastgir li Welatên Nordîk kêm deng girtin
Hilbijartinên Parlamentoya Ewrûpayê ji alîyê encamên xwe ve du cografyayên sîyasî derxistin holê. Li welatên li rojava, rojhilat û başûrê Ewrûpayê partîyên rastgir û ultra-rastgir bi ser ketin. Li Fînland, Swêd û Denmarkê partîyên çepgir û kesk dengên xwe zêde kirin. Hilbijartinên Parlamentoya Ewrûpayê ji alîyê encamên xwe ve du …
Bêtir »Rasta radîkal dikare bandorê li YE’yê bike?
Sîyaseta ewrûpî zêdebûna dengên partîyên rasta radîkal wekî xetereyeke li hemberê sîstemê qebûl dikin. Lêbelê îhtimal kêm e ku vê xeta îdeolojîk li Parlamentoya Ewrûpayê bibe xwedî bandoreke mezin. Ji lew re, tevahîya kursîyên di destên van partîyan de encax digihîje 145an. Ewrûpa encamên hilbijartinên Parlamentoya Ewrûpayê nîqaş dike. Sîyaseta …
Bêtir »Scholz derî li îhtimala hilbijartinê girt
Serokwezîrê Almanyayê Olaf Scholz di axaftina xwe ya nirxandina encaman de derî li îhtimala hilbijartinekê girt. Partîya Scholz SPD (Partîya Sosyal Demokrat) di hilbijartinan de ji % 13 deng girtibûn. AfDya ku rasta radîkal temsîl dike, nêzîkî ji % 16ê dengan girtibûn. Nîqaşên li ser encamên hilbijartinên ji bo Parlamentoya …
Bêtir »