Bulten

Înfo Welat Bulten

Mozambîk heye Kurdistan tune ye

Dîrektora-Giştî yê UNESCOyê Audrey Azoulayê di Roja Zimanê Dayikê de daxuyaniyeke nivîskî weşand. Giringiya perwerdeya bi zimanê dayikê peyama sereke ya vê daxuyaniyê bû. Azouleyê got, % 40 ji niştecîhên li seranserê cîhanê ji mafê perwerdeya bi zimanê dayikê bêpar in. Rêxistina Perwerde, Zanist û Çandê ya Neteweyên Yekbûyî (UNESCO) …

Bêtir »

Li malbatên Amedê tirkî serdest e

Di serî de li Amedê, li 3 bajarên mezin zanîna kurdî daketiye astekeke bi xetere. Dayikên li Amedê ragihandine, bi tenê %8,8 axaftina wan a bi zarokan bi kurdî pêk tê. Nûçeyeke dawî ya di medyaya kurd de hat weşandin, ji bo asta asîmîlasyonê îşaretên alarmê dide. Di nûçeya ji …

Bêtir »

Swîsre û tedbîra 24 saetan a ji bo penaberan

Fatoş Demirtaş Swîsre dixwaze  di 24 saetan de bersivê bide daxwazên penaxwaziyê yên ji 4 welatên li Afrîkayê. Saziyên sivîl ên mafên penaberan diparêzin fikarên xwe yên derbarê mijarê de radigihînin. Swîsre meseleya tundkirina sîstema ji bo penaberan nîqaş dike. Saziyên sivîl ên mafên penaberan diparêzin fikarên xwe yên derbarê …

Bêtir »

Albanya peymana bi Îtalyayê re erê kir

Cengiz Demirtaş Parlamentoya Albanyayê peymana koçberiyê ya bi Îtalyayê re erê kir. Peyman destûrê dide hikûmeta Îtalyayê bi hezaran koçberên ji Deryaya Spî hatine rizgarkirin li Albanyayê li kampeka li Albanyayê bi cî bike. Albanya peymana koçberiyê ya bi Îtalyayê re erê kir. Parlamentoya Albanyayê li servê vê mijarê civînekê …

Bêtir »

Greenland li ser rêya serxwebûnê ye

Girava herî mezin a cîhanê Greenland di 1814an de ji aliyê Denmarkê hat dagirkirin. Denmarkî heta 1953an vî welatê fireh lê nifûsa wê pir kêm bû, wekî kolonî bi rê ve birin. Paşê, di 1953an de Greenland wekî parçeyeke erdên Denmarkê hat qebûlkirin. Denmarkê di 1979an de mafê otonomiyê da …

Bêtir »

Dema zimanekî dimire

Anîmasyona bi navê Ihcuac thalhtolli ye miqui (Dema zimanekî dimire), bi zimanê nahuatl a li Meksîkayê hatiye weşandin. Helbest ji aliyê Migeul Leon Portilla ve di 2017an de hatiye nivîsandin. Anîmasyona bi navê “Ihcuac thalhtolli ye miq” (Dema zimanekî dimire) bi zimanê nahuatl a Huastecayê yê li Meksîkayê hatiye weşandin.  …

Bêtir »

Nasnameya Sûrê kurd û kurdî ye

Hevpeyvîn: Suat Ozalp  Gulan Fatma Onkol di pêşhilbijartinên DEM Partiyê yên li navçeya Sûrê ya Amedê bi ser ket û namzetê Şaredariya Sûrê. Onkol di tûra yekemîn de ji 580 dengan 230 deng û tûra duyemîn de jî ji 630 dengan 430 deng wergirt. Bi vê encamê jî Onkol tevlî …

Bêtir »

Têkoşîna ziman û dibistanên binerdî

 Mîrza Ronî Heke îro dayîkên Kurd ji bo zimanên xwe nikaribin ji balafirgehan derbikevin, heke îro şanoya kurdî were qedexekirin, heke li Îranê stranên kurdî were qedexekirin û heke îro zimanê kurdî ne zimanê perwerdê be, wî demî hewceye carekdin wekî pêşiyên me gotine; ”Em kumê xwe deynin ber serê …

Bêtir »

Valencia ji bo katalanî meşiya

Li herêmên Valencia û Murciayê yên li rojhilatê Îspanyayê çalakiyên ji bo zimanê valensî hatin lidarxistin. Di çalakiyên li bajarên Valencia, Castello de la Plana, Alicante û Gandiayê daxwaza parastina zimanê valensî hat kirin. Di daxuyaniyan de bang li hukumet rastgir a Valenciayê hat kirin, “mafên ziman ên welatiyan misoger …

Bêtir »

Şêrê Flaman di 1847an de hat nivîsandin

Sirûda neteweyî ya flaman a bi navê De Vlaamse Leeuw (Şerê Flaman) di 1847an de hat nivîsandin. Helbesta ku besteya wê ji aliyê Karel Miry ve hatibû çêkirin, di 17ê sibata 1848an de li şanoya flaman a Gentê hat pêşkêşkirin. Di 1902’an de ku 700. salvegera şerê Guldensporenslagê ya bi …

Bêtir »

Dersa Kurdî ziman normalîze dike

Li dibistana navîn çar salan ketim dersa Kurdî. Zarok şaş dibûn, ka mamosteyek çawa Kurdî bipeyive! Ewqas mehsûm bûn zarok. Ezberên wan hildiweşiyan. Kurdî li dibistanên fermî didîtin, dibihîstin. Ev ji bo zarokekî/ê pirr tişt e. Nerîna wan diguherîne, ziman normalîze dike. Ji salên nodî û vir ve li Bakur …

Bêtir »

Plana Têkbirinê û boykota kurdî

Serhed AŞTÎ Di vê dema me de ku êdî zarokên kurdan li bajaran hema bibêje nema bi kurdî dizanin, heqê kesî tune ye ku boykot bike yan jî red bike. Heta bi zanebûn yan jî ne bi zanebûn, teşwîqnekirin û bêdengmayîn jî şirîkatîya aqlê plankerên têkbirina kurdan e. Têkbirina kurdîtîya …

Bêtir »

Komploya li hember Ocalan ket sala 25an

Îsal di 15ê sibatê de ji bo protestokirina girtina Ocalan ku wekî “komploya navneteweyî” tê pênasekirin, protestoyên girseyî hatin lidarxistin. Navenda çalakiyên girseyî bajarên Rojavayê Kurdistanê bû. Li 4 kantonên Rojava 7 meşên navendî pêk hatin û bi dehezaran kes tevlî çalakiyan bûn. Îsal komploya li hember Ocalan ket sala …

Bêtir »

Xêliya bi xemla kurdî de dakirî

Qada siyasî divê ji bo danpejirandina van polîtîkayan û plansaziya ku ji aliyê Kurdan ve hatî destnîşankirin, bi tevahiya hêza xwe bixebite. Heke bi vî awayî nebe, zimanê ku em wek ‘hîma bingehîn a netewîbûnê’ pênase dikin û peywir û barekî ev qas giran datînin ser piştê, dê bi tenê …

Bêtir »

Kevirê mezin elameta neavêtinê ye

Receb Dildar Mirov hinek tiştan gav bi gav bi dest dixe. Di nav şert û mercên îro de, hêz û qeweta me tune ye ku em di carekê de zimanê xwe bikin fermî û xwedî statu; lê em dikarin her derfetê bi kar bînin û pêlikek bi jor bikevin.  Gotineke …

Bêtir »

Meseleya herî mezin a Gimgimê koç e

A rast, ji Gimgimê pir zêde koçî derveyê welat dikin. Lewma jî nifûsa navçeyê zêde nabe.  Bi taybetî jî ciwan ji ber sebebên kar diçin Ewrûpayê. Lewma divê em ji bo ciwanan proje amade bikin da ku neçin welatên din. Gimgim di proseya amadekariyên hilbijartinê de yek ji bajarên Kurdistanê …

Bêtir »

Mirov parçe parçe rizgar dibe

Samî Hêzil Helwesta hin saziyên ku piştgiriyê nadin xebata ji bo dersên bijarî jî tê nîqaşkirin. Ev sazî li gor prensîba mafê perwerdehiyê yê bi zimanê dayîkê tevdigerin, lewre jî ew daxwaza mafê gaspkirî yê perwerdehîyê bi tevahî dikin û qîma xwe bi tavîzên biçûk naynin. Ew helwest wekî prensîbeke …

Bêtir »

Dersa Kurdî prestîja ziman bilind dike

Netîce Altûn Bi hilbijartina van dersan em hem vê mebestê eşkere dikin û vala derdixin, hem jî ‘prestîj’a zimanê xwe di çavên zarokên xwe de bilindtir dikin û terorîzekirina dewletê ya zimanê xwe pûç dikin. Dixwazim bejim ku prestîja ziman her tişt nebe jî ‘pir tişt’ e. Di serî de …

Bêtir »

Di pratîkê de xwedî li ziman derkevin

Îrfan Amîda Gelek ne eşkerebe jî hin derdor xwedî li dersên hilbijarî derneketin. Bikaranîna vî mafî ji aliyê malbatan nayê wateya revîzekirina daxwazên perwerdeya bi zimanê kurdî. Mirov dikare bêje “Ez lê xwedî derdikevim lê ya esas statûya kurdî û perwerdeya bi kurdî ye.” Di vê mijarê de dive armanca …

Bêtir »

Dersa Kurdî ya li dibistanan yek ji derfetan e

Yaqop Tilermenî Sazîyên weke Egitim-Senê -ku min jî bi salan tê de ked da-, dikarin ji hêla pedagojîkî ve meseleyê li gora armancên zindîhiştina zimanê kurdî pêşwazî bikin û hîleyên pergalparêzan bi avê de bibin. Dema ku zarok heftêyê du saetan li dibistanan fêrî Kurdî bibin, bi bandorwergirtinekê belkî bi …

Bêtir »

Siyaseta berxwedêr berê gel nade ziman

Dîlawer Zeraq Dibetî ev e; „gava qad û çepera zimanê kurdî ji destê sekuleran were girtin, gelo gengaz e qada siyaseta kurdan ya ku ji 1925an û bi vir ve ye li ser kevneşopîyeke berxwedêr hatiye avakirin, were qelskirin?“ Ez tenê wekî AKP-Huda-Par berê xwe nadim meseleyê. Ji ber ku …

Bêtir »