Hikumeta Greenlandê dixwaze formûleke self-determînasyonê pêş bixe. Bingeha bernameya serwerîyê ji “pêwendîya azad” a bi dewleta serwer re pêk tê. Denmarka ku Greenland kontrol dike û DYA dewletên ku muxatabê “têkilîya azad”in. Greenland piştî hilbijartinê niha jî statuya xwe nîqaş dike. Sîyaseta alîgirîya serxwebûnê dike, dixwaze formûleke self-determînasyonê pêş bixe. …
Bêtir »Serxwebûnxwaz li Greenlandê bi ser ketin
Li Greenlandê wê proseya serxwebûnê dest pê bike. Her du partîyên dixwazin Greenland ji Denmarkê veqete, di hilbijartinê de bi ser ketin. Hilbijartina Greenlandê ya çavên gelek kesan li ser bû, hat lidarxistin. Encam ji bo partîya li ser kar Inuit Ataqatigiit (IA) bû wekî karesatê. Partîyê encax dikarîbû ji …
Bêtir »Greenland sibe diçe ser sindoqan
Gelê Greenlandê ji bo parlamentoya herêmî sibê diçe ser sindoqan. Ji ber nîqaşên li ser statuya Greenlandê, Amerîka, Denmark û Yekitîya Ewrûpayê bi miraq li bende encaman e. Rapirsî nîşan didin, du partîyên serxwebûnxwaz wê wê piranîya dengan bi dest bixin. Greenlanda çendekî ye di rojeva dîplomasî û medyaya cîhanê …
Bêtir »Çawa 80 leşker girava 2.1 milyon km² diparêzin?
Meseleya Greenlandê ya bi saya Trump ket rojevê, sar nabe. Pirsa ‘ka bi 80 leşkeran Denmark dikare Greenlandê biparêze?’ tê kirin. Denmark ji ber van nîqaşan, soza zêdekirina tedbîrên parastinê da. Meseleya statuya Greendlandê bi hefteyane di qada dîplomasîyê de tê nîqaşkirin. Niha pirs ev e, Denmark dikare Greenlandê biparêze? …
Bêtir »Trump Greenlandê ji bo Arktîkê dixwaze
Arktîk ku yek ji herêma herî aram a cîhanê ye bi lez tê mîlîtarîzekirin. Trump dixwaze bi rêya kontrola Greenlandê li herêmê hebûna xwe ya leşkerî xurt bike. Rûsya bi hêzên xwe yên deryayî û baregehên xwe yên li herêmê welatê herî xurt e. Meseleya Greenlandê bi saya gotinên nû …
Bêtir »Greenland wê di rêya serxwebûnê de bimeşe
Serokwezîrê Greenlandê Egede got, êdî dem hatîye astengîyên di qada navneteweyî de derketine pêşîya Greenlandê, bên rakirin. Egede got, di navbera 2025-2029an de wê ber bi serxwebûnê ve gaveke mezin bê avêtin. Girava herî mezin a cîhanê Greenland serxwebûnê nîqaş dike. Serokwezîrê welêt Mute Egede got, êdî dem hatîye astengîyên …
Bêtir »Denmark sembola xanedanîyê guherand
Kralê Denmarkê Frederick ji bo pêşîya daxwazên Trump ên ji bo Greenlandê bigire armaya xanedanîyê (sembola) guherand. Di armaya nû de hirç û beranekî spî hat bicîkirin. Di vê armayê de hirç Greenlandê û beran jî Giravên Faroyê temsîl dike. Denmark ji bo pêşîya daxwazên Trump ên li ser Greenlandê …
Bêtir »Trump dixwaze Greenlandê tevlî DYAyê bike
Necat Ayaz Trump di parvekirineke xwe de dibêje, “Kontrola li ser Greenlandê ji bo DYAyê pir giring e.” Pirsa giring a di vê mijarê de ev e: Denmarka ku bi hezaran kîlomêtro ji Greenlandê dûr e wê çiqas bixwaze vê giravê kontrol bike? Donald Trumpê hîn nehatîye ser kar, bi …
Bêtir »Samîyên Rûsyayê terka welêt dikin
Wezareta Edaletê ya Rûsyayê di tîrmehê de 55 rêxistinên li herêmên Arktîkê xist nava lîsteya rêxistinên terorîst an radîkal. Gelek aktîvîstên samî ji ber vê yekê terka Rûsyayê kirin û li Fînland û Norwêcê serî li mafên penaberîyê dan. Rûsya zextên xwe yên li ser gelên xwecî dişidîne. Ev jî …
Bêtir »Swêd li sûcên xwe yên asîmîlasyonê mukur hat
Yek ji qadên xebata kolonyalîzma Ewrûpî bê guman ziman û nasnameya komên etnîk in.Netewdewletên Ewrûpî bi bernameyên asîmîlasyonê ne tenê li koloniyan.Lê belê di nava sînorên xwe de jî xwestin civakeke homojen ava bikin.Swêdê jî qasî 80 sal hewl da civaka gelên Samî ye, asîmîle bike .Rêvebiriya Stockholmê li vê …
Bêtir »Grondland di riya serxwebûnê de dimeşe
Serokwezirê Grondlandê Aleqa Hammond diyar kir ku “ji bo gelên ku hatine kolonîzekirin” dewleteke serbixwe pêwîst e. Hammond destnîşan kir ku di riya serxwebûnê de pêdiviya herî mezin bi aboriya “têrî xwe dike” heye. Serokwezîr Aleqa Hammond di Konferansa Sînorên Arktîk a ku li Norwêcê hat lidarxistin de …
Bêtir »