infowelat.com

Peymana stratejîk a Yekîtîya Ewrûpa û Misrê

Bruksel wê 7.4 milyar euro bide Misirê ku di nava krîza aborîyê de ye. Armanca peymana nû, zêdekirina bazirganîya gazê ya bi Misrê re û pêşîgirtinina pêla penaberan a ji herêmê ye. Rêxistina Şopandina Mafên Mirovan (HRW) bi daxuyanîyekê peymana Yekîtîya Ewrûpa û Misrê kir. Yekitiya Ewrûpayê bi Misirê re …

Bêtir »

Ji bo zimanê baskî dimeşin

jBernameya beza Korrikayê ya ji bo parastina zimanê baskî dest pê kir. Meşa 10 roj didome wê di 24ê adarê de li  bajarê Bayonayê ya li Fransayê bi dawî bibe. Bernameya beza Korrikayê ya ji bo parastina zimanê baskî hat ragihandin. Piştî vê, di 14ê adarê de beza Korrikayê ji …

Bêtir »

Îspanya efûya katalanan qebûl kir

Parlamentoya Îspanyayê pêşnûmaya efûya serxwebûnxwazên katalan qebûl kir. Piştî parlamentoyê wê pêşnûma biçe Senatoya Îspanyayê. Çavkaniyên nêzîkî hukumetê radigihînin, ji qanûna efûyê wê 400 serxwebûnxwazên katalan sûdê werbigirin. Saziya sivîl a katalan Omnium diyar dike, hejmara kesên wê ji qanûnê sûdê werbigirin li derdora 1,500 ye. Parlamentoya Îspanyayê pêşnûmaya efûya …

Bêtir »

Polîtîkaya ziman a şaredarîyên Kurdistanê

DEM Partî: Berê her tiştî em ê di mijara zimanê kurdî û çanda kurdewar de strateji, polîtîka, bername, plansazî û karnameyên xwe yên ji bo her qadê amade û diyar bikin; ji bo pêkanîna wan di asta herî jor de budçe, kadro û xebatkaran veqetînin; dê vê yekê bi raya …

Bêtir »

Meşa Gandî rêya serxwebûna Hîndistanê vekir

12ê adarê roja salvegera Meşa Xwê ya damezrînerê Hîndistana serbixwe Mahatma Gandî ye. Hedefa çalakiyê baca xwe bû ku kolonîstên brîtanî li ser civakê ferz kiribûn. Îro salvegera Meşa Xwê ya damezrînerê Hîndistana serbixwe Mahatma Gandî ye. Gandî vê çalakiya aştiyane veguherand meşa gelên Hîndistanê ya ji bo serxwebûnê. Hedefa …

Bêtir »

DEM Partî Wan soza parastina kurdî da

Şaxa Wanê ya DEM Partîyê proseya hilbijartinê veguherand firsendeke ji bo gotûbêja parastina ziman. Partîyê  di 3yê adarê de bi tevlîbûna 14 namzetên jin, serokên parêzgeh û navçeyên Wanê komxebatekê li dar xist. Di komxebatê de zirarên polîtîkayên asîmîlasyonê û pratîka qeyûmên dewletê hatin gotûbêjkirin û ji bo parastina kurdî …

Bêtir »

Skotland butçeya saziya ziman kêm dike

Hukumeta Skotlandê biryar girt, butçeya ji bo Desteya Zimanê Galîkî kêm bike. Aktîvîst di wê baweriyê de ne, biryara hukumeta Skotlandê wê bandoreke xerab li parastina ziman bike. Meseleya parastina zimanê galîkî bi biryareke hukumetê ket rojeva Skotlandê. Hukumeta Skotlandê biryar girt, butçeya ji bo Desteya Zimanê Galîkî (Bòrd na …

Bêtir »

Lîtwanya di 1991an de bû welatekî serbixwe

Konseya Bilind Komara Sovyetê ya Lîtwanyayê di 11ê adara 1990an de serxwebûna welêt ragihand. Yekitiya Sovyetê vê qebûl nekir û li hember vî welatî dest bi ambargoyeke giran kir. Lîtwanya welatê yekemîn e ku ji Yekitiya Sovyetê serxwebûna xwe bi dest xistî ye. Serdestiya neteweyî ya li vî welatî, di …

Bêtir »

Thomas Paine: Îdeologê serxwebûna Amerîkayê

Pirtûka Common Sense (Hişmendiya Hevpar) a di 1776an de hatîye weşandin, rêbereke îdeolojîk a Şoreşa Amerîyayê ye. Ev pirtûka ji aliyê Thomas Paine ve hatiye nivîsandin, di sala ewil de gihîştîye 500,000 kopîyan. Amerîka li cîhanê welatê ewil e ku bi şerê rizgariyê dawî li serdestiya Brîtanyayê anîye. Di dema …

Bêtir »

Wilhelmus strana serxwebûna Holandayê ye

Sirûda neteweyî ya Holandayê Wilhelmus wekî helbesteka li ser berxwedana neteweyî ya li hemberê Îspanyayê hatîye nivîsandin. Helbesta di 1568an de hatîye nivîsandin, di 1932an de wekî sirûda neteweyî hatîye qebûlkirin. Serhildana Holandayê ya li hemberê Îspanyayê yek ji şoreşeke neteweyî ya Ewrûpayê ye. Herêmên holendîaxêv ên di destên Împaratoriya …

Bêtir »

Şirnexî dikarin bi tifaqê bi ser bikevin

Encamên Şerê Bajaran li Şirnexê bû sebeba hilweşîneke mezin a fîzîkî û koça ber bi derve ve. AKPê vê firsendê bi kar anî û bi rêya rêbazên mihendisîya hilbijartinê, di 2019an de li Şirnexê bi ser ket. Bi vê encamê, keleheke berxwedana kurd ji aliyê siyasî ve hat têkbirin. Siyaseta …

Bêtir »

Asturyas fermîbûna ziman gotûbêj dike

Meseleya fermîbûna zimanê astûrî, bi hevdîtinên wezîrên perwerdeyê yên îspanyol û astûrî careke din ket rojevê. Wezîra Perwerdeyê ya Îspanyayê Pilar Alegria got, “heta ku zimanê astûrî nebe zimanê fermî, ne pêkane bibe xwedî derfetên fermî yên ji bo parastinê.” Daxwaza fermîbûna ziman careke din li Asturyasê bilind dibe. Ev …

Bêtir »

4500 sal in xizmên hev in

Pêşiyên miletên îspanyol, portûgalî, katalan û bask yek in. Di encama analîza DNAyê de eşkere bû, miletên Îberyayê herî kêm 4500 sal in xizmên hev in. Pêşiyên miletên îspanyol, portûgalî, katalan û bask yek in. Xizmantiya ev her çar miletên li Nîvgirava Îberyayê dijîn, bi lêkolînekê derket holê. Di encama …

Bêtir »

Sefîrên Çandî wê zimanê galî biparêzin

Hukumeta Galê bi mebesta teşwîqkirina axaftina ziman pengavekê da destpêkirin. Hukumetê dixwaze bi riya “sefîrên çandî” pêşî li pêşketina îngilîzî bigire. Welatê Gal (Cymru) ji bo parastina zimanê xwe di nava hewldanan de ye. Hukumeta herêmî bi mebesta teşwîqkirina axaftina ziman pengavekê da destpêkirin. Pengava ji bo zimanê galî, bi …

Bêtir »

Nûnerên Rojava li Îtalyayê ne

Nûnerên Rojava û berdevka YPJê bi parlamenter û endamên Senatoya Îtalyayê re hevdîtin pêk anîn. Parlamenterên Îtalyan diyar kirin, ew ê ji bo naskirina siyasî ya Rojava bangewaziyê bikin. Rojavayê Kurdistanê di qada dîplomasiyê de gavan davêje. Şandeyeka Rojava ji bo hevdîtinan çû paytexta Îtalya Romayê. Nûnerên Rojava û berdevka …

Bêtir »

Namzetan ji bo kurdî çi got?

Wekî li her aliyê cîhanê, li Kurdistanê jî rêveberiyên xwecîhî di meseleya parastina ziman de xwedî roleke diyarker in. Hilbijartina wan a rasterast a ji aliyê gel ve, ligel xizmetên din derfetê dide polîtîkayeke ji bo zimanê bindest jî bê meşandin. Lêbelê desteserkirina şaredariyên kurd a piştî Şerê Bajaran, proseya …

Bêtir »

“Everything is by the Power of the Weapon”

Human Rights Watch (HRW) has identified serious abuses and potential war crimes committed by both the Turkish Armed Forces and their proxies in Syria, warning that Turkish officials appear directly involved in apparent war crimes. Turkey is directly implicated in serious abuses and potential war crimes committed by both members …

Bêtir »

Butçeya Katalonyayê bû 43 milyar euro

Butçeya sala 2024an a Katalonyayê 43 milyar euro ye. Tenduristî bi 12 milyar euroyî xwedî para herî mezin a di vê butçeyê de ye. Perwerde, li dûv tenduristiyê qada duyemîn e û ji wê re 7.5 milyar euro hatiye veqetandin. Butçeya sala 2024an a Katalonyayê 43 milyar euro ye. Butçeya …

Bêtir »

Tuncer Bakirhan rolmodelekî çawa ye?

Recep Dildar Bêdengîya ji bo ziman mirin e. Heke rexne hebin divê niha bên kirin. Piştî Kurdî pûç bibe û derbasî nifşên li dû me nebe, girîna ji bo wî bêfeyde ye. Gotineke me heye dibêje, “Bi gur re dixwe, bi xwedî re digirî.” Asîmîlasyona ku em bi destê xwe …

Bêtir »

Cizîr wê şîn û şên bibe

Cizîr an jî bi navê xwe yê naskirî Cizîra Botan, di dîroka Kurdistanê de xwedî giringiyeke mezin e. Bajarê bi hezaran salane stargeheke kurdan bûye, di dema Bedirxaniyan de bûye navendeke siyasî ya Kurdistanê. Cizîr warê helbestvanê mezin Melayê Cizîrê û pêşengê xebatên zimanê kurdî Celadet Alî Bedirxan e. Vî …

Bêtir »

Federalîzma Belçîkayê û piştgiriya aboriyê

Yek ji stûna federalîzma Belçîkayê piştgiriya di navbera herêman de ye. Flander, di çarçoveya piştgiriyê de her sal bi qasî 8 milyar euroyî transferê Walonyayê dike. Yek ji aliyê giring ê modela federalîzmê hebûna  mekanîzmaya piştgiriyê ya di navbera herêman de ye. Di vê modelê de herêmên aboriya wan xurt …

Bêtir »