Grînland ber bi serxwebûnê ve dimeşe

Ev welatê ku ji 2 milyon kîlomêtreqareyî mezintir e, girava herî mezin a cîhanê ye.

Li ser vî welatê ji berf û qeşayê pêk tê, bi tenê 56 hezar kes dijîn.

Lê kêmbûna nifûsê ji bo hebûna otonomiya berfireh a vê giravê nebûye asteng.

Ala Grînlandê

Danîmarka, di 1979’an de xweseriya Grînlandê nas kiriye û di 2009’an de jî erkên di destên rêvebiriya xweser de hatine berfirehkirin.

Di çarçoveya her du qanûnan de welatiyên li giravê dikarin parlemen û hikumeta xwe hilbijêrin. Herwiha,  perwerde, tenduristî, masîgirî, çavkaniyên xwezayê û parastina xwezayê  qadên di destên rêvebiriya herêmî de ne.

Lê welatiyên giravê dibêjin, êdî otonomî têrî wan nake û dema serxwebûnê hatiye.

Parlamena herêmî, bi mebesta destûra bingehîn a welatê serbixwe, komîsyonek ava kiriye.

Serokê vê komîsyonê Îneqî Skorûp Kîlsen dide zanîn, ew ê di 21 Hezîrana 2021’an de nivîsandina destûra nû temam bikin.

Di roja bidawîbûna destûra bingehîn de, kolonîzasyona Grînlandê 300 sal li dûv xwe dihêle.

Û welatiyên vê girava sar dixwazin roja dagirkirinê veguherînîn roja serxwebûnê û vê rojê weke cejna neteweyî ragihînin.

Yek ji aliyên herî balkêş ê vê giravê, tevî ku nifûsa wê 56 hezar e, sê zimanên fermî hene.

Her sê ziman zaravayên zimanê giravê Grînlandîk in.

Lê belê rêveberiya giravê ingilîzî û danîmarkî jî di karûbarên fermî de nas dike.

infowelat.com

Li vê jî binêre

Lîtwanya di 1991an de bû welatekî serbixwe

Konseya Bilind Komara Sovyetê ya Lîtwanyayê di 11ê adara 1990an de serxwebûna welêt ragihand. Yekitiya …