Infowelat Enformasyon Ji Bo Welat
Gotarên Têkildar
Ev gotinên balkêş ên Sankara hîn jî di têkoşîna li dijî kolonyalîzm û neokolonyalîzmê de riya miletên bindest ronî dike:
Koleyê ku li hemberê zilmê nikare serî hilde bila gazinan ji qedera xwe neke. Eger ew ji sozên azadiyê yên efendiyê xwe bawer bike, wê demê sebeba qedera wî/wê ya reş wê ev bi xwe be. Azadî encax dikare bi riya têkoşînê pêk were.
Di doza kuştina Sankara de ku ji 2017’an û vir ve berdewam dikir, dawiya dawî biryar hat eşkerekirin.
Dadgeha Bûrkîna Fasoyê cezayê girtîgehê li serokê berê Blaise Compaore û berpirsê tîma ewlehiya wî birî.
Compaore, piştî kuştina Sankara bi qasî 30 salan welêt bi dîktatoriyê birêve biribû.
Lê paşê ji ber raperîneke civakî, neçar mabû ji kar vekişe û terka welêt bike.
Kî ye Sankara?
Lîderê şoreşger Thomas Sankara di 1983’an de bi darbeyeke leşkerî hatibû ser kar û li welêt polîtîkayeke serbixwe meşandibû.
Sankara, di destpêkê de navê welêt Voltaya Jor ku ji aliyê kolonyalîstên Fransî ve hatibû dayîn betal kir û navê Bûrkîna Faso li welatê xwe kir.
Sankara kesekî pan-Afrîkanîst bû û polîtîkayên bi giranî li ser antî-emperyalîzmê hatibû damezrandin.
Hikumeta bi riya qebûlkirina polîtîkayên kêmkirina deynan û desteserkirina hemû erd û zengîniya mîneralan, bandora Fona Pereyan a Navneteweyî (IMF) û Bankeya Cîhanê li welat bi dawî bike.
Reformên Sankara
Sankara di rêvebiriya xwe ya kurt de gavên mezin avêt û mora xwe danî binê gelek reforman.
Axa welêt bi awayekî hevpar li cotkaran hat belavkirin û bi vî awayî dawî li xizaniya li herêmên gundewar hat anîn.
Di vê dema rêvebiriya şoreşger de mafên jinê hatin misogerkirin, zewacên bi darê zorê, zewaca pir-jinî û suneta jinan hat qedexekirin.
Lêbelê reformên civakî-aborî û polîtîkaya derve ya rêvebiriya nû, hêzên emperyalîst ên cîhanê û rêvebiriyên kevneperest ên Afrîkayê xistin nava tirs û fikaran.
Sankarayê şoreşger, di 1987’an de rastî êrişeke çekdarî hat û tevlî 12 hevalên xwe hat kuştin.
Sankara bi dehan salan piştî kuştina xwe hîn jî bi serbilindî û berxwedana we ya li hemberê polîtîkayên neokolonyalîzmê li Afrîkayê tê bibîranîn.
Sankarayê wekî Che Guevarayê Afrîkayê dikar binavkirin bi van gotinên balkêş banga berxwedanê li miletên bindest kiribû:
Koleyê ku li hemberê zilmê nikare serî hilde bila gazinan ji qedera xwe neke. Eger ew ji sozên azadiyê yên efendiyê xwe bawer bike, wê demê sebeba qedera wî/wê ya reş wê ev bi xwe be. Azadî encax dikare bi riya têkoşînê pêk were.
